UDY akımına yeşil ve dijital dönüşüm desteği

Türkiye, uluslararası doğrudan yatırım (UDY) pazarında potansiyelini harekete geçirmek amacıyla yeşil dönüşümden dijital dönüşüme kadar birçok konuda adımlar atacak.

"Türkiye UDY Stratejisi"ne göre, yeşil dönüşüm kapsamında, yenilenebilir enerji üretiminin artırılması, iklim ve çevre dostu teknolojilerin yaygınlaştırılması ve yatırımcıların yeşil enerjiye erişiminin kolaylaştırılması sağlanacak.

Buna göre, hidrojen yakıt hücresi ve bileşenleri ile hidrojen temelli motorlara yönelik yatırım ve teknolojilerin geliştirilmesi çalışmaları yapılacak.

Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı ek kapasitelerin kurulabilmesine imkan sağlayacak kanuni değişiklik ihtiyacı Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) sunulacak.

Yerli aksam yükümlülüğü olan yeni Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) ihaleleri yapılacak, deniz üstü YEKA projeleri geliştirilmesine yönelik çalışmalar yürütülecek.

Yatırımlar için ayrılabilecek Hazine arazileri Türkiye'nin uzun dönemli yatırım ihtiyaçları kapsamında çevresel ve sosyal etkiler ile lojistik gereksinimler dikkate alınarak bölgesel ve sektörel bazda belirlenecek.

Türkiye'nin yeşil dönüşüm sürecini destekleyecek nitelikli UDY projelerinin çekilebilmesi için tüm atıkların insan sağlığına ve çevreye olan zararlı etkilerinin en aza indirilebilmesi için havaya, suya ve toprağa salımına ilişkin gerekli tedbirler alınacak. Bu bağlamda, Ulusal Döngüsel Ekonomi Eylem Planı hazırlanacak.

Avrupa Yeşil Mutabakatı gibi Türkiye'deki yeşil dönüşüm sürecini destekleyecek uluslararası standartlar ve düzenlemeler takip edilerek, üretim ve ticarete yönelik gerekli düzenlemeler hayata geçirilecek.

Bu kapsamda, sürdürülebilirlik ve emisyon verilerinin sunumunda standardizasyon sağlanacak, bu veriler paylaşıma açılacak. Sürdürülebilir ekonomik faaliyetlerin tanımlanmasına ilişkin ulusal taksonomi ve ilgili mevzuat hazırlanacak. İklim değişikliğiyle ilgili uygulamaların bütüncül bir biçimde ele alındığı temel mevzuat hazırlığı tamamlanacak.

Nitelikli UDY projelerini çekmek amacıyla sürdürülebilir üretim ve yeşil dönüşüm teknolojilerinin benimsenmesi, geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için AR-GE faaliyetleri ve teknoloji transferi desteklenecek. Yeşil ve dijital dönüşüm için sektörel ihtiyaçlar belirlenerek gerekli yatırımlar teşvik edilecek.

Enerji verimliliği ve tasarruf potansiyeli yüksek teknolojik yatırımların Türkiye'ye çekilebilmesi için enerji yoğun sektörler öncelikli olmak üzere rekabetçilik ve yerli üretim dikkate alınarak enerji verimliliği yatırımları desteklenecek.

Sıfır kirlilik hedefine yönelik emisyonlarını azaltarak enerji ve kaynak verimli üretim yaptığını raporlayan tesislerin temiz üretim yaptıklarını gösterecek şekilde sertifikalandırılmaları sağlanacak.

Türkiye'de yeşil finansmanın gelişimini sağlamak ve ekosistemi güçlendirmek için dış ticarette rekabetçiliğin korunarak daha ileriye taşınması için ulusal karbon fiyatlandırma mekanizmaları oluşturulacak, öncelikli olarak AB ile uyumlu bir Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) uygulamaya konulacak. Ekonomik faydanın yanı sıra sosyal ve çevresel fayda oluşturulmasına yönelik sosyal etki tahvilleri ve mavi bonolar gibi "etki yatırımı" araçları geliştirilecek ve kullanımı yaygınlaştırılacak.

Dijital dönüşüm sürecini destekleyecek mekanizmalar hayata geçirilecek

Dijital dönüşüm kapsamında, Türkiye'nin dijital dönüşüm sürecini destekleyecek uluslararası standartlar, veri politikaları ve yasal düzenlemeler takip edilerek üretim ve ticarete yönelik gerekli düzenlemeler hayata geçirilecek.

Bu bağlamda, Kişisel Verilerin Korunması Kanununun Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü (GDPR) başta olmak üzere AB müktesebatına uyum sürecine yönelik çalışmalar tamamlanacak. AB'nin Şebeke ve Bilgi Güvenliği Direktifi (NIS2) ile siber güvenlik alanındaki yeni çalışmaları ve uluslararası alanda en iyi uygulamalar dikkate alınarak ulusal siber güvenliğin sağlanmasına yönelik düzenlemeler yapılacak. 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanununa ilişkin değişiklik ihtiyacı TBMM'ye sunulacak.

Nitelikli UDY projelerinin ülkeye kazandırılması için veri merkezi hizmeti sunan yerli firmaların gelişimini teşvik edecek ve rekabeti etkinleştirecek mekanizmalar oluşturulacak.

5G baz istasyonlarının yerli üretimi desteklenecek, kurulumu yaygınlaştırılarak altyapı yetersizlikleri giderilecek. Bölgesel farklılıklar dikkate alınarak altyapıların geliştirilemediği bölgelerde genişbant altyapı kurulumu teşvik edilecek.

5G ve ötesi teknolojilerde sanayi, tarım, ulaşım, enerji gibi dikey sektörlerin gereksinimlerinin uçtan uca karşılanmasına yönelik çalışmalar yapılarak cihaz ve uygulamalar geliştirilecek. Açık Kaynak Kodlu Yazılım Kümelenmesi kurulacak.

5G ve ötesi yeni nesil iletişim teknolojilerinde yazılım, donanım ve altyapı alanlarında, nesnelerin interneti, yapay zeka, büyük veri, kuantum, siber güvenlik, akıllı ulaşım, artırılmış gerçeklik gibi gelişen teknoloji alanlarında nitelikli insan gücü yetiştirilmesi çalışmalarına ağırlık verilecek.