Sanat için platform

Base ile Türkiye'nin dört bir yanından üniversite öğrencilerine alan açan Ali Kerem Bilge, pandemi döneminin şartlarında kurduğu Kolekta ile beş binden fazla sanat eserini dijital ortama taşıdı. Bilge'nin bu hamle ile Türk sanatçılar dünyaya açılan önemli bir kapıya sahip oldu.

Melida Tüzünoğlu / INBUSINESS

Uluslararası şirketlerde uzun bir kariyerden sonra ilgi alanı olan sanat ve tasarıma odaklanma kararı alan Ali Kerem Bilge, her şeye sıfırdan New York'ta başladı. Bir sanatçının yanında asistanlık yapan Bilge, bir yandan da yurt dışındaki sanat or- tamına aşina olurken, koleksiyoner babası Muhsin Bilge'nin mezuniyet kataloglarına başka bir gözle bakmaya başladığını fark etti. "Türkiye'ye döndüğümde eşim İdil ve birlikte çalıştığı arkadaşımız Aslı Boduroğlu da aktif bir şekilde sanat projeleri geliştirmek istiyorlardı. Babam da genç sanatçıları çok içten destekleyen bir koleksiyonerdi. Dolayısıyla 2017'de bu keyfi tüm sanatseverlerle paylaşabilmek adına hazırlıklara başladık" diyor Bilge.

GENÇ YETENEKLER HEDEFTE

Mezuniyet sergilerini takip etmekten keyif alan bu çekir- dek ekibin aklındaki plansa, özellikle İstanbul'da mer- kezileşmiş sanat dünyasına genç yeteneklerin erişimini arttırabilmek ve sosyal uçurumu azaltmak oldu. Bu nedenle, başlatacakları girişimi Türkiye'deki tüm üniversitelere açmak ve gençlere eşit şartlarda görünürlük fırsatı sunmak asıl hedefe dönüştü. Yolun başında ser- gileri tasarlarken İstanbul'da mimari ve tarihi değerleri yansıtan yapılar Base'in mekanları olarak kurgulandı.

29 Eylül-3 Ekim tarihlerinde Tophane-i Amire'de gerçekleşen Base, nispeten uyku halindeki ciddi bir potansiyelin canlanmaya başladığı, genç yeteneklerin öneminin fark edildiği bir dönemde, 2017'de kuruldu. "Son yıllar- da hızlanan özel müze girişimleri, Akbank Günümüz Sanatçıları Sergisi, fuarlar ve Mamut Art gibi oluşumlar, değerli girişimler. Birbirlerini de bu yapıların beslemesi gerektiğine inanıyoruz ve Base'den sonra genç sanatçıları bu platformlarda tekrar görmekten çok mutlu oluyoruz" diyor Bilge.

DAYANIŞMA KÜLTÜRÜYLE DOĞDU

Base, başvuran kişinin daha önce başka platformlarda eserinin yer almamış olması gibi bir kural koymuyor. Bilge'ye göre işleyen bir sanat ekonomisi kurabilmek adına genç katılımcıların ortama entegre edilmesi de şart. Bilge, "5'inci yılımıza girerken, Base'e katılan sanatçılarımızın galerilerle veya bağımsız olarak çalışmaya devam ettiklerini görüyoruz. Bugüne kadar 400'e yakın genç sanatçıyı sanat camiası ile tanıştırmış olmak da bizi çok mutlu ediyor" diyor. Base'in varoluşuna katkı sağlayansa, ilk yıldan itibaren başlayan bir çeşit görünmez bir dayanışma kültürü. Keza, kuruluşunda kurumsal sponsorlardan üniversite kadrolarına, son anda projeksiyon cihazını veren sanat galerisine kadar, yüzlerce kurum ve birey zorlu ekonomik koşullara rağmen Base'e destek oluyor.

BEKLENMEDİK ZİYARETÇİ PERFORMANSI

Son beş yıl içinde hem nitelik hem de nicelik olarak büyük gelişim gösteriyor Base. Ali Kerem Bilge kuruluş zamanından bir anekdot paylaşıyor: "İlk yılımızda ekonomik ve sosyolojik olarak bu denli büyük bir organizasyonu kotarabilmek hiç kolay olmadı. Eserlerin Anadolu'dan taşınmasından tutun, sanatçıların İstanbul'a gelmesi ve konaklamasına, her şeyi Base organizasyonu karşılıyordu. Açılış gecesi için catering firmasına bir rakam vermemiz lazımdı ve ben 250 diyordum, İdil 350, Aslı 300. O gece kapıdaki X-Ray cihazı 2 bin 500 kişiyi gösterdi."

Base'in pandemiden önce ise 25 bine yakın ziyaretçisi oldu. Beş yılda ziyaretçi sayısını 10'a katlayan bu platform, geçen yıl da fiziki olarak gerçekleştirildi. Top- hane-i Amire'de yapılan fuarda izleyici sayısı, saat başı 100 kişi ile sınırlandırıldı. Base'in içeriğinin zengin dokusunu ise ülkenin 70'e yakın farklı şehirlerinden gelen gençler ve eserleri oluşturuyor. "Her yıl katılan sanatçı ve eser sayısı mekanın fiziksel kapasitesine göre de değişkenlik gösterebiliyor, ancak yaklaşık 15 kişilik jürimizin oyları neticesinde her yıl bin 700'e yakın başvuru arasından 95-110 arası genç arkadaşımız seçiliyor. Eser sayısı da yine 110-135 civarı değişebiliyor." Base'in geçen yıl ulaştığı üniversite sayısı 76. Bu üniversiteler Türkiye'nin 42 farklı şehrinden.

ESERLER KOMİTEDEN GEÇİYOR

Eser fiyatlaması konusunda ise, katılan sanatçıların görüşleri belirleyici oluyor. Geçen yıl 500 ila 30 bin lira arası değişen ve bu sene tekrardan belirlenecek eser fiyatları, önce Base'in komitesi tarafından değerlendiriliyor ve gerçekçi bir nokta belirlemek adına yeniden sanatçı ile irdeleniyor.

Diğer yandan, katılımcı genç sanatçıların tamamı ne yazık ki sanat kariyerlerine devam edemiyor. Bu yıl şimdiye dek toplam katılımcı sayısı 500'e ulaşacak olan Base'in verilerine göre, üretime devam eden Base katılımcısı gençlerin oranı yüzde 10.

Bunların arasında kendi stüdyolarında çalışmalarına devam edenler veya bağımsız olarak ya da bir sanat galerisiyle çalışmaya başlayanlar mevcut. Ayrıca Base'in ardından yurt dışında da kendine yer edinenler bulunuyor. Bilge, "İlk yıl katılan arkadaşlarımızdan cam sanatçısı İbrahim Erdoğan, Almanya'da dünyanın en önemli cam sanatı okullarından birine kabul edildi ve halen çalışmalarını orada sürdürüyor" diyor. Base kardosunun diğer inisiyatifi Kolekta da, genç sanatçıların kariyerlerini izleme konusunda önemli rol üstleniyor.

DİJİTAL İHTİYAÇ

Peki 'Kolekta' fikri nasıl doğdu ve bu yeni dijital sanat platformu nasıl bir misyon üstlendi?..

"Pandemi dolayısıyla Kolekta'ya odaklanabilecek vakit bulmamız ve pandemi koşullarında hem sanat galerileri hem bağımsız sanatçılar tarafında desteğe çok ihtiyaç olduğunu düşünmemiz nedeniyle harekete geçtik" diyerek açıklıyor Bilge durumu. Sanat galerileri ve sanatçılar destek verince birkaç ay içerisinde hızla hayata geçen Kolekta, kariyerinde belli bir noktaya gelmiş bağımsız sanatçılar ve sanat galerilerinin davet edildiği bir dijital sanat oluşumu. Kolekta içerisinde ayrıca, 'BASEselected' başlığı altında, Base sanatçıları arasında kariyerlerine devam edenlerden bir seçki sunuluyor. Sanat eserlerinin satışlarının odakta olduğu ve sanat ortamından haberlerin takip edilebildiği Kolekta'da şu an 7 binden fazla çağdaş sanatın önde gelen sanatçı ve galerilerinden işler bulunuyor. 500 liradan 100 bin lirayı aşan fiyatlarda sanat eserlerinin satışı yapılan bu dijital platform, şimdilerde birinci yılını dolduruyor.

YENİ BİR ALICI KİTLESİ

Bilge, ülkemizdeki deneyimli sanatseverlerin ve koleksiyonerlerin önümüzdeki zamanlarda güvenilir kaynaklı online platformlardan yüksek rakamlı eser alımının yaygınlaşacağı görüşünde. "Base Talks konuşma serilerinde örneğin Olgaç Artam ifade etti. Artam Müzayede, fiziki olarak yaklaşık 250 alıcıdan bahsederken, online'da genişlemenin 2 bin - 2 bin 500'lere vardığını anlattı. Yeni bir koleksiyoner ve alıcı kitlesinin oluştuğunu görüyoruz. Sanat piyasası da buna doğru tepki verirse, 2020 sonrası yeni uluslararası sanatçılarımızın çıktığı, klasik ve çağdaş kariyerli sanatçılarımızın ise bir üst noktalara taşındığı bir dönem olabilir."