FİNANS SEKTÖRÜ METAVERSE'E TAŞINIYOR...

Ayfer Arslan / INBUSINESS

Bilim kurgu romanları veya filmlerinin ana malzemesi 'hayal gücü' artık metaverse'ün emrinde. Bu sayede insanoğluna hayallerin gerçeğe dönmüş bir evrenin ötesine geçecek kapıyı açıyor. Bu sihirli evrenle ilk karşılaşmamız Neal Stephenson'ın 1992'de yayımladığı bilim kurgu romanı Snow Crash sayesinde gerçekleşti. Türkçeye 'Parazit' olarak çevrilen ve 'çoklu evreni' öngören bu roman, o günlerde aşırı abartılı ve spekülatif bir gelecek perspektifi olarak eleştirilmişti. İşin doğrusu; oyun dünyası bu terim ile çoktandır haşır neşir. Sanal gerçeklik gözlüğü ile bazı bilgisayar oyunlarında uzun zamandır metaverse'te yaşadığını söyleyen teknoloji meraklıları bile var...

Şimdi bu gelişme gerçek ve dijital dünyanın birleştiği bir 'dijital evren' olarak ekonomilerin bütün aktörlerinin ilgisini çekiyor. Ancak bu kadar popüler olmasını Facebook şirketinin kurucusu Mark Zuckerberg'e borçlu. Zuckerberg, şirketin adının 'Meta' olarak değiştirildiğini ve bu alanda 5 milyar dolarlık yatırım yapacağını açıklayınca farklı sektörlerden de yatırım haberleri gelmeye başladı. Sadece Facebook değil, Microsoft, Roblox ve Epic Games gibi şirketler de kendi 'metaverse'lerini planlıyor. Pandemi de bu süreci hızlandırdı. Metaverse ile birlikte ödeme işlemleri, kimlik doğrulama, işe alımlar, reklamlar, içerik oluşturma ve benzeri her şeyi yönetmek için yeni şirketler, ürünler ve hizmetlerin de ortaya çıkması bekleniyor. Bilişim alanında önde gelen araştırma firmalarından Gartner da yeni dönemin, analogdan dijitale geçiş kadar önemli olduğu görüşünde.

GELECEK PROJEKSİYONU

Kuşkusuz; tıpkı gerçek dünyada olduğu gibi ev, arazi veya herhangi bir ürün alıp satabileceğimiz sanal dünya, çok büyük bir ekonomik ekosistemi de beraberinde getirecek. Akbank Marka ve İletişim Başkanı Beril Alakoç'un verdiği bilgilere göre, 2020'de 173 milyar doları aşan bu ekonominin, son yıllarda öne çıkan metaverse platformları ve bu platformlara bağlı olan NFT'ler ile birleşerek, 2026'da global düzeyde 400 milyar doların üzerine çıkacak bir ekonomi olması bekleniyor.

Dolayısıyla diğer tüm kuruluşlar gibi, bankaların ve finansal servis sağlayıcıların da bu yeni gerçeklikte yerini alması kaçınılmaz. Çünkü yeni evren; bankalardan fintek'lere, yatırım şirketlerinden sigorta şirketlerine kadar pazarlama ve dağıtım kanalı açısından yeni fırsatları da beraberinde getirecek. Ayrıca blok zincirinin yaygınlaşmasının yanı sıra VR (Sanal Gerçeklik) ve AR (Artırılmış Gerçeklik) teknolojilerindeki hızlı gelişim de finans sektörünün gelecek projeksiyonunda; bütün bu gelişmeleri harmanlayarak yeni evreni, planlarının içine almasını zorunlu kılıyor. Hatta bu konuda dünyanın farklı ülkelerinden haberler gelmeye başladı bile...

İLK AÇIKLAMALAR

İsviçre'nin bankacılık devi UBS İngiltere CEO'su Beatriz Martin'in yaklaşık bir yıl önce Financial Times'a yaptığı açıklama aslında yeni evrene geçiş hazırlıklarının bir ipucuydu sanki...

Martin o demecinde; "İnsanlar gerçekten ofise gelemiyorsa, sanal bir varlık yaratabilir miyiz? Orada bulunan araçlarla denemeler yapmayı düşünüyorum" demişti. Dünyanın en büyük dijital bankalarından Mercobank CEO'su Ramon Vincente de Vera da 15 Aralık 2021 tarihinde, şirketin non-fungible token (NFT) piyasasına giriş yapacağını duyurmuştu. Vera, NFT'lerin yanı sıra bankacılık sektörü olarak metaverse alanındaki gelişmeleri nasıl değerlendireceklerini inceleyeceklerini belirterek, "Bankamız metaverse trendine de dahil olacak. Çünkü bu alan yaşam, seyahat ve iletişimi değiştirecek. Finans sektörü de sonsuza kadar değişmiş olacak" ifadesini kullanmıştı.

Güney Kore'nin en büyük finans kuruluşlarından biri olan KB Kookmin Bank, KB Metaverse VR Branch Testbed'in geliştirilmesine başladı. Hedefi, müşterilerin başa takılan bir VR cihazı ile metaverse'deki bankacılık hizmetlerine erişmesini sağlamak. Yatırım bankası Morgan Stanley de yayınladığı raporda bir sonraki büyük yatırım temasının 'metaverse projeleri' olacağını vurgulayarak bu trende ilişkin beklentileri güçlendirdi.

META ŞUBENİZ VAR MI?

Dünya finans sektöründen bu haberler gelirken, Türkiye'de neler oluyor? Türk finans sektörü metaverse yatırımlarına nasıl bakıyor? Aslında sektör uzun yıllardır dijitalleşme ve yeni teknolojiler ile haşır neşir. İnternet bankacılığı ve mobil bankacılık gibi uygulamalar ile yapay zekaya hızlı bir geçiş sağlandı. Şimdi sırada meta evren var…

Türkiye İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Sezgin Lüle, bugüne kadar kay- dedilen teknolojik gelişmeler ve sektörde gözlenen hızlı değişimin, sektörün yeni döneme uyumunu kolaylaştıracağını düşünüyor.

Basit mobil uygulamalardan süper uygulamalara geçiş... Açık bankacılık ve görünmez bankacılık ile birlikte dijital bankacılık ürün ve hizmetlerinin farklı ekosistemlerde üçüncü parti iş birlikleriyle kişiselleştirilmiş bir şekilde sunulması...

Finteklerin ana paydaş konumuna gelmesi ve blok zincir teknolojilerinde- ki hızlı gelişim... İşte her biri yeni sanal evrene geçişin alt zeminini oluşturuyor. Dolayısıyla gelecekte rekabeti farklı bir noktaya taşıyacak yeni sanal evrene de sektörün ilgisiz kalması pek olası görünmüyor. Lüle'ye göre, belki de yakın zamanda bankacılık işlemlerinin çoğunluğu dijital kanallar yerine metaverse'de hizmet veren sanal şubelerde gerçekleşecek.

BDDK düzenlemesi ile dijital bankacılığın önünün açılması da 'sanal şubelere' geçiş sürecinin ilk adımları olarak değerlendirilebilir. Yakın gelecekte 'Bankanızın meta evrende şubesi var mı' sorusu ile karşılaşmak şaşırtıcı olmayacak. Her şeyden önce yeni evrende her birimizi dijital avatarlarımızın temsil edeceğini artık biliyoruz. Zaman ve mekandan bağımsız olarak VR gözlüklerle şubeye gitmiş gibi müşteri temsilcimiz ile görüşebileceğiz.

DEV ŞİRKETLER GELİYOR

Peki, metaverse yatırımları, finans sektörünü nasıl şekillendirecek? Gelecek beklentileri neler? World'ün 30.kuruluş yıldönümünde Vadaa ile NFT dünyasına giriş yapan Yapı Kredi Bankası da metaverse dünyasındaki gelişmeleri heyecanla izliyor. Yapı Kredi Kurumsal İletişim Direktörü Arda Öztaşkın'a göre, hızla dijitalleşen finans dünyasında metaverse'ün yaratacağı dönüşümü tahmin etmek oldukça güç... Sınırları oldukça geniş...

Ancak dijital bankacılıkta olduğu gibi metaverse evrenin de müşterilere zaman ve mekan anlamında önemli özgürlükler sunacağına kesin gözüyle bakan Öztaşkın, "Müşterilere sunulacak avantaj ve kampanyalar ise bu doğrultuda şekillenecek. Yapı Kredi olarak biz de müşterilerimizin hayatlarını en yenilikçi çözümlerle kolaylaştırmak adına kurum kimliğimizin önemli bir parçası olan yenilikçi ruhumuzla geleceğin bankacılığını bugünden inşa etmeye devam edeceğiz" diyor.

Bankalararası Kart Merkezi'nde (BKM) 2011 ile 2020 yılları arasında Genel Müdürlük görevini üstlenen ve Türkiye'nin ilk dijital cüzdanı BKM Express ve Türkiye'nin Ödeme Yöntemi TROY markalarını hayata geçiren Dr. Soner Canko, metaverse'ü finansal hizmetlere gelen yoğun talebi karşılamak için önemli bir açılım olarak değerlendirirken konuya farklı bir bakış açısı getiriyor.

Google, Facebook, Apple ve Amazon gibi Bigtech şirketleri dünyanın farklı yerlerinde ve alanlarda hizmet veren fintekleri bünyesine katarak finans sektöründe daha aktif olmak istiyordu. Yeni açılım ile birlikte ise bizleri çok farklı bir finans dünyası bekliyor. Çünkü Canko'ya göre, sektörler iç içe geçmeye başladı. "Artık bankacılık bankalar dışında yapılacak" diyen finansçılar, "Yazılım, tüm dünyayı yiyecek" diyen yatırımcılar, tek bir süper uygulama ile hayatımızı 24 saat kapsama alanına almaya çalışan e-ticaret şirketleri ve birçok örnek bize önemli ipuçları veriyor. Metaverse dönemi için Canko temel beklentisini ise, "Eski sektörleri unutun, tüm sektörleri yutacak BigTech şirketleri geliyor" sözleriyle gelişmeleri özetliyor.

YENİ FIRSATLAR DOĞACAK

Konuya girişimci ekosistemi açısından yaklaşan Keiretsu Forum Türkiye Genel Müdürü Duygu Eren ise metaverse'ün şu anda teknoloji yatırımcılığında gündemde olduğuna işaret ederek şu tespitlerde bulunuyor: "Gündemde olan konular genellikle aşırı bir beklenti yaratıyor. Bu noktada en etkili kullanım alanlarını tahlil etmek kritik. Metaverse'te tekelleşme potansiyeli olan girişimler, orta vadeli yatırımda ekonomik getiri sağlayacak."

Fintek şirketi Octet Türkiye Genel Müdürü Derya Ekemen Fidan da metaverse'ün her sektörden işletme ve her marka açısından yararlı olacağına inanıyor. Hatta ticaret ve fintek sektörü için doğabilecek fırsatları da bir hayal ile şekillendiriyor.

Örneğin, sanal ofisinizde sizin için oluşturulan avatarınız çalışırken işlerinizi yapabilecek ve sanal ortamda gezinebileceksiniz. Bu esnada, metaverse ortamda oluşmuş yepyeni bir markanın çatısı altında şirketiniz için aradığınız ürünü NFT olarak inceleyip, şirketinizin sanal ofisinde çalışan satın alma yetkilisine NFT'sini beğendiğiniz ürünü satın alması için talep gönderebileceksiniz. Tabii sanal ortamda siparişini verdiğiniz ürün fiziki olarak gerçek ortamda tarafınıza teslim edilecek. Yani gerçek dünya ile dijital dünya entegre bir şekilde birbirine şimdikinden daha yakın çalışacak. Ödemeler de yine sanal platformlar üzerinden gerçekleşecek.

Yani bankacılık işlemlerini, yatırım işlemlerini, alışverişleri ve daha birçok harcamayı bu sanal dünya üzerinden blok zincir teknolojileriyle ve yasal düzenlemelere bağlı olarak belki de kripto paralar ile yapabileceğiz. Dolayısıyla bu noktada; kripto para borsalarının da konuya yaklaşımı önem kazanıyor. Huobi Global Bölge Genel Müdürü Alphan Göğüş, metaverse'ün 2022 yılının en büyük teknoloji trendi olacağı görüşünde. Zaten Huobi Ventures olarak 2021 yılı içinde ayırdığı 9 milyon dolarlık fonla GameFi ve metaverse dünyasına yatırım yaparak bu öngörülerinin ilk sinyallerini vermişlerdi.

Bu alandaki gelişmeler elbette kriptolar için de pozitif gelişmeler sunabilir. Metaverse, oyun tabanlı işlemlerde ve yeni sanal oyun olanakları düzeylerinde yeni bir çağı tetikleyebilir. Dolayısıyla yeni evrene geçiş hazırlıkları ile birlikte gelecek dönemde kripto para sektöründeki dikkat çekici gelişmeler, sadece Bitcoin fiyatlamasıyla sınırlı kalmayacak. NFT, DeFi ve GameFi gibi gelişmekte olan alanlardaki fırsatlar 2021'e göre çok daha dikkat çekici olabilir.

Bitexen Teknoloji CEO'su Yahya Tuğyan Erdem de kripto para ekosisteminin yeni projeler ile gün geçtikçe büyük bir ivme kazandığına işaret ederken, metaverse'ü bu alanda son zamanların en popüler projelerinden biri olarak değerlendiriyor.

Erdem'e göre, metaverse, gerçek dünya olanaklarını da içine katarak, rakip bir sanal dünya yaratıyor. Bu dünyanın ekonomisi ise tamamen kripto paralar üzerinden dönecek. Tüm bu gelişmelerin yanında merkeziyetsiz finans ve GameFi adını verdiğimiz oyun ve finans yapıları da her geçen kullanıcı sayısını arttırıyor. Kripto para ekosistemi hızlı dönüşüm gerçekleştiriyor.

HAZIRLIKLARA BAŞLADI
Sezgin Lüle-Türkiye İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı

Metaverse bankacılık sektörü içinde imkansız denebilecek birçok özelliği gerçekleştirmeyi sağlayacak. Evinizde veya bahçenizde otururken banka temsilcinizle istediğiniz saatte bir araya gelebileceğinizi, dilediğiniz zaman finansal danışmanlık alabileceğinizi hayal edin. Dünyanın neresinde olursanız olun her zaman ulaşılabilir olan dijital bir temsilci istediğiniz dilde size destek verebilecek. Şube bağımsız bankacılığın güçlendiği, dijitalleşme yatırımlarının payının ivmelenerek artmaya devam ettiği, rekabetin teknoloji alanına taşındığı bu süreçte daha çevik olan ve dijital dünyaya daha hızlı adapte olan kuruluşlar bir adım önde olacak. Metaverse'de yaratılacak sanal ekonominin ana paydaşı olmayı sağlayacak yetkinliklerimizi geliştirmek ve güçlendirmek amacıyla çalışmalarımızı hızla sürdürüyoruz.

ÖNGÖRÜ: METAVERSE REKABETİ

-Bankalar müşterilerine sanal unsurlara dayalı kampanya ve promosyonların yanında NFT ödülleri, sanal sosyal etkinlikler gibi imkanlar sunabilecek.

-Pazarlama ve reklam stratejileri müşterilerin metaverse evrenindeki ayak izlerine ve davranışla- rına dayalı olarak şekillenecek.

-Metaverse sanal ve arttırılmış gerçeklik, sanal asistan ve blok zincir teknolojilerinin finans alanın- da yerleşik hale gelmesini sağlayacak.

-Aynı zamanda bu teknolojileri finansal sektörün global gücünden kaynaklanan kaldıraç etkisiyle daha da geliştirecek ve olgunlaştıracak.

STANDARTLAR DEĞIŞIYOR
Dr. Soner Canko-SC Yönetim ve Danışmanlık Kurucu Ortağı

2008 küresel finansal güven krizi ertesinde büyük ve hızlı bir değişim yaşayan finans sektörünü iki temel akım zorlamıştı. Birincisi; büyük kitlelerin finansal hizmetlere erişim ihtiyacı ve sektör dışından yeni oyuncuların (fintek) sektöre kabul edilmesi. İkincisi ise sektörler arası sınırların kalkması ve diğer sektör aktörlerinin finansal hizmetleri sunma arzusu. Bu değişim ışığında 'metaverse' finansal hizmetlere gelen yoğun talebi karşılamak için önemli bir açılım olacak.

Finans sektörü özelinde tüm ilgili tarafların bir araya gelerek metaverse vizyonunu tanımlaması, ekosistemlerini kurmak üzere iş birliklerine başlaması zamanıdır. Bu sayede güçlü ve güvenli altyapılar kurulacak, sektörel standartlar belirlenecek. Ayrıca finans sektörü için kritik bir beklenti olan yerel ve uluslararası etkileşimli ve entegre çalışan iş modelleri mümkün olacak.

ÖNGÖRÜ: SINIRLAR KALKACAK

-Metaverse uygulamalarıyla daha büyük kitlelere çok daha ekonomik maliyetlerle hizmet vermek mümkün olacak.

-Büyük veriler, yapay zeka teknolojileri ile işlenir- ken daha az insan emeği kullanılacak.

-Fiziksel kanallar, şubeler, ATM'ler yerlerini sanal dijital asistanlara bırakırken tüm finansal varlıklarımız 'dijital varlık' haline gelecek.

-Bu gelişmeler ertesinde ülke sınırlamalarının ortadan kalkacağını, müşterilerin ve düzenlemelerin evrensel hale geleceğini öngörebiliriz.

-Ülkelerin mevcut para birimleri önemini yitirecek yeni dijital para formları kullanılacak.

-Finansal sektörün aracılık maliyetleri azalacak. Metaverse özelinde yeni iş modelleri kurgulanacak.

-Güven kurumu olan finans sektörü oyuncularının yerini dağıtık teknolojilerle kurgulanan yeni aktörler alacak.

SANAL ŞUBELER GELECEK
Nezih Sipahioğlu- Sipay Yönetim Kurulu Başkanı

Metaverse'ün, başta finansal işlemler olmak üzere birçok sek- törde dijital bir platform olarak öneminin artması bekleniyor. Tıpkı gerçek dünyadaki gibi ev, arazi, ürün, giysi ve avatar alıp satabileceğiniz sanal dünyada, çok büyük bir ekonomik ekosistemi beraberinde getirecek. Diğer tüm kuruluşlar gibi, bankaların ve finansal servis sağlayıcıların da bu yeni gerçeklikte yerini alması kaçınılmaz.

Metaverse'ü internetin bir sonraki evrimi gibi geleceğin dijital bir alanı olarak düşünebiliriz. İnsanların birbirleriyle etkileşime girmesine, çalışmasına veya oyun oynamasına olanak sağlayan bir platform. Büyük teknoloji oyuncuları bu fikri benimserken aynı zamanda bazı yatırımcılar için sanal gerçeklik ve artırılmış gerçeklik fırsatları sağlıyor.

Metaverse, sunduğu sanal dünyayı da günlük yaşantımızın içine sokmayı hedefliyor. İlk olarak dijital oyun alanında büyük ses getirse de metaverse fırsatlarının en çok reklamcılık ve e-ticaret alanında patlama yaşatması bekleniyor.

ÖNGÖRÜ: FİNTEKLER KİLİT ROL OYNAYACAK

-Gelecekte bizleri sanal şube- ler bekliyor.

-Dijital cüzdana ihtiyaç artacak.

-Yeni evrende var olmak için fintek'lerle çalışmanın veya iş birliğinin önemi artacak.

MARKA İŞ BİRLİKLERİ ARTACAK
Beril Alakoç-Akbank Marka ve İletişim Başkanı

Bankacılık sektörü, yeni teknolojileri iş yapış şekillerine hızla uygulayan sektörlerin başında geliyor. Bu noktada metaverse dünyasının oluşumuna öncülük eden ve finans sektörünün geleceğini etkileyecek finansal hizmetler ve teknolojilerin de hayatımıza yakın zamanda gireceğini söyleyebiliriz.
Metaverse uzun zamandır online oyunlar aracılığıyla hayatımızda. Bu oyunlarda oyun içi eşya, karakter, bonus gibi değerlerin alım satımına dayanan çok büyük ve gelişmekte olan bir ekonomi var.

Bu ekonomik büyüklüğün bugüne kadar arkasındaki temel motivasyon ise oyuncuların karakterlerini tıpkı gerçek hayatta olduğu gibi giydiği giysi, obje, araba ya da ev gibi farklı varlıkları satın alarak farklılaştırmak istemeleri. Bu anlamda NFT'lerin bu pazara entegrasyonu çok hızlı ve kolay oldu. Bu açıdan yaklaşıldığında en yakın fırsatlar; markaların metaverse platformlar ile anlaşarak kullanıcı tecrübesini artırmaya ya da farklılaştırmaya yönelik sanal hizmet ya da ürünler sunması ve bu şekilde bu ekonomi içerisinde yer almaya başlaması olacak.

Biz bu konuya öncelikle veri işleme açısından yaklaşıyoruz. Metaverse'lerin ortak bir veri havuzuna dönüşeceğini düşündüğümüzde markalar arasındaki iş birliği bu sisteme dahil olma yönünde önem kazanacak. Biz de bu yöndeki stratejilerimizi oluşturarak iş birlikleri için atacağımız adımlara yön çiziyoruz. Bunun dışında Akbank Sanat kendi alanında en güçlü markalarımızdan biri. Bazı sergilerimiz NFT bağlantılı olarak metaverse içerisinde şu aşamada üzerine çalıştığımız konular arasında yer alıyor.

ÖNGÖRÜ: ORTAK VERİ HAVUZU

-Metaverse'ler ortak bir veri havuzuna dönüşecek. Markalar arasındaki iş birliği bu sisteme dahil olma yönünde önem kazanacak.

META EVRENDE SIGORTA IHTIYACI ARTACAK
Mehmet Abacı-Anadolu Sigorta Genel Müdür Yardımcısı

Küçük metaverse örnekleri hayatımıza çoktan girmiş olsa da tam anlamıyla bir siber hayata ne zaman geçiş yapacağımızı bilmiyoruz. Eğer metaverse başarılı olursa, insanlar kayıp ve kazanç olasılıkları olan bir evrende bulunacak. Dolayısıyla, sanal varlıkları için bir sahiplik ve sorumluluk duygusuna sahip olacaklar. Bu da metaverse'te yapılacak çeşitli sigortalar ile kayıpları azaltmak istemeleri anlamına geliyor.

Metaverse gibi pek çok kişisel bilgimizi barındıran ve kendi finansal sistemi olan sanal bir evrende siber güvenlik ekstra bir önem taşıyor. Sadece finansal varlık ya da kişisel bilgilerin ele geçirilmesi değil, şifrelerin çalınarak siber dünyada elde edilen ürün, alan, gayrimenkul ve her türlü varlığın da tehlikeye girmesi durumu olabilir. Örneğin şu anda birinin siz farkında olmadan evinizi yok etmesi ne kadar zorsa, siber dünyada hackleme sayesinde bu birkaç saniye alabilir. Bu durum aslında yeni bir sorunun kapısını açıyor. Bu konu, sadece siber güvenlik şirketlerini değil, sigorta şirketlerini de yakından ilgilendiriyor.

Sigorta şirketleri için henüz çok yeni ve oldukça fazla çalışma gerektiren bu konuyu, barındırdığı riskler kadar, gelecekte sektörde öne çıkmak ve üstünlük avantajı sağlamak için taşıdığı fırsatlarla da değerlendirebiliriz.

ÖNGÖRÜ: SANAL SİGORTALAR

-Tıpkı fiziksel evrende olduğu gibi sanal evrende de sigorta ürünlerine ihtiyaç duyuyacak.

-Metaverse evrenini sürdürebilmek için NFT gibi parasal sistemlere ihtiyacımız olacak. Hackerler şimdiden NFT'leri çalma yolları geliştirip, sıfır-gün saldırılarını NFT olarak satmayı başardı.

HER ŞEY TEK BİR PLATFORMDA
Derya Ekemen Fidan-Octet Türkiye Genel Müdürü

Fiziki olarak bir bankaya gittiğinizi düşünün. Sıra numarası alıp işleminizi yaptınız. Ancak, bir başka bankaya daha gitmeniz gerekiyor ve öğlen saatlerinde kapanmadan, ulaşma şansınız yok. Hemen bir kafede yanınızdaki bilgisayarınızdan ya da mobil telefonunuzdan internet bankacılığı aracılığı ile işleminizi yapıyorsunuz. Bu esnada hem döviz kuruna bakmanız hem de biraz ekonomi haberlerini okumak istiyorsunuz diyelim.
Takip ettiğiniz ekonomi sayfanızdayken, sizden mal almak isteyen alıcınız Octet ile şirketinize ödeme yapmak istiyor ve Octet Portalına giriş yapmanız gerekiyor. Hemen girişinizi yapıp alıcınızın beklediği bilgileri Octet Portal üzerinden iletiyor ve haberinize geri dönüyorsunuz. Peki ödemelerinizi nereden yapacak, tahsilatlarınızı hangi bankaya alacaksınız? Bugünlerde tüm bu eylemleri farklı platformlar üzerinden gerçekleştirirdiniz, değil mi?

ÖNGÖRÜ: ZAMAN KAZANDIRACAK

-Metaverse ile platformların, internet bankacı- lığının, aslında kısaca tüm dijital dünyanın evrim geçirmiş halini tanıyacağız.

-Gerçeğe yakın olacak şekilde tasarlanan sanal dünyada tüm bu platformları, dijital ortamların birleştirilecek.

-Artırılmış gerçeklik teknolojileri ile yani kimi zaman sanal gözlüğünüzü takıp kimi zaman akıllı bilekliğiniz ile üç boyutlu şekilde yer alabileceğiniz bu yeni evrenin içinde tek bir alanda tüm finansal işlerinizi gerçek fiziki ortamda gibi halledecek, ek zaman yaratabileceksiniz.

MERKEZIYETSIZ HIZMET
Koray Gültekin Bahar-Figopara Kurucu Ortağı

Finans bu zamana kadar yüksek sermaye yapısıyla inovasyona, dijitalleşmeye öncülük eden ve bu alanlara yatırım yapan sektörlerin başında geldi. Bugün yeni teknolojilerle bankaların rolünün daha fazla saklama ve güven ilişkisi kuran bir pozisyona doğru gittiğini görüyoruz. Bankalar altyapı ve servis sunan yapılara dönüşüyor. Web 3.0 ile finansal hizmetlerde son dönemde hızla büyüyen token ekonomisi ve yeni popülerleşen meta dünyalar bir araya geliyor.

Son dönemde global markalar, bu alanda daha çok pazarlama amaçlı olduğunu düşündüğüm aksiyonlarıyla kendilerinden söz ettiriyor. Diğer tarafta yeni kurulacak dev oluşumları sahiplenmeye çalışan ve buraya milyarlarca dolar yatırım yapacaklarını açıklayan şirketler var. Bu yeni evren olan 'metaverse'ü ortaya çıkaracak firmaları ya da kişileri keşfetme aşamasındayız. Yeni dev şirketlerin doğacağını düşünüyorum.

ÖNGÖRÜLER: FİNANS DÜNYASI BÜYÜK DEĞİŞİM YAŞAYACAK

-Meta dünyaların yaygınlaşması ile bu yeni nesil finansal hizmetlerin erişilme ve yaygınlaşma hızının katlanarak artacağını öngörüyorum. Bu da fintek sektörü için çok büyük fırsatlar ortaya çıkaracak.

-Servislerini metaverse içinden ürün, hizmet ve teknoloji geliştiren firmalar aracılığıyla nihai tüketiciye sunacak olan bankaların büyüdüğü, bu dönüşümü gerçekleştiremeyen bankaların ise şube kapatma ve işten çıkartma haberleriyle gündeme geleceği bir dönem geliyor dersek sanırım yanılmayız.

-Geleneksel diye tabir ettiğimiz doğruların de- ğiştiği yeni dünya düzeninde inovatif ve gerçekten pazar ihtiyaçlarına cevap veren merkeziyetsiz finansal hizmetlerle önümüzdeki dönemde finansal dünya büyük bir dönüşüm yaşayacak.