NOODLE ETKİSİ...
Belce Örü / INBUSINESS
12 bin yıl önce Anadolu'dan tüm dünyaya yayılan buğdaydan üretilen mamul maddeler bugün her sofranın en önemli besin maddelerinin başında geliyor. Bu ürünler arasında yer alan makarna ise Türkiye'nin hububat mamulleri ihracatında son yılların parlayan yıldızı oldu. 2016'da 422 milyon dolar olan makarna ihracatı geçen yıl 762 milyon dolara yükseldi. Bu başarı grafiğiyle Türkiye, İtalya'dan sonra dünyanın en büyük ikinci makarna ihracatçısı konumuna geldi.
Özellikle Covid-19 virüsünün başlamasıyla hayatın ev ortamına taşınmasıyla birlikte boşalan makarna rafları pek çok şirketin kapasite artırmasına ve yeni yatırımların devreye girmesine neden oldu. Sağlık konusundaki bilinç ve hassasiyetlerin artması da halihazırdaki üretimlerin organik ve fonksiyonel olarak yeniden şekillenmesine neden oluyor. Pratik, ekonomik ve lezzetli olması sebebiyle Z kuşağı tarafından tercih edilen noodle da sektördeki yeni trendler arasında…
Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği (TMSD) Başkanı Abdülkadir Külahçıoğlu, geçen yıl iç tüketim ve ihracat toplamında ürün miktarı olarak pazarın toplam büyüklüğünün 2 milyon 500 bin tona ulaştığını aktarıyor. Üretimin üçte ikisini ihraç eden sektörün gözde bölgeleri ise Afrika, Güney Amerika ve Orta Doğu. Bu bölgelere yapılan satış, Türkiye'nin toplam makarna ihracatının yüzde 80'ini oluşturuyor. Halen toplamda 156 ülke sayısına her yıl bir yenisi ekleniyor. Hedef pazar ise dünyanın en kalabalık ülkesi Çin.
Türkiye'de farklı lokasyonlarda toplam 26 makarna fabrikasının bulunduğunu aktaran Külahçıoğlu, sektördeki 10 firmanın üretimin yüzde 70'ini gerçekleştirdiğini belirtiyor. Dördüncü büyük durum buğdayı yani makarnalık buğday üreticisi olan Türkiye'de kişi başı tüketim ise sekiz kilo. Bu haliyle dünyada 8. sırada yer alıyor.
İTALYA'DA TESİS KURACAK
Dört kıtada 700'den fazla anahtar teslimi buğday unu, irmik, mısır unu ve yem fabrikaları ve tahıl taşıma ve depolama sistemleri kuran Alapala, ana sektörü olan gıda prosesinde makarna teknolojileriyle de yer almayı planlıyor.
Alapala ve Axor Srl ortaklığı ile büyüyen Alapala Holding, gıda proses endüstrisinde entegre tesisler kuracak. Alapala, İtalya'da makarna teknolojileri konusunda faaliyet gösteren anahtar teslim makarna tesisleri kuran Axor Srl'nin yüzde 70 hissesini satın aldı. Alapala Holding CEO'su Görkem Alapala, bu adımın kendileri için stratejik bir hamle olduğunu söylüyor ve şöyle devam ediyor: "Bu niş alanda da hem yurt içi hem yurt dışı pazarlarda var olacağız. Türkiye dünyanın en çok makarna ihraç eden üç ülkesinden biri fakat bu teknolojinin tamamına yakınını ithal ediyor. İlk etapta üretimimize İtalya'da devam edeceğiz. Kapasite artırım ihtiyacı olduğunda yatırımlarımızı artırmayı hedefliyoruz."
OBA, NOODLE'A YATIRIM YAPTI
Sakarya ve Gaziantep'te toplam iki bin ton ürtim kapasitesiyle sektörün lider firması olduklarını söyleyen OBA Makarna Yönetim Kurulu Başkanı Musa Özgüçlü, pandemide talebin beklenmedik şekilde büyük bir artış gösterdiğini, neredeyse ürün yetiştiremediklerini belirtiyor. 2021'de yüzde 40 büyüdüklerini aktaran Özgüçlü, 2022 planlarını şöyle anlatıyor: "Tüketimi giderek artan Uzak Doğu makarnası olarak bilinen noodle üzerine yatırım yaptık ve Sakarya'da 20 milyon dolar bütçelik bir tesis kurduk. Yeni yılda üretime başlayarak raflarda yerimizi alacağız." Noodle'ın perakende satış noktalarında çok hızlı tükenen bir ürün olduğunu ifade ederek beklentilerinin, toplam cirolarının yüzde 20'sini buradan karşılamak yönünde olduğunu söylüyor.
YENİ NESİL MAKARNA
Sektör yeni nesil ihtiyaçlara yanıt verecek yatırımcılara da kucak açacak bir iştahla büyüyor. Balıkesir'deki iki fabrikasında 40 yıldır un ve yem üretimi yapan Tellioğlu Şirketler Grubu, makarnanın yeni oyuncuları arasında. Grup, Yönetim Kurulu Üyesi Buse Tellioğlu liderliğinde iki yıl önce yapılan yatırım sonucunda Bonatelli markasıyla faaliyete başladı. Yeni nesil makarna felsefesiyle faaliyetlerine devam eden şirket organik, sebzeli ürünler, proteini yüksek mercimek makarnalı ve glutensiz bebek makarnaları üretiyor. Sağlık alanında hassasiyetin artmasıyla organik makarnaya talep olduğunu ifade eden Tellioğlu, tüm büyük şehirlerdeki guru marketlere ürün verdiklerini, online olarak da satışlara devam ettiklerini söylüyor. Ayrıca 3 milyon lira olan cirolarının 2022'de yüzde 230 artmasını ve bunun yarısının ihracattan oluşmasını hedeflediklerini aktarıyor.
HEDEF 1 MİLYAR DOLAR İHRACAT
Dünyanın ikinci büyük makarna ihracatçısı konumunda olan Türkiye bu alanda pandemiyle birlikte konumunu güçlendirdi. Un üretimi veya buğday ticareti yapan firmalar makarna tarafında noodle gibi yeni nesil ürünlere yatırım yaparken bazıları da yurt dışında tesis arayışına girdi. Sektör temsilcileri makarnanın gelecekte de Türkiye'ye ciddi ihracat geliri sağlayacağını vurguluyor. Abdülkadir Külahçıoğlu ise yeni yılda makarna ihracatı hedeflerinin 1 milyar dolar olduğunu söylüyor.