2025 yatırım yılı olacak
Bugün, yaptığı yatırımlarla inşaat, enerji ve sağlık sektöründe büyümesini sürdüren Türkerler Holding, sahip olduğu 133 iştirak şirketi ile Türkiye’nin önemli gruplarından biri. Geçen yılı 29 milyar TL’lik konsolide ciro ile kapatan holding, doğrudan ve dolaylı toplam 24 bin kişiye istihdam sağlıyor. Grubun aktiflerinin yüzde 57’sini sağlık, yüzde 25’ini enerji ve yüzde 18’ini ise gayrimenkul yatırımları oluşturuyor.
Sağlık alanında Etlik Entegre Sağlık Kampüsü, İzmir Entegre Sağlık Kampüsü ve Kocaeli Entegre Sağlık Kampüsü olmak üzere üç Kamu Özel Ortaklığı (PPP) projesi var. Toplam yatak sayısı 7 bin 328 olan ve toplam yatırım tutarı 2,617 milyar euroyu bulan hastanelerden ikisinde Gama, birinde Astaldi ortaklığı bulunduğunu ama yakın zamanda bu şirketlerden hisseleri alacaklarının bilgisini veren Türkerler Holding Yönetim Kurulu Başkanı Kazım Türker, sağlık alanında sadece GE ortaklıklarının kalacağını aktarıyor.
YURT DIŞI AÇILIMI
Önemli iş alanlarından biri de enerji olan grubun yenilenebilir enerjide toplam kurulu gücü 534 MW. Ağırlıklı RES ve HES yatırımları olan grubun JES yatırımları da mevcut. Önümüzdeki dönemde enerjideki kurulu gücünü artırmak için yeni yatırımlar yapacak olan grup 10 yıldır üzerinde çalışılan ve Türkiye'de bir ilk olacak Offshore Rüzgar Enerjisi projesini de önümüzdeki yıl başlatmayı planlıyor. Kazım Türker, "Çanakkale ve Tekirdağ illeri coğrafi sınırları içerisinde Marmara Denizi üzerinde proje çalışmaları devam ediyor. Bu kapsamda Türkiye ile Fransa arasında deniz üstü rüzgar enerjisi santralinin tesisine ve işletmesine dair iş birliği anlaşması yaptık. 1.500 MW kurulu güç içeren projenin yaklaşık yatırım maliyeti 5 milyar euro olacak. Ayrıca, elektrikli araç şarj istasyonu lisansı da aldık. Beş ay içerisinde o da devreye girecek" diye konuşuyor.
Holding yakın zamanda madencilik alanında yaptığı yatırımlarla da dikkati çekiyor. Kanadalı Velocity firmasının Bulgaristan'daki Rozino projesi ve beraberindeki birçok maden ruhsatını 59 milyon dolar karşılığında aldıklarını hatırlatan Türker, bu proje ile grubun 250 milyon dolar yatırım yaparak o bölgede 368 onsluk altın dökümü yapmayı planladığını anlatıyor. Grubun Romanya'da alt yapı-enerji işlerinde büyüme planları söz konusu. Burada İş Holding'le ortaklık kurulmuş. Romanya'da doğalgaz çevrim santrali, rüzgar enerjisi yatırımı ve madencilik yatırımlarına hız verecek olan grup, bu ülkede 800 yataklı şehir hastanesi için de teklif vermiş. Ayrıca grup Romanya'da 5 yıldızlı bir otel yatırımına da önümüzdeki yıl başlayacak.
12 yıl önce müteahhit olarak girdikleri Çiftçi Tower'ı AVM ve konutlarla birlikte 100 milyon dolara satın alan grup, 2025"in ikinci çeyreğinde AVM'yi açma niyetinde.
Verimlilik ve Karlılık
Havacılık sektörüne 1990 yılında giren ve düşük maliyetli hava yolları kategorisinde yer alan Pegasus, bugün filosundaki 112 uçakla Türkiye dahil 53 ülkede 144 farklı noktaya sefer gerçekleştiriyor. Şirket geçen ay dokuz aylık bilançosunu açıkladı. Üçüncü çeyrekte 1,091 milyon euro gelir elde eden şirket, geçen yıla göre yüzde 13'lük bir artış kaydetti. İlk dokuz ay itibarıyla gelir toplamı 2,373 milyon euroya ulaşırken, artış oranı yüzde 15 oldu. Bu yılın Ocak-Eylül döneminde taşıdıkları yolcu sayısının yüzde 18 artışla 28 milyona ulaştığını ifade eden Pegasus CEO'su Güliz Öztürk, "Pegasus olarak beklentilerimiz doğrultusunda büyüme sağlıyoruz, ancak en büyük gurur duyduğumuz nokta bunu çok verimli bir şekilde gerçekleştirmemiz. Bu performans, zorlu bir ortamda operasyonel verimliliği artırma yönündeki dayanıklılığımızı ve devam eden çabalarımızı vurguluyor" diyor. Şirket verimliliği artırmak, uçuş deneyimini iyileştirmek ve operasyonel mükemmelliğe ulaşmak için teknolojiden büyük oranda yararlanıyor. Silikon Vadisi'nde kurulan Pegasus Innovation Lab'in teknoloji ve inovasyonlar alanında şirketi güçlendirmesi, şirket içinde kültürel dönüşümün sağlanması için itici güç olması hedefleniyor.
YENİ TERMİNALİN ETKİSİ
Şirket hem filoyu genişletmek hem de uçuş noktasını artırmak için çalışmalara hız vermiş. 2029 yılına kadar bu doğrultuda yapılacaklar ise şimdiden belli. Pegasus'un, 2025-2029 yılları arasında filosuna 52 adet Airbus uçağı daha eklemeyi planladığının altını çizen Öztürk, 2021 yılı sonunda 191 olan filonun ortalama koltuk sayısının 2029 yılı sonunda 228'e ulaşmasını hedeflediklerini ifade ediyor. Sadece filo büyümesi değil, uçuş ağının da genişlemesi için çalışmalara başlanmış. Konuyla ilgili olarak "Pegasus'un, gelecek dönemde Avrupa, Orta Doğu ve Afrika (MENA), Orta Asya'nın yanı sıra yurt içindeki uçuş ağını da genişletmeye devam edecek" diyen Öztürk Sabiha Gökçen Havalimanı'nda yapılması planlanan yeni terminalin de şirket operasyonlarını genişletmek için büyük fırsatlar sağlayacağı düşüncesinde.
Pegasus'ta en önemli başarı kriterlerinden birinin kaynakları verimli şekilde kullanıp çevresel etkiyi en aza indirirken, toplumsal etkiyi artırmak olduğunu belirten Öztürk, bu konuda yaptıklarını ve gelecek hedeflerini ise şu sözlerle anlatıyor: "IATA'nın ortaya koyduğu 2050 yılında 'karbon nötr' havacılık hedefini biz de benimsiyoruz. 2030 ara hedeflerimiz doğrultusunda, bu tarihe gelindiğinde, 2019 baz yılına oranla karbon emisyonlarımızı yüzde 20 oranında azaltmış olmayı istiyoruz. Filomuzu gençleştirme çabamız ve operasyonel verimlilik tedbirlerimizle daha şimdiden sektörümüzdeki en düşük karbon emisyonu oranlarından birine erişmiş durumdayız."
Sözleşmeli Tarımla Büyüyecek
2013 yılında kurulan ve geçen yıl halka açılan Agrotech Yüksek Teknoloji ve Yatırım A.Ş., bir kadın girişimci tarafından kurulmuş bir şirket. Tarım, teknoloji, depo-lojistik ve son tüketiciye ulaşan gıda üretimi gibi farklı alanlarda faaliyet gösteren Agrotech'in sahibi Hümeyra Gökçen Keskin, tarım sektöründe sözleşmeli tarım uygulamalarıyla, Türkiye'nin dört bir yanındaki atıl durumda olan tarıma elverişli alanları ekonomiye kazandırmayı kendine misyon edinmiş. Tarım ve teknoloji faaliyetleri kapsamında toplamda 1200'e yakın kişiye istihdam sağlayan şirketin bünyesinde bugün Torbalı Salça Fabrikası, Samsun Meyve Bahçeleri, Uşak/Eşme Meyve Bahçeleri ve Üzüm Bağları, Balıkesir/Burhaniye Topraksız Tarım ile Salkım Domates Cam Serası, Antalya Serası var.
Hümeyra Keskin Göçer, 3 bin dönümü kendisine ait, 20 bini sözleşmeli olmak üzere toplam 23 bin dönümlük alanda tarım yaptıklarını anlatıyor. Antalya, Samsun, Uşak ve Burhaniye'deki 3 bin dönümün 1800 dönümünde ceviz ve meyve çeşitleri, 1000 dönümde fındık yetiştiriciliği yapılırken 200 dönümünde ise seracılık faaliyeti sürdürülüyor. Şirket bünyesinde yer alan İzmir Torbalı'da bulunan salça fabrikası günlük 1.500 ton domates işleme kapasitesine sahip, halen günde 160 ton üretim yapıyor.
BEŞ YILLIK HEDEF
Bünyesinde bulunan Profert Yüksek Teknoloji Şirketi ile 130 adet lisans ile çeşitli katı, sıvı, granül, organik ve organomineral gübre üretimi de yapılıyor. Burhaniye'de 2018'den bu yana aktif olan 40 bin metrekare alandaki cam serada topraksız tarım ile yetiştirilen salkım domatesin tamamı ihraç ediliyor. Bu uygulamanın Türkiye'nin diğer bölgelerine de yaygınlaştırılması planlanıyor.
Geçen yıl halka açılan Agrotech; teknoloji alanında da yatırımlar yapan bir kuruluş. 25 farklı ülkede 500'ün üzerinde proje gerçekleştiren şirket, yazılım, yapay zekâ, tarım teknolojileri, sistem entegratörlüğü ve proje yönetimi gibi alanlarda faaliyet gösteriyor. Agrotech'in kuruluşundan bugüne yaptığı yatırımların yaklaşık toplam 5,8 milyar TL'ye ulaştığını aktaran Keskin, geçen seneyi 582 milyon TL ciro ile kapattıklarını hatırlatarak bu yıl sonunda 2,5 milyar TL ciroyu hedeflediklerinin altını çiziyor. Kesin "Sözleşmeli tarım alanında yaratılan sinerji ve yapılacak sözleşme ve yeni yatırımlar ile devam eden yapay zeka çalışmalarımız, pazarda gerekli alt yüklenici ve iş ortaklarımızın genişlemesi ile beş yıl içinde 1 milyar dolara ulaşacak bir ciro büyümesi hedefliyoruz" diyor.
Bugün şirketin gelirlerinin yüzde 60'ı ihracattan geliyor. İhraç pazarlarını daha da genişletmeyi planlayan Keskin'in bir başka isteği de sözleşmeli tarım uygulamalarını deprem bölgesinde yapmak. Bu seneki sözleşmeli tarımın önemli bir kısmının bu bölgede olacağını aktaran Keskin'in en büyük hayali ise yine bu bölgede bir tarım okul kurarak gençleri tarıma çekmek.
Halka Açılma Planı
Turizm sektörünün önemli gruplarından biri olan Dorak Holding, bugün bünyesinde turizmden kuyuma, deriden seramiğe, yeme içmeden madenciliğe kadar 60 şirketiyle faaliyet gösteriyor. Bu yılı 1 milyar dolar ciro ile kapatmayı planlayan grubun varlıklarının büyük çoğunluğu Kapadokya'da. Grubun bu bölgede turizm alanında seyahat acenteciliğinin yanı sıra restoran, sıcak hava balonculuğu ve outdoor sporlarının yanı sıra otelcilik alanında da ciddi yatırımları var. Hatta geçen ay Japon HIS Hotel Holding ortaklığında yeni bir oteli daha, Cappadocia Marriott'ı bölgede açtılar. 60 milyon dolar yatırımla faaliyete geçen otelin, 298 oda ve 467 yatak kapasitesi var. Ayrıca bölgede bugüne kadar eksikliği hissedilen büyük bir balo ve toplantı salonuna sahip.
Yılda 4 milyonun üzerinde ziyaretçi çeken Kapadokya'ya bugüne kadar 150 milyon dolarlık yatırım gerçekleştirdiklerini söyleyen Dorak Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Serdar Körükçü bugün İstanbul'da 4, Kuşadası'nda 1 ve Kapadokya'da 8 otelleri olduğunu anlatıyor ve holding olarak 2025'te tüm dünyada 400 bin kişiyi ağırlamayı hedeflediklerinin de bilgisi veriyor. Grubun varlıklarının 4'te 3'ü Kapadokya'da olsa da farklı şehirlere yatırım planları da mevcut. Pamukkale'de 60-70 milyon dolara mal olması beklenen 300 oda ve 600 yatak kapasitesine sahip olacak bir otel yatırımını 2025'te hayata geçirmek istediklerini söyleyen Körükçü bu oteli Hilton markasıyla açacaklarını ifade ediyor. Kıyı otelciliğinde fırsatları değerlendirebileceklerini ama otel yatırımında öncelikle Güneydoğu ve Doğu Anadolu'ya baktıklarının üzerinde duruyor Körükçü.
Yurt dışında şubeleşecek
Grubun önemli yatırım alanlarından biri de yeme-içme sektörü. Sarnıç Restoran dışında holdingin bir diğer lokomotif markası Sur Balık. Şu anda İstanbul'da 4, Ankara, Aydın ve Nevşehir'de 1'er restoranı bulunan şirket Türkiye'nin tek balık restoran zinciri. Körükçü yurt dışında Dubai'de de şubesi bulunan Sur Balık'la New York ve Londra'da da şube açmak istediklerinin altını çiziyor.
Körükçü'nün gelecekle ilgili önemli hedeflerinden biri de halka açılmak. Restoran ve turizm grubunu holding altında tek çatı altında toplayıp bu şirketi halka arz etmek gibi bir niyet söz konusu.
