Okyanus ofisler, keyfi uçuşlar...
Daha önce yaşamadığımız bu global eve kapanıştan sonra seyahat alışkanlıklarımız da değişecek haliyle. Bu yıl nasıl geçti, gittiğimiz otellerden ne bekledik, gelecek yıl trend ne olacak ve nerelere gideceğiz, uzmanları anlattı.
ÖZGE DİNÇ / INBUSINESS
'Seyahat' kelimesi 2020'de içinde hiç olmadığı kadar özlem barındırır oldu. Salgın kaçınılmaz olarak seyahat alışkanlıklarını ve şeklini değiştirdi ancak eski günlerine geri dönmeyi en hevesle bekleyen sektörlerden biri aynı zamanda.
Haberler hep tatsızdı. Dünya Seyahat ve Turizm Konseyi, yıl sonuna dek turizm sektöründe 174 milyon kişinin işsiz kalacağını duyurdu. Öte yandan yurtdışı seyahatleri sonlandığı için özellikle yurt içi seyahatler önem kazandı, hatta aşının bulunması haberine kadar geçen belirsiz süreçte dahi bazı otellerin doluluk oranları yüksekti.
Next Phase Danışmanlık Kurucu Ortağı Pınar Kartal Timer, danışmanlık verdikleri ve 2020 yazında açılması planlanan otellerin tümünün açılış tarihlerini 2021 baharına ertelediklerini söylüyor. Açılışı yapılan oteller de bunu pek çok önlem alarak gerçekleştirdi: "Hijyen ve sosyal mesafe kurallarını itinalı bir şekilde uyguladılar, ekiplerine sürekli eğitim verdiler, menülerini doğal ve yerel ürünlerle zenginleştirdiler. Ayrıca toplantı olanakları sunan oteller dijital stüdyolar kurarak, uzaktan toplantı olanakları sunmaları kaçınılmaz olacak" diyor Timer.
Fethiye Perdue Otel, 2020'de açılışını erteleyen otellerden biri. Sahibi Hakkı Germiyanoğlu 2020 baharında büyük bir tedirginlik yaşadıklarını, açılışı 1 Nisan yerine 1 Haziran'da yaptıklarını ve bu süreçte yeni döneme uyum sağlayacak çalışmalar yaptıklarını anlatıyor. 2021'de de misafirler arası mesafe, kişiselleştirilmiş hizmeti sürdürmek niyetindeler. Otellerdeki bu çalışmalar, 2020 yazının favori tatil mekanı teknelerde de uygulanmış. Kobra Yatçılık Yönetici Ortağı Eren Baki, her misafirden sonra teknelerin dezenfekte edildiğini, pandemi bitse de buna devam edileceğini belirtiyor. Alavya Otel İletişim Direktörü Zeynep Çiftçioğlu İpekçi ise, ekstra özen gösterilen hijyen kuralları yanında kendisini bu dönemde umutsuz hisseden misafirlerin sıcak şarap, ateş eşliğinde caz dinletileriyle ruhunu beslemeye önem verdiklerini anlatıyor; ona göre hem hijyen hem de bu "sosyal mesafeli" eğlence uygulamaları, artık kalıcı hale gelecek.
SOSYAL MESAFELİ SAFARİ
En ufak umut verici gelişme talebi hemen artırıyor. Lüks safari seyahatleri düzenleyen Şebnem Denktaş, aşı müjdesinin otellerde talep patlaması yarattığını söylüyor: "İnsanlar bir an önce hayatlarını yoluna koyup eski yaşam tarzlarına kavuşma çabası içerisinde." Safari turlarında da en ciddi önlem yine fiziksel mesafenin korunmasına yönelik. Denktaş: "Örneğin safari seyahatlerinde standart bir safari cipine yüksek sezonda yaklaşık 7-8 kişi alınabiliyordu. Yeni düzende sadece dört misafir kabul edilecek. Bu gibi uygulamaları pek çok alanda göreceğiz" diyor.
SÜRDÜRÜLEBİLİR TURİZM
Sürdürülebilirlik, doğa-safari gezileri, çadır konaklamaları, otomobille yahut karavanla seyahat ve butik oteller… Seyahat alanında yeni anahtar kelimeler bunlar. Pınar Kartal Timer, "Salgın, doğanın ve sürdürülebilirliğin bizler için ne kadar hayati olduğunu gözden geçirmeye yetecek kadar uzun sürdü" diyor. "Gelecekte de bu değerlere sahip çıkan, atığını azaltıp doğayı koruyan, kendi ürünlerini doğal bir şekilde yetiştiren, kurumsal sorumluluk projelerini hayata geçiren işletmeler trend olacak. Salgın döneminde, tatilseverler arabalarıyla veya özel jetleriyle ulaşabilecekleri tatil yörelerini tercih ettiler. Bu sene de, servisinden ve hijyeninden emin olunan butik işletmeler, ev konforundaki yatlar ve villalar listenin başında olacaklar. Villa ve yat kiralama firmalarında bekleme listeleri oluşacak."
ÖZEL JET TERCİH EDİLİYOR
Timer, bazı havayolu firmalarının yolcu uçaklarını azaltıp özel jet alımlarına ağırlık vermeye başladığını ve Business class uçuşların yerini özel jetlerin alacağını söylüyor. Salgına kadar iç turizmde Doğu Ekspresi seyahatleri çok gözdeydi. Şimdi Glamping (lüks kamping) tercih ediliyor. Timer, 21. yüzyılın bütün dijital olanaklarını, doğa ile baş başa farklı ve özgün gastronomi deneyimleri ile birleştiren işletmelerin bu senenin kazananı olacağını düşünüyor. Timer'e göre "Türkiye'de en çok Ege'nin mavi kıyıları, Kaz Dağları, aşı etkili olduğunda da İtalya ve Yunanistan gibi yakın ülkeler trend olacak.
Bir yandan da turizm alanında lüks yeniden tanımlanıyor. Hakkı Germiyanoğlu, lüks turizmde kişiselleştirilmiş hizmetin önemini vurguluyor ve "bundan daha lüks bir hizmet yoktur" diyor. Bu anlamda da 2021'de destinasyonlar yerine farklı deneyimler yaşatan tesislerin önem kazanacağını söylüyor o da.
NEREYE DEĞİL KİMİNLE?
Ida Blue Adatepe Yönetici Ortağı Engin Civil de gastronominin seyahat tercihlerinde etkili olacağını söylüyor: "Destinasyonlarda gastronomi, sağlıklı yaşam, beden ve zihin sağlığını yakalamak, şarap ve zeytinyağı yapım geleneğini öğrenmek gibi konular öne çıkacak." Civil, 2021 yılında nereye gittiğimizden çok, kiminle gittiğimizin önem kazanacağı düşüncesinde. "Bu nedenle 2021 yılında yetişkinlerin veya ailelerin bir arada olduğu daha fazla seyahat grubu göreceğiz. Uzaktan çalışma insanların işini ikinci evlerinde, kırsalın, doğanın veya denizin tadını çıkararak yapmalarına izin verdiği için hafta içi doluluk oranlarımız arttı. 2021 yılında artmaya devam edeceğini öngörüyoruz."
EGZOTİK ROTALAR
Seyahat kısıtlamaları sona ererse insanlar fazlasıyla ertelenmiş seyahat planlarını gerçekleştirmek için aceleci olacak muhtemelen. Engin Civil de bu görüştü. Herkesin kendi seyahat listesindeki en egzotik, en uzak rotalara gitmek isteyeceğini öngörüyor. "Egzotik uluslararası seyahat destinasyonları, insanların 2021 yılında ziyaret etmek istedikleri en popüler ülkeler olacaktır. İzole tatil anlayışı yükselişe geçmişken özel ada otelleri denizin ortasında, tropikal bir kaçış noktası olan Maldivler, Seyşeller gibi destinasyonlar, misafirlerine tüm imkânları sunan lüks otelleri ile önümüzdeki sene de sıkça tercih edilecektir."
AFRİKA
Şebnem Denktaş da Engin Civil'le aynı fikirde ve lüks safarilere talebe de bakarak benzer bir gözlemde bulunuyor: "Açıkçası ruhen çok ciddi yaralar aldığımız bir yılın sonrasında kesinlikle doğayı merkeze alan tatiller 2021'e hakim olacak. Afrika safarilerine talep yükselişte. Afrika'daki lüks safari kampları Avrupa otellerinden bile yüksek kalitede hizmet veriyor ve her kamp en fazla 8-10 çadırdan oluşuyor. İnsandan çok ağaçların ve hayvanların olduğu lüks bir ortamdan bahsediyoruz."
Denktaş, tropik adalar gibi destinasyonlarda da odalardan çok villaların tercih edildiğini söylüyor. "Villa için yeri olmayanlar, girişi, restoranı, spa'sı ayrı konumlanabilecek özel süitler tasarladılar. Benim her daim favorilerimden olan Rosewood markasının lanse ettiği Asaya Lodges buna en güzel örnek."
Denktaş'a göre ilk ilk etapta daha sakin ve tropikal ada gibi seçenekler tercih edilse de kalabalık şehirlerin de kısa süre içerisinde yükselişe geçeceğini öngörüyor: "Örneğin şu anda bile Çin turizmi aldı başını gidiyor. Geniş kesimlerin aşılanmasıyla her şey unutulacak. İnsanoğlunun unutma konusunda çok yetenekli olduğunu düşünenler arasındayım."
TEKNE VE OTOMOBİLLE TATİL
Mavi yolculuklar geçen yazın en tercih edilen tatillerindendi. Kobra Yatçılık Yönetici Ortağı Eren Baki, 2021 için başta endişelenseler de teknelerde şimdiden nisan ayı rezervasyonlarının başladığını anlatıyor. Baki'ye göre Türkiye'de deniz turizminin üç ana bölgesinden biri olan Hisarönü Körfezi'nin yıldızı yükselecek.
Alavya Otel İletişim Direktörü Zeynep Çiftçioğlu İpekçi ise Ege kıyılarının otomobil ile ulaşılabilir olmanın avantajını yaşadığını anlatıyor. Yurtdışına çıkışlar kısıtlanında iç turizmde sezon uzamış. Sürdürülebilirlik alanında projeler üretiyorlar. Alavya olarak @helpcutthecrap sosyal sorumluluk projesi ile [C.R.A.P; karbon (carbon), kırmızı et (red meat), tek kullanımlık eşyalar (all single use) ve plastik (plastic) anlamını taşıyor], ekipçe her pazartesi sabahı bölgedeki plastik şişe ve atıklardan oluşan çöpleri, çevre otellerin de desteği ile topluyorlar. "Bugüne kadar toplam bin 500 gönüllünün katılımı ile 13 ton çöp toplandı" diyor Zeynep Çiftçioğlu İpekçi.
EVDEN DEĞİL OTELDEN ÇALIŞMA
Gelecek trendleri öngören turizm ajansı Globetrotter'ın kurucusu ve editörü Jenny Southan, Conde Nast Traveller'a yazdığı yazıda önümüzdeki dönemin seyahat trendlerini şöyle özetliyor: "2021'de hep-ofis-dışından-çalışanlar sebebiyle uzun dönem kalmaya uygun, okyanus ofis temelli Work Well otelleri öne çıkacak. Özel adalarda konaklama, bir yere varmak için şehri kuşbakışı görmek için yapılacak keyfi uçuşlar, karavan yolculukları artacak, partiler otellerin özel villalarında yapılacak, lüks oteller ve havayolları tarih değişikliklerinden ekstra ücret almayacak, son dakika rezervasyonları artacak, seyahat planları esneklik kazanacak, seyahat testleri kalıcı hale gelecek, online eğitimle birlikte artan ev-okul gerçeğiyle birlikte ailelerin çocuklarına odun kesmeyi, ağaç dikmeyi, ekim dikimi öğrettiği tatil konseptleri çoğalacak.