KIVILCIM KOCABIYIK: DÜNYAYA KUCAK AÇMAK...

Belce Örü / INBUSINESS

Çevre eylemcisi ve yazar Edward Abbey, "Harekete geçmek umutsuzluğun ilacıdır" der. İklim kriziyle mücadelenin Türkiye'de öncü çalışmaları olan Kıvılcım Kocabıyık, bu sözü hatırlatıyor ve şunları söylüyor:

"Adil, sağlıklı ve huzurlu bir dünya için birlikte barış içinde çalışmayı hayal ediyorum."

İstatistik ve matematik eğitimi aldıktan sonra iklim değişikliğine odaklanan Kıvılcım Kocabıyık, University of Illinois Urbana-Champaign'de Sürdürülebilirlik, Yale Üniversitesi'nde ise İklim Değişikliği Uzmanlığı programlarını tamamladı. Asıl tutkusunun peşinden giderek pandemide Yuvam Dünya'yı kurdu. İklim krizinin daha çok anlaşılması ve çözümüne yönelik adımların atılmasını hedefleyen dernek, 'Çevre ve İklim Değişikliği' öğretim programı ile de Türkiye'nin dünyada iklim krizini müfredatına alan ilk ülkelerden biri olması için çalışıyor.

Kocabıyık'ın kurucu ortağı olduğu Akko Marka, Türkiye'nin ilk karbon nötr restoran grubu olarak yurtdışında dokuz ülkede faaliyet gösteriyor. Dünyayı yakından ilgilendiren sorunları sahiplenerek bir öncü muhafız gibi çalışan Kocabıyık ile mevcut projelerini ve yeni planlarını konuştuk.

- Yuvam Dünya'nın yeni dönem projelerinden bahseder misiniz?

İklim değişikliğinin okul öncesi, ilk ve ortaokul öğretim programlarında yer alması için MEB ile bir eğitim projesi üzerinde çalışıyoruz. Haftalık dijital iklim ve kültür dergimiz Dünyahali'ni yayınlıyoruz. Her haftanın Dünyahali, etkisi yüksek isimler tarafından seslendiriliyor ve podcast şeklinde yayınlanıyor. Tabii bir de iklim kriziyle ilgili önemli kaynakları Türkçeye çevirmek üzere yola çıktığımız Yuvam Dünya Kitaplığı'mız var. KONDA ile Nisan 2021'de Türkiye'de İklim Değişikliği Algısı araştırması gerçekleştirdik. Her yıl ülkemizdeki iklim değişikliği algısını araştırmaya devam edeceğiz.

Bir yandan da 'İz Bırakmayanlar' uygulaması üzerinde çalışıyoruz. Bireysel karbon ayak izimizi azaltmamıza yardımcı olacak ve kendi değişim yolculuğumuzu planlayabileceğimiz bu uygulama çok yakında yayında olacak. Ayrıca her yıl özel sektör ile iklim krizi ve sürdürülebilirlik konusunu işlediğimiz bir zirve gerçekleştiriyoruz. Türkiye'den ve farklı ülkelerden önde gelen liderleri, bilim insanları, ilham veren isimleri ağırladığımız bu etkinliğin bu yıl üçüncüsü gerçekleşecek. Hazırlıklara şimdiden başladık.

- İklim kriziyle mücadelede farkındalık yaratmak için sanatçılarla gerçekleştirdiğiniz iş birliklerinden bahseder misiniz?

Kurucu üyemiz sevgili Nil Karaibrahimgil için Yuvam Dünya için söylediği, Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası'nın seslendirdiği 'Uyan Anne, Uyan Baba', kolektif bir hisle mesajlarımızı ateşledi. Diğer yanda sporun da, en geniş anlamıyla kültürümüzün oluşumunda payı olduğundan hareketle bir 'İklim Dostu Spor Hareketi' başlattık. Startı ise Beşiktaş Jimnastik Kulübü ile verdik. İlerleyen süreçte benzer çalışmaları diğer kulüplerle de gerçekleştireceğiz.

- Sanayi devriminden sonraki süreçte atmosfere salınan karbon miktarında ciddi ölçüde artış yaşandı. Bu alanda ekonomiye yön veren özel sektör temsilcilerine düşen sorumluluğun daha fazla olması gerektiğini düşünüyor musunuz?

Sanayi Devrimi, fosil yakıtların kullanımının başlaması anlamında bir milat. Dünya ekonomilerinin büyümesinden tren ve buharlı gemilerle gelişen ulaşıma kadar, insanlık için son derece önemli kazanımların arkasında fosil yakıtların gücü olduğunu unutmamak lazım. Ancak o zaman bu yakıtların böyle yakıcı bir sorunu oluşturduğunu ne yazık ki bilmiyorduk. Fosil yakıtları yaktığımızda havaya yayılan karbondioksitin sera gazı etkisi yarattığı ve yeryüzünü ısıttığı çok daha sonra anlaşıldı. Dolayısıyla geçmiş için özel sektörü suçlamak güç ama bugün tüm bunları biliyoruz.

- Bundan sonrası için iş insanları neler yapmalı?

Avrupa Birliği ve ABD başta olmak üzere gelişkin ekonomilerin hızlı bir karbonsuzlaşma hedefleri ve bu doğrultuda belirli bir yol haritaları var. Şimdi iş insanlarının üzerine düşen, bu süreçle uyumlu adımlar atmak. Burada devlet kurumlarıyla ve onların belirlediği yol haritasıyla uyumlu bir yol haritasını her iş insanı, firma ve kurum belirlemelidir.

- Yuvam Dünya dışında üstlendiğiniz yeni çalışmalar ve projeler var mı?

Kız çocukları ve kadınların her alan- da güçlenmesi benim dert edindiğim konuların başında geliyor. Bu konuda faaliyet gösteren KAGİDER'de yönetim kurulu üyesiyim. Yönetim Kurulunda Kadın Derneği'nin 5'inci Dönem Menti üyesi olarak rol almaya başladım. Son zamanlarda beni heyecanlandıran bir diğer proje ise yerel girişimleri destekleyerek iklim kriziyle mücadelede bölgesel ekosistemi koruma ve onarma üzerine faaliyet gösteren küresel bir organizasyon olan Conservation Collective'in Türkiye ayağının oluşumunu yürütmek. Ayrıca Türkiye'nin ilk karbon restoranı Akko Marka'nın Kurucu Ortağı'yım.

BAŞARININ SIRRI: ETRAFIMDA ÖZEL KADINLAR VAR

-Hayatım boyunca yoluma çok özel insanlar çıktı. İlkeleri olan, ortak çıkarı kendi çıkarının önüne koyan, empatik, kararlı, merhametli, dünyayı daha iyi bir yer haline getirmeye çalışan insanlar beni etkiliyor.

-Onları daha çok tanımaya çalışıyorum, tanıdıkça da onlardan daha çok öğreni- yorum. Kiminin olaylar karşısında nazikçe aksiyon alışını, kiminin kapsayıcılığını, kiminin kalbinden geçenleri iletişime aktarışını kendime örnek alıyorum. Etrafımda çok özel kadınlar var, her birinden çok şey öğreniyorum.

ÇÖZÜM YOLLARI ÖĞRENİYORUM

-Krizlerle başa çıkabilmenin en iyi yolu, o krizi öğrenmek ve onunla mücadele etmek. Ben de bu alanda çok okuyorum, çok değerli bilim insanları ile sıkı çalışıyoruz.

-Çok farklı alanları etkileyen bir kriz olduğu için de birçok farklı disiplinlerden görüşler almayı seviyorum.