Çok daha canlı...
E-ticaretteki rekor büyümeden Türkiye de payını aldı. İlk Decacorn da Nasdaq'ta halka arz olan şirket de, e-ticaretten çıktı. Sosyal paylaşım sitelerinin online pazar yerine döndüğü, canlı yayında anlık satışların yapıldığı yepyeni trendler doğdu.
Belce Örü / INBUSINESS
Akıllı mobil cihazların hayatımıza girmesinden kısa bir süre sonra adından tekrar söz ettiren e-ticaret, istikrarlı şekilde büyümeyi sürdürüyor. Nüfus artışı, internet kullanımının yaygınlaşması, alternatif ödeme sistemlerinin artması, son kilometre teslimat sistemlerinin artık daha hızlı ve kolay olması... Tüm bu nedenlerle daha fazla marka e-ticarete ağırlık verdi, bu alandan çıkan girişimler piyasada ağırlık kazandı.
Pandeminin etkili olduğu 2020'de ise internetten yapılan alışveriş fizikselin yerini aldı. Yeni teknolojiler, özellikle yapay zekâ, büyük veri her sektördeki firmaların müşterileri ile etkileşim kurma şeklini önemli ölçüde değiştirdiği için özellikle Z kuşağı için e-ticaretin yakın gelecekte vazgeçilmez alışveriş yöntemi ola- cağını söylersek yanlış olmaz.
MÜŞTERİYE ÖZEL DENEYİM
Pandemide şirketler tüketicilerin taleplerine daha hızlı cevap verebilmek ve müşteri memnuniyetine artırmak için chatbot'lar ve ses destekli asistanları kullandı. Zira markalar artık online alışverişin fiziksel mağaza deneyimi gibi bir etkileşim yaratması için hisettiren bireylere ve onların ihtiyaçlarına daha fazla odaklanması gerektiğinin farkında. Bunun içinde yapay zeka ve büyük data yatırımlarına her zamankinden daha fazla ağırlık veriyorlar.
2023'TE DE BÜYÜYECEK
Gelecekte de bu yönelimin artarak devam etmesi, temel ürünlerden lüks markalara kadar neredeyse bütün firmaların kendi e-ticaret sitelerini faaliyete geçirmeleri bekleniyor. ETİD Yönetim Kurulu Başkanı Emre Ekmekçi pandeminin de etkisiyle yüzde 66 oranında büyüyen e-ticaret, 2020'de 226 milyar lira hacme ve 2,3 milyar adet siparişe ulaştığını aktarıyor. Ekmekçi şöyle devam ediyor: "2023'e kadar sektörün 2-3 kat daha büyümesi bekleniyor. Ülkemizde perakende e-ticaretin, toplam perakende ticaretten aldığı pay 2018'de yüzde 5,3 iken, Mart 2020'de yüzde 19'lara yaklaştı. Türkiye'de her üç kişiden biri internetten alışveriş yapıyor. E-ticaret gönderilerinin toplam kargo gönderileri içindeki payı yüzde 60'ı buldu."
YENİLİKÇİ MODELLER
KPMG'nin raporuna göre artan e-ticaret hacmine yönelik drone ve otonom araçlarla dağıtım sistemlerinden, dijital çözümlere kadar verimlilik ve hızın arttırılmasına yönelik çeşitli arayışlar devam ediyor. Büyük online ticaret oyuncularının kendi lojistik mekanizmalarını kurması ise, geleneksel kargo ve lojistik firmaları ile rekabeti artıracak gibi görünüyor.
CANLI YAYINDA SATIŞ
Asya'da başlayan ve tüm dünyaya yayılan canlı yayın satışları ile markalar birkaç dakika içinde milyonlarca dolar kazanıyor. Çin'de "Ruj Kralı" olarak bilinen Li Jiaqi yayın açarak sadece beş dakikada 15 bin ruj sattı. Yine Çin'in bu alandaki en büyük platformlarından biri olan Taobao Live'ın son üç yılda üst üste yüzde 150 büyüdü. Bu akım Instagram, TikTok gibi sosyal paylaşım sitelerinde ürün tanıtımı yapan influencerların pazarlama mantığına oldukça benziyor.
SOSYAL ALIŞVERİŞ REVAÇTA
Artık Instagram Alışveriş ve Facebook Marketplace üzerinden pek çok kişi ürün satın alabiliyor. Aylık 1 milyardan fazla kişi Marketplace kullanıyor. Instagram ve Facebook'un birer online pazar yerine dönmesinin ardın- dan Facebook CEO'su Mark Zuckerberg WhatsApp için de bu doğrultuda harekete geçti.
ÖNEM KAZANACAK
Gelecekte e-ticaretin daha da önem kazanacağını tahmin etmek zor değil. Zaten giderek daha fazla markanın bu alana yatırım yapması, yeni trend- lerin doğması online -offline arasındaki bariyerleri yıkılması da bu öngörüyü doğruluyor.
YATIRIM VE İSTİHDAM ARTIŞI - Nilgün Keleş - Sertrans Logistics Yönetim Kurulu Başkanı
"Pandemide tüm satış kanallarında aynı per- formansı ortaya koymak için ilojistik süreçlerini doğru yönetebilmek çok daha kritik bir noktaya
geldi. Tedarik zincirini bir bütün olarak görmenin ne kadar kritik hale geldiğini bu süreçte çok yakından deneyimledik. Dolayısıyla yakın gelecekte E-ticaret depoları mağazaları, mağazalar e-ticaret depolarını besle- yecek; gerek yurt içi gerek yurt dışı tüm taşımacı- lık operasyonları buna uygun işleyecek. "
DÜŞÜK KARBON YOLUNDA - Emre Ekmekçi - ETİD Yönetim Kurulu Başkanı
Online alışverişte hacim arttıkça satıcı ve alıcı tarafında sorunlar da artıyor. Kötü niyetli işlemler gerçekleşebiliyor. Ancak tüm bunlara karşı son zamanlarda e-ticaret platformları gerekli önlemleri alıyor. Bu önlemler, yaşanan sorunlar karşısında sürekli geliştiriliyor.
Geleceğe yönelik sektörel hazırlıkta çevresel yaklaşım ağırlık kazanıyor. E-ticaret tedarik zincirindeki halkalar bugün teknolojinin yardımıyla optimize ediliyor. Böylece e-ticaret daha yeşil ve karbon salınımının daha az olan bir sektör olma yolunda ilerliyor. Sektörde öne çıkan bir diğer başlık çalışanların sürekli değişen teknolojik altyapıya göre düzenli olarak eğitilmesine yönelik çalışmalar. Müşteri tarafında ise memnuniyet ilk sırada yer alıyor. Markalar ve e-ticaret siteleri müşteri memnuniyetine yönelik yatırımlar yapıyor.
YENİ AÇILIMLAR
Mart 2013'te Doğuş Planet tarafından kurulan n11.com Strateji ve Planlama Genel Müdür Yardımcısı Ali İlçi, 2020'de 270 binin üzerine kayıtlı satıcıya ulaştıklarını söylüyor. Bu yıl için yüzde 40 büyümeyi hedefleyen n11.com'un ayrıca hizmete yeni soktuğu dikey farklı markaları da var.
Türkiye'nin pazaryeri konseptli ilk ikinci el otomobil platformu olan Garaj11'i hayata geçirdik" diyor Elçi ve devam ediyor "Hayvan dostlarımızla ilgili tüm hizmet, ürün ve servisleri de pet11 markası altında topluyoruz."
n11.com'un Covid-19 salgınında oluşan yoğun ticarete karşılık önemli bir adım attı. Ekol Lojistik iş birliğiyle hayata geçirdiği n11depom projesiyle e-ticaret sektöründe faaliyet gösteren tüm firmalara e-ticaret lojistiği hizmeti sunmaya başladı. İlçi, bu proje ile n11depom'u hayata geçirdikleri andan bu yana 30 binin üzerinde yeni iş ortağı kazandıklarını söylüyor.
TREND ALARMI
Ticimax E-ticaret Sistemleri Kurucusu Cenk Çiğdemli, e-ticarette son birkaç yılın en popüler konusunun canlı yayın satışları olduğunu söylüyor ve devam ediyor:
"Asya'da başlayan ve milyarlarca dolarlık bir pazar payına ulaşan canlı yayın satış modeli, son dönemde ülkemizde de kullanılıyor. Sosyal medya dışında, e-ticaret sitelerinde kullanılabilen canlı yayın uygulamalarının yeni bir pazar oluşturduğunu görüyoruz. Canlı yayında satışın bağlantı kalitesinin artmasıyla daha da gündeme oturacağını düşünüyorum. Bu özellikle hızlı tüketim malzemeleri, tekstil kategorilerinde çok etkili bir yöntem."
Çiğdemli, anında teslimat gibi lojistik çözümlerin, ürünü 3 boyutlu inceleme veya sanal ortamda 'üstünde deneme' gibi teknolojiler ile 'şimdi al sonra öde' gibi farklı ödeme sistemlerinin 2022'nin öne çıkan trendlerini olacağını söylüyor.
"Ayrıca hayatın ve alışverişin dijitale taşınması güvenliği de ön plana çıkardı" diyor ve ekliyor: "Özellikle altyapı tarafında güvenlik çözümleri de trendler arasında..."
E-İHRACATIN EFENDİSİ
GittiGidiyor Genel Müdürü ve eBay MENA Bölge Direktörü Öget Kantarcı markaya dair çapıcı rakamlar paylaşıyor: "Geçen yıl yüzde 50 büyüdük. 2021'in ilk yarısında sayfa görüntülenme sayımız 6,8 milyara, kayıtlı üye sayımız ise 34,5 milyona ulaştı. Platformumuzda satış yapan toplam satıcı sayımız yı- lın ilk yarısında 120 bin oldu. Ayrıca mobilde de büyümemizi sürdürdük. Gittigidiyor'da 2021'in ilk altı ayında mobil uygulamanın indirilme sayısı 23,5 milyona ulaştı."
Kantarcı, KOBİ'ler açısından ise e-ihracatın büyük fırsatlar barındırdığına dikkat çekiyor. E-ihracatın istihdam ve dijitalleşmeye olan katkısının, teknolojik altyapı yatırımlarını geliştirip yaygınlaştırması ve yeni pazarlar sunması açısından çok değerli olduğunu belirtiyor.
2021'de de KOBİ'lere ücretsiz mağaza açma imkanı sunmaya devam ettiklerini söylüyor. "Yerli satıcıların ürünlerini GittiGidiyor'da satışa çıkararak 190 ülkedeki milyonlarca eBay kullanıcısına ulaştırmaları için her türlü desteği veriyoruz" diyor ve ekliyor: "Pandemide satıcılarımızda yüzde 50 oranında artış olurken, sergilediğimiz ürün adeti 10 bini aştı."
AKILLI YAPI
Trendleri yakalamak için büyük veri ve yapay zekâya yatırım yaptıklarını söyleyen Kantarcı, yapay zekâdan faydalanarak müşteri deneyiminin iyileştirilmesi için çalıştıklarını belirtiyor. "Çeşitli algoritma ve tematik filtrelerle Gittigidiyor kullanıcılarının geçmiş aksiyon ve alışveriş alışkanlıklarına dayanarak kişiye özel bir alışveriş deneyimi sunuyoruz" diyen Kantarcı şöyle devam ediyor:
"Özellikle platformumuzu ilk kez ziyaret edenlerin sadık kullanıcılara dönüşmesine yönelik uygulamalar, oyunlaştırmaya, keşfe yönelik uygulamalar ve iletişim kanallarımızda otomasyon önceliklerimiz arasında."
Kendisi e-ticaret açısından gelecekte de yapay zeka, büyük veri, hızlı teslimat ve giderek yükselen bir trend olan kişiselleştirmenin önemini koruyacağının altını çiziyor.