Piyasalar ‘merkez’e odaklandı
Yaklaşık 9 aydır politika faizlerini kademeli artıran tcmb’nin ilk faiz indirimi merakla bekleniyor. enflasyon beklentileri ve mevduat oranlarına bakılırsa 2025’in ilk çeyreğinden önce indirim zor görünse de aralık’ta sürpriz bekleyenler de var…
Yılın üçüncü Enflasyon Raporu'nu açıkladığı 8 Ağustos'ta, 2024 ve 2025 enflasyon beklentilerini sırasıyla; yüzde 38 ve yüzde 14 olarak açıklayan Fatih Karahan, kasım ayında Ankara'da yılın dördüncü ve sonuncu Enflasyon Raporu'nu paylaşırken enflasyon hedeflerini yeniden güncelledi. Karahan, 2024 ve 2025 yıl sonu enflasyon tahminlerini sırasıyla; yüzde 44, yüzde 21 olarak yukarı yönlü revize ederken, 2026 yıl sonunda yüzde 12'ye gerileyeceğini öngörüyor. Orta vadede ise enflasyonun yüzde 5 seviyesinde istikrar kazanması hedefleniyor.
Enflasyon hedeflerinin revize edilmesinin ardından finans çevrelerinde faiz indirimine ilişkin tahminler 2025 yılının ocak veya şubat aylarını gösterirken, bazı ekonomistler ise aralık ayından itibaren Merkez Bankası'nın faiz indirimlerine başlayacağını tahmin ediyor. TCMB'nin 21 Kasım 2024 tarihinde düzenlenen Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısının ardından yayınladığı faiz karar metnindeki mesajları da bu tahminleri destekliyor.
Geçen yıl 21 Temmuz'da bir haftalık repo faiz oranını yüzde 8,5'dan yüzde 15'e çıkararak yukarı yönlü ilk hamleyi yapan Banka, o tarihten itibaren kademeli bir şekilde faizleri yukarı çekerek en son yüzde 50'de sabit tutmuştu. Kasım toplantısında yine faizlere dokunmayan Merkez Bankası'nın, ekim ayında enflasyonun ana eğiliminde düşüş gözlendiğine vurgu yapan ifadeleri ise piyasa çevrelerinde faiz indirimine ilişkin ilk sinyaller olarak yorumlandı. TCMB, yazılı açıklamasında, "Son çeyreğe ilişkin göstergeler yurt içi talebin yavaşlamaya devam ederek enflasyondaki düşüşü destekleyici seviyelere geldiğini ima etmektedir" ifadesini kullanırken, TCMB'nin bu açıklamasının ardından aralık ayında 250 baz puanlık indirim bekleyenlerin sayısı arttı.
MEVDUAT FAİZLERİ HALA CAZİP
Öte yandan bankaların TL mevduatlara uyguladığı oranlar da faiz indirimine ilişkin beklentiler açısından önemli bir gösterge. TCMB'nin faiz istatistiklerinde yer alan 'Bankalarca Açılan Mevduatlara Uygulanan Ağırlıklı Ortalama Faiz Oranları'nın seyrini incelediğimizde, aylık ve 3 aylık faizlerin hala yüksek olduğu gözleniyor. Ekim'de bir aya kadar vadeli TL mevduat hesaplarında ortalama yüzde 54 olan faiz oranı, şu anda ortalama yüzde 55 seviyesinde. Üç aya kadar vadeli TL mevduatın faiz oranı ise ortalama yüzde 60'lardan yüzde 58,97'ye gerilemiş durumda.
KADIN DAYANIŞMASI
71 yıldır sürdürülebilir kırsal kalkınmanın finansmanında özel mevduat bankaları arasında önemli bir rol üstlenen Şekerbank'tan da kadın girişimcilerin desteklenmesine yönelik geçtiğimiz haftalarda güzel haberler geldi. Uluslararası finans kuruluşlarından beş yıl vadeli, 160 milyon dolarlık sendikasyon kredisi temin eden Şekerbank Genel Müdürü Aybala Şimşek Galpin, bu kaynağın tamamının; kırsal bölgeler ağırlıklı olmak üzere, KOBİ ve mikro işletmeler ile sürdürülebilir tarım ve kadın bankacılığı alanlarına yönelik kullandırılacağının müjdesini verdi. Banka, bu kredi paketi ile 230 bini aşkın işletmeye ve kadın girişimciye ulaşmayı hedefliyor. Bankacılık sektörünün sayılı kadın genel müdürlerinden olan Aybala Şimşek Galpin, kadınların ekonomiye daha fazla oranda katılmasının, toplumsal cinsiyet eşitliğini güçlendireceğine inanıyor. Hedefi ise mümkün olduğunca İstanbul, Ankara ve İzmir gibi üç büyük şehir dışında, kırsal bölgelerdeki kadınların ekonomiye dahil edilmesi. Hala ülkemizde banka ile tanışmamış bir müşteri kitlesinin bulunduğunu söyleyen Galpin, kırsal kesimdeki kadın girişimcilerin de girişim ekosistemine katılımını özendirmek için gerekli finansman desteğini sağlamaya hazır olduklarını belirtiyor.
FİNANSTA SANAT RÜZGARI
Bankalar, uzun yıllardır sponsorluklar ve kurumsal sosyal sorumluluk (KSS) projeleri ile kültür ve sanat yaşamının gelişimine destek oluyor. Seçkin kitap koleksiyonlarından müzik, sinema ve tiyatroya kadar kültür ve sanatın her alanında oldukça prestijli projelere imza atılıyor. Üstelik son dönemde banka genel müdürlükleri adeta birer sanat galerisine dönmüş durumda. Geçtiğimiz ekim ve kasım ayları da bu anlamda oldukça hareketli geçti. Garanti BBVA, Cumhuriyetin ikinci yüzyılını, Türkiye'nin önde gelen heykel sanatçılarından Metin Yurdanur tarafından yapılan ve bankanın İstanbul Zincirlikuyu'daki genel müdürlük binasının önüne yerleştirilen Cumhuriyet Anıtı ile karşıladı. Dünyaca ünlü medya sanatçısı Refik Anadol da Akbank Genel Müdürlüğü'nün mimari dönüşüm sürecinde bankaya özel bir sanat eseri tasarladı. Akbank Genel Müdürlüğü'nde sergilenen eser, Akbank'ın tarihsel yolculuğunu son teknolojilerle görsel bir şölene dönüştürüyor. Türkiye'nin ilk kalıcı yapay zeka eseri olma özelliği taşıyan eser ziyaretçilere göz alıcı bir ışık ve renk yolculuğu sunuyor.
VERGİ KAYBINI ÖNLEYECEK
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı'nın geçtiğimiz aylarda nakit ödemelere ilişkin yürürlüğe giren düzenlemesi kayıt dışı ekonomi ile mücadele açısından önemli bir adım oldu. Buna göre, 7 bin TL ve üzerindeki tahsilatlar artık finansal kurumlar aracılığıyla yapılmak zorunda. Ödüyo Finansal Teknolojiler Genel Müdürü Erman Yapıcı da yeni düzenlemenin ekonomi açısından önemli bir dönüm noktası olacağı görüşünde. Bu uygulamanın bireyler ve firmalar için finansal güvenlik ve işlem kolaylığı sunacağını söyleyen Yapıcı, "Vergi kaybının önlenmesi, ekonomik şeffaflık ve kayıt dışı ekonomiyle mücadelede bu düzenlemeler büyük önem taşıyor. Bu zorunluluklar hem işletmelerin hem de bireylerin finansal işlemlerini kayıt altına alarak Türkiye'nin kayıt dışı ekonomiyle daha etkili bir şekilde mücadele etmesine katkı sağlayacak" diyor.
