Alıcıyı nasıl bilirsiniz?

Ayfer Arslan / INBUSINESS

Yenilikçi finansal ürünler, onlarca banka kartı, e-ticaret üyelikleri, kredi kullanımı başta olmak üzere gün içinde yoğun bir ödeme döngüsü yaşıyoruz. Tüm bunları yaparken finansal raporumuz arka planda kayıt altına girerek kredi notumuzu oluşturuyor. Notumuz ise sadece kredi kullanırken değil ev ya da araç kiralarken, beyaz eşya veya cep telefonu alırken bile sorgulanıyor. Bu sağlamayı yapanlar haksız da sayılmazlar. Çünkü sürdürülebilir bir gelecek açısından günümüzde hem bireyler hem kurumlar finansal risklerini iyi yönetmek zorunda. Zira ticaret hayatı her ne kadar karşılıklı güven ilişkisine dayalı olsa da bunun somut göstergeler ile desteklenmesi şart.

Güvenli ticaret denilince de akla ilk gelen yerlerden birisi ise Kredi Kayıt Bürosu (KKB). Kredi Kayıt Bürosu, güvenli ticaret ortamının sağlanması ve bireysel alanda sağlıklı bir finansal yönetim alışkanlığının oluşturulması konusunda finans sektörünün önemli kuruluşlarından birisi.

41,5 milyon kişilik veri

Yaklaşık 28 yıldır kredi riski ve dijital güvenlik konularındaki ürün ve hizmetleri ile iş dünyası ve finans sektörü için adeta güvenin simgesi konumunda. Olası bir riskle karşılaşmamak için de KKB'nin kapısı sık sık çalınıyor. KKB Genel Müdürü Veysel Sunman'ın ifadesiyle kredi notu, çek raporu ve risk ra- poru artık hayatımızın ayrılmaz bir parçası.

TBB Risk Merkezi'nin Nisan 2023 verilerine göre, bireysel ve ticari krediler, kredi kartları dahil olmak üzere toplam 41,5 milyon kişinin kredi siciline ilişkin bilgiler KKB tarafından izleniyor. Bu kadar geniş dataya sahip olması da haliyle KKB ürünlerine olan ilgiyi artırdı. Bu da sorgulama rakamlarına yansımış durumda. Artık sadece bankalar değil, bireyler ve kurumlar da alacaklarını riske atmamak için büronun verilerini daha fazla sorgulamaya başladı. 2018'de 408 milyon adet olan bireysel kredi notu sorgulaması geçen yıl ikiye katlandı. Kredi dolandırıcılığını önlemeyi amaçlayan Kredi Anlık Paylaşım (KAPS) sorgulaması ise aynı dönemde 22 kat artışla 673 milyon adede ulaştı. IBAN doğrulama hizmetinde oldukça çarpıcı bir artış var. 2018'de 6,3 milyon adet olan sorgulama adedi, 51 katlık artışla 321 milyon adede yükseldi.

6 milyon kullanıcı

2014'te dijital bir platform olan Findeks'i hayata geçiren Kredi Kayıt Bürosu hem bireylerin hem kurumların alacak riskini ve finansal sağlığını doğru yönetebilmesini sağlıyor. Bugün 6 milyonun üzerinde kullanıcısı olan Findeks üzerinden; kredi notu, kredi risk bilgileri takip edilirken, yine platformun sunduğu rapor, takip ve danışmanlık hizmetleri sayesinde hem bireyler hem kurumlar finansal geleceğine sağlıklı bir şekilde yön verebiliyor.

Kredi notu da alacak riskinin doğru yönetimi açısından oldukça önemli bir ürün. Findeks kredi notu sayesinde kullanıcılar hem kendileri hem de iş yaptıkları kişilerin finansal gelişimlerini öğrenebiliyor. Bireylerin, tek seferlik veya düzenli aylık raporlar ile gelir-gider dengelerini kontrol altında tutabildiğini söyleyen Veysel Sunman "Böylece bireylere; araç, ev kiralama, kredi talebi gibi isteklerinin öncesinde mali analizlerini yapmaya imkan tanıyoruz. Ticari nitelikli kullanıcılarımız için sunduğumuz risk raporu, karekodlu çek raporu, teminat mektubu durum sorgulama paketleri ile de ticari anlamda olası risklerin önüne geçmeyi ve işlemleri kolaylaştırmayı hedefliyoruz" diyor.

Karşılıksız çek oranı düştü

Dünyada bir ilk olan ve 2017'de kullanımı zorunlu hale gelen Findeks Karekodlu Çek Sistemi de ticari risklerin yönetimi açısından Sunman'ın önemsediği ürünlerden birisi. Çeklerin üzerinde, Findeks tarafından tasarlanan bir karekod yer alıyor. Bu karekod; keşidecinin banka, şube, hesap bilgilerini ve çek numarasını içeriyor. Findeks Karekodlu Çek Raporu, bu kodun Findeks Mobil uygulaması üzerinden okutulmasıyla görüntüleniyor. Ve bilgilerin, karekodlu rapor üzerindeki bilgiler- le karşılaştırmasına imkan sağlıyor.

Böylelikle çeki kabul eden kişi bu belge üzerinde bir tahrifat ya da değişiklik yapmadığını tespit ediyor. Ayrıca çekin vadesinde ödenip ödenemeyeceğine ilişkin bir fikir veriyor. Sunman, Türkiye'de vadeli bir kredilendirme aracı olarak yaygın bir şekilde kullanılan çekin, ticari hayatın vazgeçilmez bir ödeme yöntemi olduğunu vurgularken, karşılıksız çek oranının yüzde 4 seviyelerinden yüzde 1 seviyelerine kadar gerilediğine de dikkat çekiyor.

Riskleri en aza indiriyor

Güvenli ticaret açısından KKB'nin bir diğer önemli hizmeti ise Findeks Risk Raporu. Bu rapor sayesinde ticari kuruluşlar ve bireyler; bankalardaki kredi, kredi kartı, kredili mevduat hesaplarını toplu halde görebiliyor. Bankalardaki toplam borç ve limit bilgilerini öğrenerek ödeme alışkanlıklarını takip edip rapor hizmetinden yararlanabiliyor. Risk Raporu ile KOBİ'lerin ticari adımlarını daha sağlam atabildiğini söyleyen Veysel Sunman, şöyle devam ediyor:
"Aktif ticari hayatın getirmiş olduğu riskli ortamda KOBİ'ler için tüm bankalardaki kredi borç ve limit bilgilerini tek bir rapordan takip edebilmek büyük önem taşıyor. KOBİ'lerin ticari finansal risk yönetimi, ticari devamlılığı için önemli. Ticarette risklerin en aza indirilmesi, doğru satış ve satış şartlarının sunulması, müşteriyi objektif verilerle tanımakla ve sistemli bir şekilde alacak riski yönetimi ile mümkün."

Siber saldırıya karşı takipçi

KKB Findeks sisteminde sunulan inovatif hizmetlerden bir diğeri de Takipçi. Sunman'a göre, günümüzde artan dijitalleşmenin etkisi ile dijital ortamlarda paylaşılan kişisel bilgiler; bireylerin güvenliğini tehdit ederek, kişileri siber saldırılara ve dolandırıcılık suçlarına açık hale getirebiliyor. Findeks Takipçi ise kişi- lerin alışverişten eğitime ve sosyalleşmeye kadar birçok farklı ihtiyacı için internet ortamında paylaştığı kişisel ve finansal bilgilerini güvenli olmayan dijital ortamlarda düzenli olarak tarayıp kullanıcılarına bilgi veriyor. E-posta, cep telefonu, IBAN, pasaport, T.C. kimlik kartı, kredi kartı ve ehliyet numarası gibi bilgileri riskli dijital platformlarda tarayan Takipçi, SMS ve e-posta yoluyla kullanıcıları düzenli olarak bilgilendirerek almaları gereken önlemler konusunda uyarıyor.

Sunman, kişilerin finansal ve kişisel verilerinin güvenliğini korumayı amaçlayan bu ürün sayesinde hem oluşabilecek maddi zararların önüne geçildiğini hem de kişilerin kredi notlarının olumsuz etkilenmesinin engellendiğini ifade ediyor.

Yerli ve milli bulut hizmeti

KKB risk yönetimi konusunda bir yandan inovatif ürün ve hizmetlere odaklanırken, bir yandan da geleceğin finans dünyasına yönelik hazırlıklarını sürdürüyor. Sunman, yakın bir gelecekte KKB olarak bulut teknolojileri ile sektörde fark yaratacaklarının altını çizerken, yerli ve milli bulut hizmeti olarak nitelendirdiği KKB Finansal Bulut Merkezi'nin, öncelikli olarak finans sektörünün kullanımına açılacağını müjdeliyor. Ülkemizdeki mevzuatlar gereğince finansal kurumların yurt dışı topluluk bulutu teknolojilerine erişimlerinin bulunmadığını söyleyen Sunman, şunları ekliyor:

"Bulut servisleri özelindeki çalışmalarımız sayesinde kısa bir süre içinde finans kurumlarının bu yeni teknolojik özelliklere, fazla bir çaba sarf etmeden, makul maliyetlerle erişebilmelerine olanak tanıyacağız. KKB Finansal Bulut üzerinde kurguladığımız 'Fintek Pazaryeri' ile finans sektörünün ihtiyaç duyduğu yazılımları SaaS servis modelinin gücünü kullanarak sunmayı hedefliyoruz."