AGESA: ADIM ADIM HEDEFE YAKLAŞIYOR…
Ayfer Arslan / INBUSINESS
Bireysel emeklilik sektörü açısından 2021 oldukça hareket- li geçti. Önce Bireysel Emeklilik Kanunu'nda 25 Mayıs 2021'den itibaren yürürlüğe giren mevzuat değişikliği ile 18 yaşından küçük bireylerin, sisteme dahil olmasının önündeki engeller kaldırıldı. Ardından sağlık, hayat, eğitim sigortası gibi sigorta ürünleri bütünleşik BES olarak sisteme entegre edildi. Son olarak 20 Aralık'ta kabine toplantısı sonrası Cumhurbaşkanı Erdoğan devlet katkısı oranının yüzde 25'ten yüzde 30'a çıkarılacağını açıkladı.
Bütün bu gelişmeleri alt alta koyduğumuz zaman amacın sistemin cazibesini artırmak ve tasarrufları uzun vadeye yaymak olduğunu görüyoruz. Geçen yıl sektörde toplam fon büyüklüğünün 170 milyar lira- dan 250 milyar liraya ulaştığına bakılırsa, bu hamlelerin işe yaradığını rahatlıkla söyleyebiliriz.
Tabii bütün bu gelişmeler sektörü de heyecanlandırıyor. Özel sektör emeklilik şirketleri arasında fon büyüklüğünde lider olan AgeSA CEO'su Fırat Kuruca, yeni düzenlemelerin getireceği ivme ile bu yıl sektörün daha güçlü büyüyerek 'bir başarı hikayesi' yazacağına inanıyor. Ayrıca pandeminin etkilerinin en fazla hissedildiği 2020 ve 2021'de bireyler finansal açıdan zorlansa da sistemden çıkmayı bir çözüm olarak düşünmemesi Kuruca'ya göre önemli bir gösterge… Bu refleksin önümüzdeki dönemde büyüme ivmesini hızlandıracak unsurlardan diğeri olacağını düşünüyor.
Aşının yaygınlaşması ve geçen yılın ikinci yarısından itibaren sistemin 18 yaş altına açılması ile sektörde yeni bir rüzgar yakalanmış durumda. Kuruca, "Sektörde bir hareketlenme ve tabana yayılma oldu ve olmaya devam edecek" diyor. Kuruca'ya göre, performans açısından da BES, kendini ispat etti. Pandemi dönemi öncesinde getirilerin düşük olduğuna ilişkin şikayetler vardı. Şim- di BES fonları, alternatif yatırım araçlarına kıyasla uzun vadede enflasyonun üzerinde getiri sağlıyor.
BÜYÜME IVMELENIYOR
Kuşkusuz piyasa gelişmeleri, yatırımcıların fon seçimleri ve başarılı fon yönetimleri de getiriler hakkındaki şikayetlerin azalmasında önemli rol oynadı. Devlet katkısının yüzde 25'ten yüzde 30'a çıkarılmasının da sektörün büyüme ivmesini hızlandıracağını söyleyen Kuruca şunları ekliyor:
"Devlet katkısı ilk çıktığından beri 'Acaba bu sürdürülebilir mi, bu oranı düşürürler mi?' gibi senaryolar konuşulurken bu oranın artırılması, aslında ne kadar sürdürülebilir ve önemli olduğunu gösteriyor."
400 MİLYAR LİRAYI YAKALARIZ
Getirilen teşviklerle şu anda bireysel emeklilik sistemi için çok olumlu bir ortam sağlanmış durumda. Kuruca, 2022'de BES'in beş yıl önceki popüler durumuna yine geleceğini ve üretim rakamlarının yukarı doğru hareketleneceğini öngörüyor. Geçen yıl BES fonlarının yüz- de 35'ler civarında büyüdüğünü hatırlatan Kuruca, bu yıl sektörden daha güçlü bir performans bekliyor. Sektörün 2023 hedefine de değinen Kuruca, "Daha önce yapılan gelecek projeksiyonlarında 2023'te bireysel emeklilikteki fon büyüklüğünün 400 milyar liraya ulaşması hedefleniyordu. 2022'de sektör yüzde 35-40 büyüse zaten bu yıl sonunda 350 milyar lirayı buluruz. 2023'te 400 milyar liralık hedefe çok rahat ulaşırız" diyor.
Bu arada BES'teki katılımcı sayısı bir süredir yedi milyonlar civarında duraklama yaşıyordu. Son dönemde hafif bir artış eğilimine girildi. Kuruca, "18 yaş altı ve yüzde 30 devlet katkısının sağlayacağı rüzgar ile sekiz milyonları neden görmeyelim" diye soruyor.
AGESA TÜRKİYE'YE İNANIYOR
Sabancı Holding iştiraki olan bireysel emeklilik şirketi AvivaSA, geçen yıl yaşanan ortaklık değişiminin ardından yoluna AgeSA olarak devam ediyor. Temmuz 2021'den itibaren şirketin yüzde 40 hissesi Avrupa'nın köklü sigorta şirketlerinden AgeSA'ya devredilmişti. Avrupa ve Asya'da 14 farklı ülkede faaliyet gösteren Belçikalı AgeSA'nın Türkiye pazarı ile tanışıklığı ise aslında çok yeni değil. Yaklaşık 11 yıl önce yine Sabancı Holding iştiraki Aksigorta'nın yüzde 31 oranındaki hissesini alan AgeSA, uzun zamandır Türkiye'de hayat sigortaları pazarına da girmek istiyordu. Aviva'nın, Türkiye de dahi çok sayıda ülkeden çekilmesi AgeSA'ya bu pazara girme fırsatını verdi. Temmuz 2021'de gerçekleşen ortaklık değişimi sonrası ilk röportajını INBUSINESS dergisine veren Kuruca, bu değişimin şirkete iyi bir sinerji kattığını söylüyor. Kuruca'ya göre, AgeSA ne istediğini bilen, Türkiye pazarına inanan, elini taşın altına koyup o yönde iradesini ortaya koyan bir ortak. Şirkette de bu yaklaşı-mın verdiği bir güven ve heyecan var.
Hayat sigortalarında sektör geçen yıl yüzde 10'lar civarında büyürken, AgeSA yüzde 40'ın üzerinde büyüdü. 2022'de ise daha güçlü bir büyüme öngörülüyor. Kuruca, "AgeSA olarak piyasanın üzerinde büyümeye devam edeceğiz. Özellikle hayat sigortalarında bu yıl yüzde 50'ye varan büyümeyi gerçekleştirmek istiyoruz. Çünkü bu alanda farklı ürünlerimiz var. Sadece kredi hayat ürünlerine bağımlı bir şirket değiliz. BES'de ise sektörün en büyük oyuncularından biri olduğumuz için sektör ile paralel bir büyüme bekliyoruz" diyor.
200 BİN KİŞİ DİJİTALDEN YÖNETİYOR
Pandemiyle birlikte sektörde dijitalleşme yatırımları artsa da özellikle hayat sigortacılığı ve bireysel emeklilikte yüz yüze iletişim hala önemini kaybetmiş değil. Kuruca, "Çünkü bir telefonla veya uzaktan DASK, konut sigortası satabilirsiniz ama 10 yıllık hayat sigortası poliçesi yapacağınız zaman müşteriyi daha detaylı bilgilendirmek gerekiyor" diyerek ekliyor: "Uzun vadeli bir yükümlülüğe gireceği için müşteri daha çok anlamak ve bilgilenmek istiyor."
İnsanların etkileşime ve danışmanlığa ihtiyaç duyduğunu anlatan Kuruca, dijitalleşmeyi daha çok hizmet alanında konumlandırdığını anlatıyor. Özellikle BES'te müşterilerin birikimlerini yönetmelerini sağlamak ancak dijital süreçler ile mümkün. Bu anlamda AgeSA da 'FonPro' adlı mobil uygulaması ile müşterilerine dijital fon danışmanlığı hizmeti sunuyor. FonPro, müşterilerin risk profili, yaşı, gelir düzeyi ve beklentilerine göre bir fon tavsiyesinde bulunuyor ve Kuruca'nın deyimiyle ara ara 'dürterek' kendisini hatırlatıyor. Müşterileri kendi haline bırakınca genellikle ya unutuyorlar ya da 'hangi fonun ne getireceğini ve fırsatlarını' bilmiyorlar. "O yüzden tavsiyede bulunup yönlendirmekte fayda var" diyor Kuruca. Bir milyona yakın indirilme oranına sahip olan bu aplikasyonu, şu anda ayda 200 binden fazla katılımcı kullanıyor.
DEVLET KATKISINDAKİ ARTIŞ YÜZDE 68'İ BULACAK
Kuruca'ya göre, bireysel emeklilikteki devlet katkısının yüzde 25'ten yüzde 30'a çıkarılacak olması, aslında 5 puanlık bir artış gibi gözükse de özellikle daha yüksek katkı payı ödeyenler açısından çok daha büyük bir artışı ifade ediyor. Kuruca, asgari ücretteki yüzde 40'lık artışı hatırlatarak şöyle bir hesaplama yapıyor: "BES'teki bir kişinin en yüksek yararlanabileceği devlet katkısı tutarı halen yıllık brüt asgari ücret toplamının yüzde 25'i ile sınırlı. Brüt aylık asgari ücret 5004 lira olduğuna göre yıllık 60 bin lira gibi bir rakam karşımıza çıkıyor. Yani maddi açıdan yüksek gelire sahip olanlar yıllık 15 bin liraya kadar devlet katkısı alabilecek. Asgari ücret zammından önce ise bu rakam 10 bin 732 liraydı. Katkı payının yüzde 30'a çıkarılması halinde ise bu tutar 18 bin lirayı bulacak. Bu da devlet katkısının neredeyse yüzde 68 artması demek.