Aşılar yapay zekaya emanet

Ranjeet Banerjee'nin CEO'luğunu yürüttüğü Cold Chain Technologies (CCT) nakliyesinde soğuk zincirine ihtiyaç duyan ilaçlar, aşılar ve biyolojik ürünler için kapsamlı güvence çözümleri sunan, alanında önde gelen küresel bir şirket.

CCT, Banerjee'nin liderliğinde, ABD'nin Covid-19 salgınıyla mücadelesinde kilit bir rol oynuyor çünkü hem Moderna hem Johnson&Johnson aşıları ABD genelinde sadece CCT'nin termal güvence paketleme çözümlerini kullanıyor. CCT, ayrıca, dünya genelinde aşı dağıtımının transit soğuk zincir ihtiyaçlarına da destek sağlıyor.

Şirketin CEO'su Banerjee, CCT'nin aşıları ve sıcaklık kontrollü olması gereken diğer biyolojik maddeleri taşımak için yaptığı çalışmalardan bahsederken, şirketinin yalnızca teknolojiye bel bağlamadığını vurguluyor. CCT, çalışmalarına önce hangi sorunları çözmeye çalıştığını göz önüne alarak, kullanım örnekleri geliştirerek ve ardından bir teknoloji çözümünün ileriye dönük en iyi yol olup olmadığını düşünerek yaklaşıyor.

YAPAY ZEKA DEVREDE

Ağustos 2020'de, Covid-19'un giderek daha önemli bir mesele haline geldiği günlerde şirketin başına geçen Banerjee, CCT'nin Covid-19 aşılarının dağıtımında kilit bir rol üstlendiğini anlatıyor. Bu süreçte yapay zekadan (YZ) yoğun bir şekilde yararlanan şirketin bu teknolojiyi ne amaçla kullandığını Banerjee şöyle özetliyor: "Bugün ürünün nerede olduğunu, hangi koşullarda nakledildiğini izleyebiliyoruz, ancak daha fazlasını bilmek istiyoruz: Hastaya ne zaman ulaşacak? Hastaya ulaştığında güvenli ve etkili olma olasılığı nedir? Beklentilerden bir sapma olacak mı?"
Ranjeet Banerjee

İşte, YZ şirketin bu gibi soru ve sorunlarla başa çıkma çabasında devreye giriyor. Şirket YZ'yi taşınmakta olan bir öğenin alıcıya sadece zamanında ve yerinde değil, aynı zamanda sağlam veya kullanılabilir bir biçimde ulaşma olasılığını hesaplamak için kullanıyor. Sonrasında da olasılığın düşük çıkması halinde, nakliyenin sorunsuz gerçekleşmesi amacıyla ek önlemler alıyor ya da alıcıyı uyarmak, yeni bir sevkiyat yollamak ya da mevcut sevkiyatı zamanında ulaşabileceği başka bir yere yönlendirmek gibi bir takım müdahalelerde bulunuyor.

Banerjee soğuk zincir lojistiğinde bunun çok ciddi bir mesele olduğuna dikkat çekiyor: "Sıcaklık kontrollü ilaç gönderilerinde normal fire seviyelerine baktığınızda, bunun yüzde 10-15'e kadar çıkabildiğini görürsünüz. Bunun bir alt kümesi olan aşılarda ise bu oran yüzde 20'ye ulaşabiliyor. Yüzde 10, 15, 20 nadir rastlanan bir durum değildir, hatta bazen nereye gönderdiğinize bağlı olarak daha da yüksek olabilir."

ÖNCE SORUN SAPTANDI

Elbette YZ'nin devreye girmesi önemli bir çalışmanın sonucu. Banerjee, şirkette YZ kullanımına nasıl başladıklarını da şöyle anlatıyor: "Kullanım senaryoları oluşturmaya geçen yıl başladık. Her kullanım durumu, teknolojinin potansiyel olarak çözebileceği bir gerçek hayat problemi. Henüz ne tür bir teknoloji diye sormadık bile. İlk önce sorunun ne olduğunu saptamaya çalıştık."

Sorunlar 'doğru' olarak tespit edildikten sonra bir araya toplandı ve daha anlamlı hale getirildi. Sonraki adımda önce çok sayıda kullanım senaryosu oluşturuldu; ardından üç veya dört senaryo seçildi. Banerjee bu aşamadan sonra daraltılan senaryoların nasıl çözeceğini düşündüklerini anlatıyor. İşte burada teknoloji devreye girdi. Bu arada belirtelim şirket, blok zinciri gibi farklı türde teknolojiler üzerinde de çalışıyor.

Banerjee, bütün bu arayışın temelinde yatan stratejiyi şöyle izah ediyor: "Sanırım son bir yılda üzerine en çok konuştuğumuz şeylerden biri, 'ürün yerine değer yaratan kapsamlı çözümleri nasıl sağlarız?' oldu. Bunu ihtiyaçlar nedir, ihtiyaçları karşılamak için hangi teknolojiler mevcut ve bu durumda kapsamlı çözümler nasıl sağlanır sorularıyla birleştirdik.

Kapsamlı çözümler üzerine kafa yormaya başladığınızda, ürün ve hizmetlerden verilere, farklı müşteri memnuniyeti yaklaşımlarına geçiyorunuz. Ürün odaklı bir yenilik boyutundan yapabileceğiniz birçok yeniliği içeren bir boyuta atlıyorsunuz. CCT, bir şirket olarak çok yetenekli insanlara çok güçlü köklere sahip. Özellikle termal tasarım yeteneklerinde, testte ve doğrulamada çok başarılıyız.

Sanırım son 12 ayda en çok üzerinde durduğumuz şey şuydu: Bu şirketin 50 yılı aşkın sürede oluşturduğu tüm bu temel yetenekleri, gerçek değer yaratan kapsamlı çözümler sağlayacak şekilde nasıl dönüştürebiliriz?"

Şirket, bu hedefe öncelikle CCT'deki tüm ekibin ve alan uzmanlarının söz konusu amacı benimsemesi sayesinde ulaştı. Ayrıca müşterilerinden ve diğer ortaklarından da muazzam destek alan şirketin elde ettiği başarıyı Banerjee şöyle özetliyor:

"Bu daha önce sahip olmadığımız teknolojileri kullanarak, çözemediğimiz pek çok zorluğu çözebileceğimiz yepyeni bir devrim. Ürünü bitirdiğiniz andan müşteriye ulaştırana dek geçen süreçte tamamen yeni değer üretmenize, yaratmanıza imkan veren bir devrim. YZ, bize işleri daha yalın hale getirme ve daha fazlasını yapma yeteceği kazandırıyor. Böylece insanların düşündüğü geleneksel ürün yeniliğinin ötesinde yepyeni bir değer yaratıyorsunuz. İnsanlar yenilik dendiğinde, 'Tamam, hadi gidip yeni bir ürün veya yeni ilaç yaratalım' diye düşünür. Burada, müşteri memnuniyeti, uyumluluk, hasta güvenliği ve peşinden gidebileceğiniz değer zinciriyle bağlantılı bambaşka yenilik alanı var."