Online market için hızlanma zamanı

PwC'nin strateji danışmanlığı grubu Strategy&'in Market Alışverişinin Geleceği Raporu'nu yayımladı.

Raporda, alışveriş alışkanlıklarında pandemi öncesine dönüş beklenmezken, online market alışverişinin pazar payının giderek büyüyeceği, tüketici beklenti ve davranışlarının ise dönüşüm geçireceği öngörüldü.

Rapora göre online market alışverişinin büyümesi kısa vadede yavaşlasa da, gıda perakendecilerinin online hizmetlerine yönelik talepler ve faaliyetlerinin dijitalleşmesi sürecek. İngilizlerin 2030 yılına kadar gıda alışverişinin yüzde 26'sını online olarak gerçekleştirmesi öngörülürken, tahminlere göre bu oran 2030 yılına kadar Hollanda'da yüzde 26, Fransa'da yüzde 23, Almanya'da yüzde 11 ve Türkiye'de yüzde 10'u bulacak. Market alışverişini farklı bir gelecek beklerken geleneksel yapıların ayakta kalabilmeleri için iş modellerini yenilemeleri gerekecek.

İki yıllık pandemi krizi online market alışverişinde hızlı bir büyümeye yol açsa da, zayıflayan ekonomiler, yükselen enflasyon ve faiz oranları ortamında pandemi öncesi alışveriş alışkanlıklarına dönüş beklenmiyor. Diğer yandan, online alışveriş pazarındaki büyüme hızı bu zorluklar nedeniyle kısa vadede yavaşlasa dâhi, gıda perakendecilerinin online hizmetlerine yönelik talepler ve faaliyetlerinin dijitalleşmesi sürecek.

MARKET ALIŞVERİŞİNİ ÇOK DAHA FARKLI BİR GELECEK BEKLİYOR

Bu doğrultuda market alışverişini, çok kanallı modellerin yükselişte olacağı ve gıda perakendecilerinin fiziksel ve dijital kanallarını tam olarak entegre etmesini gerektirecek çok daha farklı bir gelecek bekliyor. Tüm yaş grupları artan bir şekilde online alışverişi benimserken, tüketici beklentileri ve davranışları da dönüşüm geçirecek.

Raporda pazardaki iş modellerini bekleyen gelişmelerse şöyle sıralanıyor:

• Geleceğin teknolojileri, farklı iş modellerinin ve deneyimlerin alışveriş amacı ve ürün kategorisine göre geliştirilmesine giderek daha fazla olanak sağlayacak.
• Belirli bölgede farklı müşteri gruplarına ve çeşitli kültürel ihtiyaçlara hizmet eden bir dizi online market modeli olacak.
• Son derece kullanışlı, kolaylık sağlayan ultra hızlı teslimat modelleri büyük şehirlerde başarılı olacak. Bunun yanında birden çok müşteri tarafından gelen siparişleri birleştirerek, tek bir rota üzerinden müşterilere teslim eden veya müşteri tarafından seçilen zaman aralığı yerine kendi belirlediği zaman çizelgesini kullanan modeller yahut otonom filolara dayalı teslimat da başarıya ulaşacak.
• Özellikle yoğun rekabetin olduğu hızlı ticaret alanında, ölçeklendirme yarışının neden olduğu yüksek maliyetler birleşme ve satın almaları tetiklediği için, bu alanda konsolidasyon gerçekleşme ihtimali çok yüksek.
• Yeni pazara uyum sağlayamamaları durumunda, fiziksel perakendecilerin gelirleri azalacak ve kâr oranları ankete katılanların görüşlerine göre farklı coğrafyalarda %80 kadar düşecek.
• Otonom depolar gibi teknolojik gelişmeler, online market alışverişinde ve pazar payında artışa neden olarak kârlı operasyonları mümkün kılacak.
• Otomasyon, dijital sadakat programları ve müşteri verileri kullanılarak hazırlanan kişiye özel geliştirilen teklifler giderek daha önemli hale gelirken, perakende marketlerle müşteriler arasındaki etkileşim önemli ölçüde değişecek.
• Daha genç müşteriler, perakendecilerin tedarik zinciri konusunda daha şeffaf olmasını bekleyecek ve daha etik gıda üretimi talep edecek.

PERAKENDECİLERİN BİR AN ÖNCE ONLINE MARKET HİZMET SUNMASI GEREKİYOR

Raporda öne çıkan bir diğer başlıksa geleneksel iş yapılarına yönelik. Buna göre sektörde lider haline gelerek güncel pazar payını korumak veya büyütmek isteyen perakendecilerin, gerekli uzmanlığı kazanmak için bir an önce online market hizmetleri sunmaları gerekiyor. Perakendecilerin, rekabetin pazar payını artırarak pazara girişe büyük engeller oluşturmasını, otomasyonda öncü olmasını, müşteriye daha iyi erişim sağlayıp müşteri verisi biriktirmesini önlemeleriyse şart.

Ayrıca perakendecilerin lojistik ve tedarik zinciri, BT altyapısı, ürün gamları, organizasyon yapısı ve yetenekli çalışanları kendilerine nasıl çekecekleri üzerine yeniden düşünmesi gerekecek. Çok kanallı bir perakendeci haline gelirken sinerji oluşturabilmek ve fiyat açısından rekabetçi olabilmek için çevrimiçi ve çevrim dışı tedarik zincirlerini entegre etmeye ihtiyaç duyacaklar.

İNDİRİMLİ SATIŞ MAĞAZALARI MÜŞTERİLERİNİ KAPTIRMA RİSKİYLE KARŞI KARŞIYA

Tam kapsamlı perakendeciler ve indirimli satış mağazalarının her biri, online market alışverişinin gelişmesiyle farklı zorluk ve fırsatlarla karşılaşacak ve başarılarını sürdürebilmeleri için kendilerine özel yaklaşımlar geliştirmeleri gerekecek.

Raporda yer alan görüşler dikkate alındığında, tam kapsamlı perakendecilerin indirimli satış mağazalarının sunduğu temel ihtiyaçların aksine, eğitim ve keyfi bir araya getiren bir "alışveriş deneyimi" geliştirmeli. İndirimli satış mağazalarının ise pazar payını koruması veya geliştirmesi için daha güçlü online market hizmetleri sunması gerekebilir zira müşterilerinin ihtiyaca yönelik alışverişe odaklandığı düşünülürse, müşterilerinin büyük bir kısmını, rekabetçi fiyatlara sahip çevrimiçi rakiplerine kaybetme riskiyle karşı karşıyalar. Fakat, indirimli satış marketlerinin maliyet odaklı olmaları sayesinde geleneksel işletmeleri sarsacak ve online market kârlılığının reçetesini bulmakta zorlanmayacak bir konumdalar. Ek olarak, önümüzdeki süreçte tedarikçiler çok kanallı model gereksinimlerini karşılayabilmek için, ürünlerini ve perakendecilerle olan etkileşimlerini yenilemeye ihtiyaç duyacak.