"Güneşte ivme yukarı çekilecek"

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, bu yıl gerçekleştirilecek Mini YEKA-GES yarışmalarıyla güneşte yakalanan ivmenin yukarılara çekileceğini belirterek, "36 ilimizde toplam 1000 megavatlık 74 yarışma için başvuruları iki ay içerisinde alacağız. Mini YEKA-GES yarışmalarımız özellikle güneş enerjisi yatırımlarının tabana yayılması açısından oldukça önemli." dedi.

Dönmez, Güneş Enerjisi Sanayicileri ve Endüstrisi Derneğinin düzenlediği Güneş Zirvesi'ne video konferans yöntemiyle katıldı.

Yenilenebilir enerjinin yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınından güçlenerek çıkan sektörlerden biri olduğunu belirten Dönmez, "Küresel durgunluğa rağmen yenilenebilir enerji sektörüne yapılan yatırımlar durmadı. 2020'nin ocak-ekim döneminde küresel ölçekte bir önceki yıla göre yüzde 15 daha fazla yenilebilir enerji ihalesi tamamlandı. Hatta Ekim 2020'de dünya borsalarındaki güneş enerjisi şirketlerinin piyasa değerleri bir önceki yılın aynı ayına göre 2 kat arttı." değerlendirmesinde bulundu.

Dönmez, Uluslararası Enerji Ajansı'nın yayımladığı son rapora göre güneşin gelecek dönemde üretimde daha fazla söz sahibi olacağını, maliyetlerin de düşmeye devam edeceğini söyledi.

Güneş enerjisi sektörünün Türkiye'de 10 yıllık geçmişi olduğunu dile getiren Dönmez, şunları kaydetti:

"2014'te 40 megavat olan güneş kurulu gücü bugün 6 bin 630 megavata ulaştı. Güneş kurulu gücümüzü 3 yıl içerisinde neredeyse 2 kat artırdık. Güneş enerjisi kurulu gücü bakımından dünyada 13., Avrupa'da 7. sıradayız. Toplam kurulu gücümüz içindeki payı yüzde 7'ye yaklaştı. Elektrik üretimimizde güneşin payı ise yüzde 4 seviyelerinde. 24 saatlik zaman dilimi olarak düşündüğümüzde günlük tüketimimizin ortalama 0,7 saati güneş enerjisinden karşılıyoruz."

Türkiye'nin elektrik üretiminde güneşin payını 2030'larda 3 kat artırma hedefi olduğunu açıklayan Dönmez, güneş enerjisindeki maliyetler düştükçe bu oranın daha da yukarılara çıkacağını belirtti.

Dönmez, bu yıl gerçekleştirilecek Mini YEKA-GES yarışmalarıyla güneşte yakalanan ivmenin yukarılara çekileceğini vurgulayarak, "36 ilimizde toplam 1000 megavatlık 74 yarışma için başvuruları iki ay içerisinde alacağız. Mini YEKA-GES yarışmalarımız özellikle güneş enerjisi yatırımlarının tabana yayılması açısından oldukça önemli. Yatırım kültürü ve yatırımcı profilinin değişmesinde önemli bir etken olacak. Bu yarışmalarla bir nevi enerji KOBİ'leri ortaya çıkacak." ifadelerini kullandı.

ÇATIDA 458 MEGAVAT KURULU GÜCE ULAŞILDI

Geçen yıl sonu itibarıyla 458 megavat çatı GES kurulu gücüne ulaşıldığına değinen Dönmez, toplamda 3 bin 490 megavat kurulu güce sahip 9 bin 178 çatı GES başvurusunun bulunduğunu kaydetti.

Dönmez, güneş enerjisinin Türkiye'de gelişme dönemine girildiğini belirterek, güneş enerjisi teknolojisinin yerlileştirilerek yerli üretimin artırılmasının önemli olduğunu söyledi.

Depolama ve pil teknolojilerinin de önemine dikkati çeken Dönmez, şöyle devam etti:

"Bugün elektrikli otomobiller yüzyıllardır kullanılan benzinli ve dizel otomobillerin yerini almaya hazırlanıyor. Elektrikli otomobillerin yaygınlaşmasıyla benzin ve dizel motorlarda verimlilik, kapasite, hibrit gibi yeni teknolojiler geliştirilmeye başlandı. Benzer bir durum aslında enerji sektörümüzde de yaşanıyor. Bugün pek çok petrol ve doğal gaz şirketi artık yenilenebilir enerjiye yatırım yapmaya başladı. 2025'e kadar büyük petrol ve gaz şirketlerinin yenilenebilir enerji yatırımlarını 10 kat artırması bekleniyor. Bu alanda ciddi bir yatırım, ciddi bir teknoloji geliştirme gayreti mevcut."

Dönmez, Türkiye'nin yenilenebilir enerjide attığı adımları artıracağını vurgulayarak, 2020'nin bu anlamda oldukça iyi geçtiğini dile getirdi.

Bu yıl ve sonrasında da bu başarı trendini devam ettirmek istediklerinin aktaran Dönmez, sözlerini şöyle tamamladı:

"Geçtiğimiz yıl devreye aldığımız yaklaşık 4 bin 900 megavat kurulu gücümüzün yüzde 98'ini yani neredeyse tamamına yakınını yenilenebilir kaynaklar oluşturdu. Yenilenebilir kurulu gücümüz 49 bin 550 megavata ulaştı. Toplam kurulu gücümüz içerisinde yenilenebilirin payı yüzde 51,7 seviyesine yükseldi. Enerji dönüşümünü yeni dönemde ekonomik kalkınma stratejilerinin bir parçası olarak görüyoruz. Ekonomik durgunluğu hareketlendirecek, piyasaları yeniden canlandıracak önemli bir argüman olarak değerlendiriyoruz. Bu dönüşümün temelinde enerjinin sürdürülebilir, çevreci, uygun maliyetli ve ulaşılabilir olması en temel amacımız."

YILMAZ: KAPASİTE 6.500 MEGAVATI AŞTI

Toplantıda konuşan Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Mustafa Yılmaz da, Türkiye'nin yaklaşık 5 yıl önce güneş enerjisi yatırımlarını hayata geçirmeye başladığını ve bugün itibarıyla güneş enerjisi kapasitesinin 6 bin 500 megavatı geçtiğini bildirdi.

Türkiye'deki güneş enerjisi yatırım kültürünün tabana yayılacak şekilde geliştiğini kaydeden Yılmaz, "Biz, güneş yatırımlarına 5 yıl önce başladık. Bu sürede ülkemizdeki güneş enerjisi kapasitesi 6 bin 500 megavatın üzerine çıktı. Türkiye'nin güneş enerjisinde yatırımlarına daha önce başlayan ülkelere göre daha fazla kapasite oluşturduğunu söyleyebilirim." diye konuştu.

Yılmaz, dünyanın enerji ihtiyacının yenilenebilir kaynaklardan karşılandığı sürece iklim değişikliğiyle mücadeleye katkı sağlayacağını ve doğanın kendini koruyacağını aktardı.

- Güneşte atak yılı

TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Başkanı Mustafa Elitaş da Türkiye'nin her yıl güneş enerjisinde 1000 megavatın üzerinde kapasite oluşturabilecek potansiyeli olduğunu ve bunun gerçekleşmesi için gayret gösterilmesi gerektiğini dile getirdi.

Bu kaynaklardan elektrik üretiminde depolama sisteminin hayati önem taşıdığına dikkati çeken Elitaş, "Bundan birkaç ay önce yaptığımız düzenlemeyle güneş enerjisinin üzerindeki engelleri kaldırabilecek ve yeni yatırımların daha kolay yapılabilmesini sağlayacak bir kanun teklifinin TBMM Genel Kurulunda kabul edilmesiyle birlikte önümüzde yeni bir atak yılının olduğunu düşünüyoruz." dedi.

Elitaş, yatırımların önündeki yasal engellerin kaldırılması için gerekli çalışmaları yapmaya hazır olduklarını ifade etti.

- "Güneş enerjisinin elektrik fiyatlarını düşürücü etkisi var"

GENSED Başkanı Halil Demirdağ ise Türkiye'nin güneş enerjisinde ihracatçı bir ülke olacağına inandığını belirterek, güneş enerjisinin firmaların karbon vergisi ödememesi ve kolay ihracat yapabilmesi için önemli bir kaynak olduğunu anlattı.

Avrupa'nın 2030'da karbon emisyonunu yüzde 50 azaltma hedefi olduğunu ve Avrupa'ya giden ürünlere karbon karnesine göre vergi uygulayacağını anımsatan Demirdağ, "Bu nedenle, sadece güneş sektörünün ihracatı açısından değil, tüm ürün satan firmaların da karbon vergisi ödemeden kolay mal satabilmesi için sektör olarak ciddi imkanlar sağlayabileceğimize inanıyorum." diye konuştu.

Demirdağ, rüzgar ve güneş enerjisinin elektrik fiyatlarını düşürücü etkisi olduğunu ifade ederek, "Güneş enerjisinde kapasitemizi daha fazla artırmak için çalışıyoruz. Güneş enerjisi, elektrik fiyatlarını azaltan ve arz garantisi sağlayan bir sektör. Türkiye şu anda dünyadaki güneş enerjisi kapasitesinin yüzde 1'ini oluşturuyor. Biz bu oranı yüzde 5 seviyesine kadar çıkarmayı hedefliyoruz." dedi.