Kontrollü büyüme

Avcılar'da üretime başlayan Salcomp'un cep telefonu fabrikası, İstanbul'un üçüncü havalimanının IOT altyapısı gibi dev projelere imzasını atan Kontrolmatik'in gündeminde akıllı sistemler var. Robotik kol, akıllı bileklik, hibrit konteyner bunlardan SADECE birkaçı... Yönetim kurulu Başkanı Sami Aslanhan'ın hedefi, lityum demir fosfat teknolojisi ile gerçekleştirilen ilk batarya fabrikasını hayata geçirmek.

Ayfer Arslan / INBUSINESS

Tarih boyunca pek çok değişim ve dönüşüm yaşandı. Her gelişen teknoloji sanayileşmedeki devrimlere yenilerini eklerken, Endüstri 4.0 veya 4'üncü Sanayi Devrimi olarak da adlandırılan yeni çağda, üretimin dijitalleşmesinin yanı sıra akıllı fabrikaları da sıkça konuşur olduk. Geçtiğimiz aylarda ortağı Xiaomi ile birlikte dünya genelindeki 4'üncü fabrikasını Türkiye'de açan Salcomp'un İstanbul Avcılar'daki fabrikası da bunun en güzel örneklerinden birisi…

Üstelik bu dijital fabrika projesinin altında bir Türk mühendisin imzası var… Yaklaşık 13 yıldır yurt içi ve yurt dışında çok sayıda şirketin dijital dönüşüm projesine imza atan Kontrolmatik Yönetim Kurulu Başkanı Sami Aslanhan, iki bin kişiye istihdam sağlayacak bu önemli yatırımın teknik çözümünü üstlendi. Kontrolmatik, kurulduğu günden bu yana 26 farklı ülkede operasyonel teknolojiler, endüstriyel yazılım-kontrol sistemleri, nesnelerin interneti ile güç ve enerji sistemleri alanında 300'den fazla proje ve uygulamayı hayata geçirdi. Şirket, sanayinin yanı sıra ulaşım sektöründe raylı sistemlerin geniş alanda izlenmesi, metro ve limanların enerji altyapısı ve kontrol sistemleri projelerinde yer alıyor. Ayrıca madencilik, petrokimya, şeker ve gübre gibi sektörlere de dijital endüstriyel altyapı ve operasyonel teknoloji paketleri sunuyor.

İDEALLERİN PEŞİNDE

Şirket, üç genç girişimcinin ideallerini gerçekleştirmek için bir araya geldiği sıkça duyduğumuz türden bir hikayeye sahip. Okul hayatı boyunca sürekli çalıştığını anlatan Aslanhan, "Hem okul hem işi beraber yürütüyordum. Akabinde de kendi şirketimizi kurma fikri ortaya çıktı. 2007'de temellerini attık. Şirketimizi 2008 Ocak ayında kurarak ticaret hayatına başladık" diyor. Şirketin ilk işiyse Microsoft Genel Müdürlük Binası'ndaki 'Bina Otomasyon ve Zayıf Akım Sistemi' projesi oldu. Daha önce çalıştıkları şirketlerden edindikleri tecrübeler ile bu projeyi hayata geçiren ortaklar, kısa süre sonra

rotayı yurt dışına çevirdi. Azerbaycan Zagalata Havalimanı Bina Otomasyonu ile başlanan projelerin ardından Libya'da Sirte Havalimanı, Azerbaycan'da Haydar Aliyev Cumhurbaşkanlığı Köşkü, bina otomasyonu ve elektrifikasyon işleri ile devam edildi.

AFRİKA'YA IŞIK OLACAK

14 yılda önemli bir yol kat eden Kontrolmatik geçen yıl hisselerini halka arz ederek kurumsallaşmada önemli bir adım attı. Ekim 2020'de gerçekleşen 50 milyon lira büyüklüğündeki halka arza 1,3 milyar liralık talep geldi. Şirketin halka arzda bu kadar popüler olmasının en önemli nedenlerinden biri teknoloji altyapısı sağlaması. Bu nedenle şirkette Ar-Ge faaliyetleri önemli bir yer tutuyor. Kontrolmatik özellikle üç alanda Ar-Ge çalışmalarına ağırlık veriyor: Enerji depolama teknolojileri, IoT yani nesnelerin interneti, haberleşme ve veri teknolojileri ile endüstriyel robotik kol teknolojileri.

Her üçü de gelecek dönemde; enerjinin depolanması, sanayide farklı sistem ve varlıkların birbirleriyle haberleşebilmesi ve üretimin ağırlıklı olarak robotlara devredilmesi gibi ihtiyaçlara cevap verecek.

Aslanhan'ı en çok heyecanlandıran ise hibrit konteyner ve enerji depolama projeleri. Bir konteynerın içine yerleştirilmiş bataryalar, küçük bir dizel jeneratör, solar paneller ve rüzgar gülü yerleştirildiğini düşünün... Bu konteyner, gündüz güneşten ürettiği enerji ile hem bataryaları şarj ediyor hem de elektrik ihtiyacını karşılıyor. Rüzgar enerjisi ile de bir yandan bataryaları doldurmaya devam ederken, acil durumlarda dizel jeneratör devreye giriyor.

Kurulumu çok kolay olan bu konteynerin, 15 kilowatt kapasitesi ile bir köyün ihtiyacını çok rahat karşılayabildiğine işaret eden Aslanhan, bu projeyi özellikle yurt dışı pazarlara yönelik geliştirdiklerini belirtiyor. Hedef pazarları; Afrika, Brezilya ve Orta Asya'da elektriğin olmadığı bölgeler ve köyler… 24 saat kesintisiz enerji sağlayacak bu proje tamamlanmış ancak hem müşteri hem finansman tarafında görüşmeleri sürüyor.

Bir anlamda bütün yenilenebilir enerji kaynaklarını tek bir yerde toplayan bu proje için dünyada bir ilk diyebiliriz. Çünkü bugüne kadar sadece solar panelin veya rüzgar gülünün olduğu kabinler yapılmış ama hepsini bir araya getirerek standart ürün halinde piyasaya sunan henüz yok.

YATIRIM İÇİN YER ARAYIŞI

Şirket, enerji depolaması alanında ise iki tip teknoloji üzerinde çalışıyor: Lityum tabanlı ve çinko tabanlı teknolojiler. "Çinko tabanlı teknolojide henüz Ar-Ge çalışmalarının çok başındayız" diyen Sami Aslanhan, lityumda ise daha ileri aşamada olduklarını vurgulayarak şunları ekliyor: "Hedefimiz; lityumla alakalı Türkiye'de bir pil fabrikası kurmak. Sonraki adım olarak batarya üretmek ve enerji depolama çözümlerine odaklanmak."

Endüstriyel büyük ölçekli piller üretmek istediklerini belirten Aslanhan, şu anda fabrika kurulumu için yer baktıklarını ve yatırım teşviki için başvuruda bulunacaklarını ifade ediyor. Aslanhan'a göre bu yatırım hayata geçtiği zaman lityum demir fosfat teknolojisi ile yapılmış ilk yatırım olacak. Bu da hem ülkemizin ithalata bağımlılığını azaltacak hem de ihracat fırsatı sağlayacak.

SAYAÇ OKUYAN SENSÖRLER

Şirket, nesnelerin interneti alanında da çeşitli projeler geliştiriyor. Sıcaklık, basınç ve hava kalitesini ölçen akıllı sensörlerin yanı sıra insan üzerinde taşınabilir sensör konusunda da çalıştıklarını söyleyen Aslanhan, gelecekte bu teknolojiler ile hayatımızın her alanında karşılaşacağımıza vurgu yapıyor.

2025'te yaklaşık üç milyar insan telefonla internete bağlı olacak. Yine aynı tarihte 20 milyar ekipmanın ise internetle bağlantısı olacağı tahmin ediliyor. Nesnelerin internetini yani aralarındaki haberleşmeyi ise işte bu sensör teknolojileri sağlayacak.

Şu anda üzerinde çalıştıkları Akıllı Bileklik projesinden heyecanla bahsediyor Aslanhan… "Diyelim ki, çocuğunuz parkta oynuyor. Akıllı bileklik sayesinde oyun parkı içerisinde nerede olduğunu görebileceksiniz. Ya da kayboldunuz, akıllı bileklik ile konumunuzu izleyip tespit etmek mümkün olacak.

Bunu yapan telefon uygulamaları da var ancak dağ başında telefon çekmeyebiliyor. Bizim geliştireceğimiz üründe ise hassas sensörler sayesinde konum bilgileri rahatlıkla alınabilecek."

Tabii gelecekte akıllı sensör teknolojilerinin gelişimiyle İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerde su, elektrik ve doğalgaz sayaçlarının da uzaktan okunması mümkün hale gelecek.

İstanbul Havalimanı için Lorawan denilen sensörlerle birlikte sayaçlar ve alt yapılardan çeşitli verilerin toplanmasını sağlayan proje de Kontrolmatik tarafından geliştirildi. Bu proje ile havalimanına uçtan uca bir teknoloji sağlanıyor. Böylece dünyanın ilk ve tek kablosuz IoT altyapısına sahip havalimanı olan İstanbul Havalimanı'nda kurulan bu sensörler ile elektrik, su, doğalgaz ve kalorimetre gibi sistemler kolayca izlenebiliyor.

XIAOMI'YE DİJİTAL FABRİKA

Sami Aslanhan'ın verdiği bilgilere göre, Kontrolmatik'in üstlendiği projelerden bazıları şunlar:

İSTAÇ'ın çöpten ürettiği elektrik projesinde kontrol sistemlerini kurdu.

Libya'da trafo merkezlerinin dijital dönüşüm işini aldı.

ODAŞ Elektrik Üretim Sanayi Ticaret'e ait ODAŞ Şanlıurfa Doğalgaz Santrali'nin Özbekistan-Khorezm'e taşınması ve Özbekistan'da kurulması için anlaştı.

Kenya, Burkina Faso, Malavi, Nijerya, Gürcistan, Irak, Afganistan ve Özbekistan'da devam eden projeleri bulunuyor.

Dicle Elektrik Dağıtım'a ait 3 ilde Diyarbakır, Şanlıurfa ve Mardin'de, şehir şebekesi projesinin geçici kabulünü gerçekleştirdi.

İstanbul Avcılar'da Çin, Tayvan ve Finlandiya'da merkezleri bulunan Salcomp şirketi ile toplamda 2 bin kişiye istihdam sağlayan akıllı cep telefonu markası Xiaomi için "Dijital Fabrika" projesini üstlendi.