Kale gibi Turbo Jet...
Dünyanın sayılı seramik üreticilerinden Kale Grubu, savunma sanayisinde atağa kalktı. Türkiye'nin ilk yerli turbo jet motorunun seri üretimine hazırlanan grup, ihracat için de temaslarını başlattı. Ticari sivil havacılık alanında alım fırsatı aradıklarını söyleyen Zeynep Bodur Okyay, "Üretim ya da mühendislik tarafında olacağız, yetkinlik artırıcı yatırımlar odağımızda" diyor.
Feride Cem / INBUSINESS
Türk sanayisinin önemli yapı taşlarından birini oluşturan Kale Grubu'nun Başkanı ve CEO'su Zeynep Bodur Okyay, şu sıralar farklı bir heyecan yaşıyor. Babası duayen sanayici merhum İbrahim Bodur'dan devraldığı Kale'yi seramik ve yapı ürünlerinde devler ligine taşıyan Zeynep Bodur Okyay, pandemi döneminde Türkiye'nin yerli ve milli savunma sanayisine de büyük katkı sundu. Zeynep Bodur Okyay ve eşi Osman Okyay liderliğindeki Kale Grubu bünyesindeki Kale Teknik, Türkiye'nin ilk yerli turbo jet motoru KTJ-3200'ün seri üretimi için gün sayıyor. Dünyada sayılı ülkede bulunan üretim kabiliyetlerine sahip olmanın hem kendileri hem de Türkiye için önemli olduğunu söyleyen Okyay, ekliyor: "Bu alanda birçok şeyi ithal eden bir ülkeyken, bu teknolojiyi üreten ülke olmak bizim için gerçekten çok değerli. 'Dünya beşten büyüktür' derken teknolojide öne geçmek önemli. Bu işe 50 milyon dolardan fazla kaynak aktardık ve sonuca ulaştık. Kale Ar-Ge'nin genç mühendisleri pandeminin ağır şartlarında bile sabahtan akşama çalıştı. Elbette sonuca varmak önemliydi, Allah'a şükür vardık…"
yÜZDE YÜZ BİZE AİT
Turbo jet motoru üretiminin yerli savunma sanayinin gurur projelerinden biri olduğunu ifade eden Zeynep Bodur Okyay, motorun üstündeki her türlü komponenti kendilerinin ürettiğinin altını çiziyor. Bir tek kılıf yapmadıklarını anlatan Okyay, şu detayları paylaşıyor: "Yani sadece bir kılıf yapmadık. Ateşleyicisini vs. her şeyini kendimiz tasarlayıp ürettik. Motorun üstünde ülkemizde yapılmayan hiçbir komponent yok. Tasarımından başlayıp nihai hale getirdik. Kalifikasyon testleri yakında tamamlanacak olan jet motorumuz yüzde 100 bize ait."
Sürecin kolay ilerlemediğini de dile getiren Okyay, "Elbette bazı yerlerde zorlandık. Şirketler arası iş birlikleri de yaptık, sonuçta bu ülkemiz için bir kazanç. Bu tecrübenin üstüne inşallah daha güzel şeyler de yapabiliriz" diye konuşuyor.
Avrupa'nın 5'inci, dünyanın ise 15'inci büyük seramik ve karo üreticisi olan Yapı Ürünleri Grubu'nda da büyümesini hızla sürdüren Okyay, savunma ve havacılık sektöründeki gelişmeleri odağına almış durumda. "Biz elimizden gelen ne varsa yapma gayreti içindeyiz, sonuçta bu ülke hepimizin. Yurt dışındaki yatırımlarımızı da sonuçta burası için yapıyoruz. Ekonominin sıkıntılı bir dönemden geçtiği bu günlerde herkesin sorumluluk alıp elini taşın altına koyması lazım." diyor ve ekliyor: "Sonuçta işten kazandığımızı işe koyacağız."
KAPASİTEYİ SİPARİŞLER BELİRLEYECEK
Kale Grubu, bu yıl başlayacak olan jet motorunun seri üretiminde önceliği yerli firmaların ihtiyaçlarını karşılamaya verecek. Üretim miktarı ve kapasiteyi, alacakları siparişlerin belirleyeceğini ifade eden Okyay, ihracat konusunda da çalışmaların yürütüldüğü bilgisini veriyor. "Geliştirdiğimiz ürünleri başka ülkelere satabilir miyiz onunla ilgili de çalışmalarımız sürüyor" diyen Okyay, görüşmelerin daha çok NATO ülkeleri çerçevesinde ilerlediğini aktarıyor.
Hafif silahlarda üretimin devamlılığını garanti altına almanın önemine dikkat çeken Okyay, "Türkiye'nin ilk Milli Piyade Tüfeğini de yapıyoruz" diyor.
"F-35 GÖZ BEBEĞİMİZDİ"
Okyay, Türkiye'nin F-35 programından çıkarılmasının kendilerini zorladığını açık yüreklilikle dile getiriyor. 2005'ten bu yana 16 yıldır emek verdikleri bu programdan çıkarılmanın kendileri için de kayıp olduğunu anlatan Okyay, şöyle devam ediyor: "Ciddi para koyduğumuz ve kabiliyet geliştirdiğimiz bir işti. Hatta o kabiliyetler sayesinde yeni işlerimizi geliştirdik. O bizim göz bebeğimizdi, bir kaybımız oldu maalesef. Ama hayat devam ediyor. O açığı bir yerlerden kapatmamız gerekiyor. Boş durmuyoruz, uğraşıyoruz."
TRİBÜNDE DEĞİL SAHADA
2020'nin normale uyum sağlamakla geçirdikleri bir yıl olduğunu söyleyen Okyay, "Dünyayı etkileyen bir resetleme sürecinden kendimize ne çıkartabiliriz ona baktık… Bu yıl daha çok hazırlıklıyız, ne olacağını biliyoruz" diyor. 2020'yi yüzde 30'un üzerinde büyüyerek 4 milyar lira ciro ile kapattıklarını söyleyen Okyay, "Alışık olmadığımız bir şeydi… Ancak devletçi yaklaşımlar ön plana çıktı, destekler verildi. Krizlerde güven kavramı önemlidir. Güvenin sarsılmaması gerek, biz güvene önem veriyoruz. Verimliliğe ve optimizasyon odaklı konulara odaklandık. Şikayet etmek yerine aksiyon almanın önemine inandık. Bu süreçte yetkinliklerimizi gözden geçirdik. Karamsar olmak için dünyada o kadar çok neden var ki. Sürdürülebilir bir gelecek çok önemli. Belki de bu salgın farkındalık yaratmak için bir fırsattır. Kolektif bir mücadele vermeliyiz diye düşünüyorum. Sorundan değil sorumluluktan besleneceğiz. Sahada olacağız, tribünde olmayacağız. Bunun için de kendi içimizde 'İyi bak dünyana' diye bir hareket başlattık. Bu hareketi bir çıkış noktası olarak bulduk."
SATIN ALMA MOTİVASYONU
Son yıllarda savunma ve havacılık faaliyetleriyle kamuoyunun gündemine gelen Kale Grubu, asıl DNA'sını oluşturan Yapı Ürünleri Grubu'nda da büyük bir atılım içinde. Mevcut ürün portföylerine katkı sağlayacak yeni şirket satın almaları ya da fabrika yatırımları planladıklarını söyleyen Okyay, yurt dışında Avrupa, Afrika, Güney Asya ve Orta Doğu'da yerel üretim tesisleri kurmak ve kanal yaygınlığını artıracak yatırımlar için fırsatları değerlendirdikleri bilgisini veriyor. Cezayir, Arnavutluk ve Kenya'da fabrikaları olduğunu anlatan Okyay, şöyle devam ediyor: "Bunu Pakistan ve başka ülkelerle desteklemeyi düşünüyoruz. Pakistan'da hızlı giden büyümemizin yolunu Kale Seramik açtı. Şu an yedi tane mağazamız var çeşitli şehirlerde. Perakende zinciri olduk. Bunu destekleyecek bir yatırım talebi geldi, bunu da değerlendiriyoruz, yerli ortakla da yatırım yapabiliriz. Zor coğrafyalarda yerel ortağı tercih ediyoruz açıkçası. Çünkü yerel bilgi bizim için kıymetli oluyor."
Ticari sivil havacılık alanlarında alım fırsatları olduğunu söyleyen Okyay, "Bakmak lazım. İlla üretim olarak değil de mühendislik tarafında da yurt dışında fırsatlara bakıyoruz. Yetkinlik artırıcı yatırımlar odağımızda" diye konuşuyor.
İHRACATTA ATAĞA GEÇTİ
Kale Grubu, bu yıl yüzde 20 büyüme hedefliyor. Zeynep Bodur Okyay, toplam ihracattaki büyüme hedeflerinin ise yüzde 14 artışla 200 milyon doların üzerinde gelir elde etmek olduğunu belirtiyor. Grup bünyesindeki Kalekim ve Kaleseramik, ihracatta amiral gemi konumunda. Yurt dışında stratejik öneme sahip ülkelere ihracatlarını artırmayı planladıklarını söyleyen Okyay, "Avrupa'da Almanya, İngiltere, Fransa hedef ülkelerimiz arasında. Avusturya, Belçika, Hollanda, Çekya, Finlandiya, Romanya ve Balkanlar'da da büyüme planlarımız var. Ciddi büyüme sinyalleri veren Irak da en önemli potansiyel pazarlarımızdan biri. Bunun yanında İsrail, Pakistan, BAE önemli pazarlarımız arasında. Tüm bu ülkelerde yerelleşerek büyümek istiyoruz. Çin'e ürün satıyoruz, burayla ilgili büyüme planlarımız var. Afrika'yı, büyüme için bir fırsat olarak değerlendiriyoruz."
YATIRIMI ÜÇ KAT ARTIRACAK
Bu yıl verimliliği merkeze alan, uçtan uca (tedarikçi-müşteri) süreç geliştirmelerini içeren operasyonel uygulamalar ve dijital çözümlere yatırım yapacak olan grup, toplam yatırımını geçen yıla göre üç kat artırarak 295 milyon liraya çıkartacak. Grubun yatırım odağında dijital dönüşüm, inovasyon ve sürdürülebilirlik projeleri var. Okyay, "Grubumuzun dijital dönüşümü için 2018'de beş yıllık bir program başlattık. Bugüne kadar yaklaşık yarısı Yapı Grubu'nda olmak üzere 20 milyon dolar yatırım yaptık. 2023'e kadar Teknik Grup ağırlıklı 12 milyon dolar daha yatırım yapacağız. Sadece dijitalleşmek için yatırım yapmaya inanmıyoruz" diyor.
"HİBRİT ÇALIŞTIK"
Uzaktan çalışma ile ilgili, "Alışabildiğim bir şey olmadı" değerlendirmesini yapan Zeynep Bodur Okyay, grup olarak hibrit çalışmayı benimsediklerini söylüyor. Bu konuda dünyadaki örneklere baktıklarını söyleyen Okyay, "Üretim şirketleri ne yapıyor onlara bakıyoruz. Bir şirket için en önemli şey insan kaynağı... Para, sermaye, altyapı, yatırım bunlar bir şekilde öyle ya da böyle oluyor. İnsan kaynağını iyi yönetip verimli kullanamazsanız bir başarı gelmiyor. Bizim grubumuzda 5 bin 267 kişi çalışıyor bunu doğru yönetmek lazım" diyor.
RAKAMLARLA KALE HOLDİNG
Kale Holding'in 2020 cirosu 4 milyar Lira
2020'de büyüme oranı % 30
2021'de büyüme hedefi % 20
2021'de toplam ihracat hedefi 200 milyon Lira