FON METAVERSE, YATIRIM GERÇEK

Ayfer Arslan / INBUSINESS

Yeni teknolojiler yatırım dünyasının yakın markajında. Yatırım söz konusu olduğunda sadece mevduat, gayrimenkul, altın veya döviz akla gelirken, internet ve akıllı telefon kullanımının yaygınlaşmasıyla geleneksel yatırım anlayışı da değişti. Sermaye piyasalarına ilgi artarken, blok zincir gibi gelişen yeni teknolojiler ile birlikte kripto paralar ve NFT'yi daha çok konuşmaya başladık. Şimdilerde ise sanal evren olarak tanımlanan metaverse, yatırımcıların yeni gözdesi. Portföy yönetim sektörü de yeni nesil teknolojilere yatırım yapan şirketleri yakından takip ediyor. Yatırımcı beklentileri ve tercihlerindeki değişimi dikkate alan portföy yönetim şirketleri de 'sürdürülebilirlik' ve 'teknoloji' temalı yatırım fonlarının yanı sıra ürün yelpazesine artık 'metaverse' fonlarını da ekliyor.

Yapılan analizlerde global metaverse piyasasının 2030'a kadar yüksek bir büyüme potansiyeline işaret etmesi bu kararda oldukça etkili. Citigroup'un, 'Metaverse ve Para, Geleceğin Şifresini Çözme' adlı raporuna göre, yeni evren gelecek dönemde ticaret, sanat, medya, reklam, sağlık ve sosyal hayatımız gibi pek çok alanı etkileyecek. 2030'a kadar metaverse pazarının 8 trilyon ila 13 trilyon dolar arasında bir büyüklüğe ulaşacağı tahmin ediliyor.

Dolayısıyla konuyu tekrar portföy yönetim sektörü açısından değerlendirecek olursak; bu büyümenin karlılıklara yansıması, metaverse'e yatırım yapan fonların getirilerini de olumlu yönde etkileyecek. Bu da haliyle yeni nesil teknolojilere dayalı fon kuruluşlarını cazip kılıyor. Ak Portföy Genel Müdürü Mehmet Ali Ersarı'ya göre, bütün bu gelişmeler biraz da tüm endüstrilerde olduğu gibi 'yatırım' kavramının yeniden şekillenmesiyle ilintili. Yatırımcılar gelecekleri ile ilgili yeni ve yaratıcı kararlar alma konusunda daha istekli ve bakış açısı bu yönde değişmeye başladı. Yatırım eğiliminin değişimine paralel küresel piyasalarda ve ülkemizde 'tematik' fonlara yatırımcı ilgisi artarak sürüyor. Çünkü Ersarı'ya göre yapay zeka, büyük veri, nesnelerin interneti, blok zinciri, üç boyutlu yazıcılar gibi yeni teknolojik çözümler, teknolojilerin gelişimi ile olgunlaşmış robotlar, elektrikli, otonom araçlar ve internetin geleceği olarak görülen metaverse çok çeşitli fırsatlarla birlikte geliyor.

OYUN SEKTÖRÜ TETİKLİYOR

Yapı Kredi Portföy Genel Müdür Yardımcısı Ümit Ersamut ise konuya biraz temkinli yaklaşıyor. Metaverse'te kurulması düşünülen düzen ve sanal dünya hikayesinin henüz çok başında olduğumuzu düşünmekle beraber bazı risklere de dikkat çekiyor. Ersamut, "Bu merkeziyetsiz finansal modelin, blok zincir teknolojisi ve akıllı sözleşme teknolojileri ile temelleri atılan bu dünyanın gelecekte bize sunabileceği imkanlar çok fazla olsa da öncelikle gizlilik, mahremiyet, veri güvenliği ve özel hayata müdahale gibi endişelerin giderilmesi gerekiyor" diyor. Tabii bu fonların kuruluşunu hızlandıran bir başka gerçek ise oyun sektöründeki gelişmeler...

İş Portföy Dağıtım Kanalı Yönetimi Bölümü Müdürü Duygu Gülçur'a göre metaverse hayatımızın her alanında olduğu gibi oyun sektörü için de büyük bir yatırım alanı. Artık büyük ölçekli oyun şirketleri metaverse yatırımlarını artırdı. Çevrimiçi satın almalardan oyun içindeki NFT'lere kadar metaverse ile iç içe bir sektör haline geldi. 2021'de küresel ölçekte üç milyar oyuncuyu aşan dijital oyun sektörünün büyüklüğü 159.3 milyar dolara ulaştı. Bundan sonraki dönemde de oyuncu sayısıyla birlikte oyun sektörünün metaverse teknolojisi ile daha da büyüyeceği öngörülüyor. Bu büyümeyi hızlandıran da yenilikçi teknolojiler...

Yenilikçi teknolojilerin geleceği şekillendireceği ve güçlendireceğine inanan Gülçur, "Metaverse ve dijital oyun sektörleri teknoloji evreninde yatırımcılara uzun dönemde getiri sağlayacak temalar. Bu trendler faiz seviyelerindeki değişikliklerden bağımsız gündemde kalacak ve yatırım teması açısından ön plana çıkacak" diyor. Gelelim bu fonların dünyada ve ülkemizde ulaştığı büyüklüklere...

TEB Portföy Genel Müdürü Yağız Oral, dünyada şu anda 28 adet 'metaverse' temalı borsa yatırım fonu bulunduğunu söylüyor. Bunların toplam büyüklüğü ise yaklaşık 2 milyar dolara ulaşmış durumda. Türkiye'de ise TEFAS platformuna açık dört adet 'metaverse' temalı yatırımı fonu, bir adet de emeklilik fonu var. Ak Portföy, Garanti BBVA Portföy, Ziraat Portföy ve TEB Portföy bu alanda ilk harekete geçen şirketler.

Ülkemizde ulaştığı toplam büyüklük henüz çok sınırlı, 230 milyon lira civarında. Ancak fintek, blok zinciri, dönüştürücü teknolojiler, elektrikli ve otonom araçlar, sağlık teknolojileri ve yenilenebilir enerji alanlarında yüksek teknoloji temalı fonlar da eklenince tematik fonların büyüklüğünün 15 milyar lirayı aştığı tahmin ediliyor. Metaverse temalı fonların gelecek potansiyeline ilişkin ise sektör oldukça umutlu. Yatırım yapılan şirket sayısı arttıkça daha kolay alınıp satılabilen ve tek bir fon ile ilgili şirketlere toplu olarak yatırım yapma fırsatı sağlayan borsa yatırım fonları daha hızlı büyüyor.

80 MİLYAR DOLARA ULAŞACAK

2024 itibarıyla küresel toplam fon büyüklüğünün 80 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Peki metaverse fonları başta olmak üzere gelişen teknoloji fonlarına yatırım yapan yatırımcı kitlesi nasıl bir profile sahip? Yapı Kredi Portföy Genel Müdür Yardımcısı Ümit Ersamut kendi fonlarından örnek vererek şu bilgileri aktarıyor: "Yapı Kredi Portföy Fintech ve Blockchain Teknolojileri Fonu'na yatırım yapan yatırımcıların yüzde 77'sinin erkek olduğunu görüyoruz. Yaş aralığının diğer fonlara nazaran daha genç olduğu dikkat çekiyor. "
Görünen o ki bu fonlar, şimdilik daha çok gençlerden ilgi topluyor. Bu grubun içinde ise çoğunluğu lise ve üniversite mezunları oluşturuyor. Tematik fonlara olan yatırım iştahı finansal okuryazarlık seviyesi yükseldikçe artıyor. Henüz çok genç fonlarda hedef, daha yüksek bir katılımcı sayısına ulaşmak. Gelecekte video oyunlarından tıbbi uygulamalara farklı alanlardaki metaverse uygulamalarını içeren fonlarla çeşitleme sağlanarak ilginin artırılması hedefleniyor.

100 BİN YATIRIMCI İLE BULUŞTU
Mehmet Ali Ersarı - Ak Portföy Genel Müdürü

-Metaverse ve Dijital Yaşam Teknolojileri Değişken Fonu ile geleceğin dünyası metaverse evreninin gelişmesinde öncü rol oynayacak Meta (Facebook), Roblox, Sony, Snap, Dolby Digital, Electronic Arts gibi şirketlere yatırım yapma imkanı sunuyoruz.

-Metaverse ve Dijital Yaşam Fonumuzu Nisan 2022'de yatırımcılarla buluşturduk. Çok kısa bir sürede yatırımcı sayımız 5 bine ulaştı. Diğer yüksek teknoloji temalı fonlarımız 100 binin üzerinde yatırımcıya sahip.

-Metaverse, günümüz öncü teknolojilerinin sağladığı altyapıyla (5G ve 6G, yarı iletkenler, data merkezleri, ekran kartları, vb.) dünyanın teknolojideki bir sonraki adımını temsil edebilecek gibi görünüyor.

-Gelecek dönemde video oyunları, yaşantı deneyimleri, yeni temalar, özellikle geleceğe yatırım yapmak isteyen yeni nesil yatırımcıların çok ilgisini çekiyor.

YENİ NESİL TEKNOLOJİLER ODAĞINDA
Sinem Edige - Garanti BBVA Portföy Genel Müdürü

-Türkiye'de bir ilk olan Garanti Portföy Metaverse ve Yeni Teknolojiler Değişken Fon'u (MET) kurduk ve bu yatırımcılardan büyük ilgi gördü. 5 bin kişiye yakın bir yatırımcı sayısına ulaştı.

-Metaverse ve yeni teknolojiler alanlarına yatırım yapmak isteyenler, fonumuza alt limit olmadan, ister şube ister dijital kanallardan kolayca yatırım yapabilir. Özellikle orta-uzun vade bakış açısıyla düşünerek, portföyünü çeşitlendirmek isteyen yatırımcılar için iyi bir alternatif olabilir.

-Garanti Portföy Metaverse ve Yeni Teknolojiler Değişken Fonumuzda (MET) metaverse alanına yatırım yapan Roblox, Nvdia, Meta Platforms ve Unity Software gibi şirketler ile teknoloji sektöründeki yerli ve yabancı şirketlere yatırım yapılıyor.

-Yakın zamanda yeni nesil teknolojilere odak- lanan ve geleceğin otomotiv sektörüne yatırım yapma fırsatı sunan bir fonumuz çıkacak.

YÜKSEK GETİRİ VADEDİYOR
Ümit Ersamut - Yapı Kredi Portföy Genel Müdür Yardımcısı

-Yapı Kredi Portföy olarak son dönemde dikkat çeken inovatif sektörlere yatırım yapmak amacıyla 'Dördüncü Fon Sepeti Fonu'nu kurduk. Fonumuz; yapay zeka, genetik bilimleri, siber güvenlik, temiz enerji, bulut sistemleri, uzay teknolojileri, Metaverse gibi gelecekte hayatımızda önemli yer kaplaması muhtemel sektör- lerde faaliyet gösteren şirketlere yatırım yapıyor.

-Şirketlerin bir diğer önemli özelliği, hızlı ve agresif büyüme stratejilerine sahip, dolayısıyla yüksek getiri vadediyor. Bu açıdan yüksek getiri amaçlayan yatırımcılara hitap ediyor.

-Yapı Kredi Portföy Fintech ve Blockchain Teknolojileri Fonu, 'finansal teknolojiler' ve 'blok zincir teknolojileri' alanında yatırım yapma şansı sunuyor. Portföyüne dahil edeceği finansal teknolojiler ve blok zincir teknolojileri sektörü, endekslerini takip eden borsa yatırım fonlarıyla ilgili sektörlerdeki değer artışlarına dayalı getiri sağlamayı hedefliyor.

GELECEKTE ÖNEMİ ARTACAK
Yağız Oral - TEB Portföy Genel Müdürü

;TEB Portföy Metaverse ve Dijital Teknolojiler Değişken Fonu, belirli bir temaya yatırım yapan fonlar ailemizin en yeni üyesi. Daha önce 'Sürdürülebilirlik" ve 'Amerika teknoloji' temalı fonları kurmuştuk. Bu alanda başka fonlar kurmaya devam ediyoruz.

-Metaverse yatırım dünyasını üç ana başlıkta değerlendirerek fonumuzda bunlara benzer ağırlıklarda yer verdik: Donanım yapan şirketler (VR gözlükler, konsollar gibi), yazılım ve içerik üreticileri (3D yazılım, oyun şirketleri gibi) ve altyapı sağlayan şirketler (GPU/CPU üreticileri, bulut teknoloji altyapı sağlayıcıları).

-TEB Portföy olarak dünyanın ve insanlığın geleceğini olumlu etkileyecek teknolojilere yatırımları kolaylaştıracak temalı fonlar konusuna önem veriyoruz. Tarım ve gıda teknolojileri ve biyoteknoloji gibi alanlara odaklı fonlar da bu kapsamda planlarımız arasında bulunuyor.