Yerli turist kral

Arzu Kurum / INBUSINESS

Rusya, İngiltere ve Almanya gibi ana pazarlardan umduğunu bulamayan turizm sektörü Covid-19'un açtığı yaraları yerli turistle sarıyor. 2019'a göre yüzde 50 artış öngörülen iç pazarda, 2021'de rekora imza atılacak.

Turizmciler yerli turisti hiç bu kadar beklememişti... Ağırlıklı olarak yabancı konuk dengesiyle çalışan sektör, bu yıl yerli turiste kapılarını sonuna kadar açtı. Öyle ki bugüne kadar Rus, Fransız, Alman müşterilerin rezervasyonlarıyla bir yıl öncesinden sezonu kapatan tesisler, cazip kampanyalarla yerli turistin ilgisini çekmeye çalışıyor.

Kapanan hava yolları ile getirilen kısıtlamalar ve yabancı turiste erişemeyen sektör, yerli turiste umut bağladı. Türkiye'nin en güçlü tur operatörlerinin başında gelen Jolly'nin Yönetim Kurulu Başkanı Mete Vardar, yerli turistin sektör için çok kıymetli olduğunu söylüyor. Vardar, tesislerin ilgisi, yerli turistin talebi ile iç pazarda yüzyılın en iyi sezonu yaşanabileceğine işaret ediyor ve ekliyor: "Her şey yolunda giderse iç pazar 2019'a göre yüzde 50 artış gösterecek."

TESİSLER AÇILIYOR

Tüm dünyada olduğu gibi sektör için tehlike çanları pandemi ile birlikte çalmaya başladı. Turizm Bakanlığı'nın Güvenli Turizm Sertifikası gibi birçok önlem devreye alındı ancak küresel salgın nedeniyle yurt dışı ziyaretçi sayısında beklenen artış yaşanmadı. Turizm geliri bir önceki yıla göre yüzde 65 azaldı ve 2020'de 12 milyar 59 milyon 320 bin dolar olarak kayıtlara geçti. 2021'nin ilk çeyreğinde Türkiye'nin yurt dışındaki ana pazarları olan Rusya, Almanya ve İngiltere'den uçuş izni çıkmayınca, turizmciler, yeni sezonu yerli turistle açtı. Ötelenen talepler ve aşılanmanın da etkisiyle oteller yerli talebiyle moral buldu.

Temmuz 2020'den itibaren çok iyi satış yaptıklarını anlatan Mete Vardar, geçen yıl yüzde 50'si açılan resort otellerin iç pazardan gelen taleple ayakta kalabildiğine dikkat çekiyor.

Şu sıralar rezervasyonlarda ağırlıklı olarak iç pazardan talep aldıklarını söylüyor. Yerli turist rezervasyonlarında beklentilerinin üstünde bir ivme yakalanmış durumda. Bu yılın doluluklarında iç pazar kontenjanının azalmayacağını düşünen Mete Vardar, "Bin tesisin yüzde 50'si yarı kapasite ile açıldı. Şu anda açılmak için karar veremeyen tesislerle ciddi bir çalışma yapıyoruz ve açılmaları konusunda destek veriyoruz. Bir yandan da sezonun uzaması ve otellerin daha çok turist ağırlaması için görüşmeler yürütüyoruz" diyor.

YILI YERLİ KURTARACAK

Seyahat sınırlamalarının kalkmasıyla yerli turistler otellere giriş yapmaya başladı. Geçen yıl bu dönemlerde tesislerin yaklaşık yarısının kapalı olduğunu hatırlatan Prontotour Yönetim Kurulu Başkanı Ali Onaran, geçen yıla oranla bu sezona daha iyi başlandığını ifade ediyor. Hemen ekleyelim, başta İtalya ve Fransa olmak üzere Avrupa pazarına çalışan Prontotour da yönünü iç pazara çeviren şirketler arasında. Çalıştıkları otellerin birçoğunun haziranda açıldığını belirten Onaran, yakında tamamının açılacağı beklentisinde: "Tamamını dolduramayacak olsalar da turizmciler tesislerini açacak. Bunun en büyük nedenlerinden biri, unutulma korkusu. Buna bağlı olarak müşteri kaybetme riski var."

Turizm sektöründe yabancı ağırlığına yönelik bir denge söz konusu. Bu dengenin Avrupa'nın turizm başkentlerine benzer bir yapı oluşturulmasına yönelik konuşmalar son zamanlarda daha yüksek sesle dillendirilmeye başlandı. Yabancı turistin akın akın geldiği zamanlarda dahi Türk turiste önemli bir pay ayrılması gerektiği savunuluyor. Ali Onaran, işte tam da bu görüşü destekleyenler arasında. İspanya, İtalya, Fransa gibi ülkelerde yerli turizm oranının Türkiye'ye göre çok daha yüksek olduğuna işaret ederek, "Sektörün yerli turiste daha çok önem vermesi gerekiyor" diyor.

Yurt dışına seyahat edemeyen yerli turist, bu dönemde en çok talebi ise kültür turizmine gösterdi. Kültür turları oranlarında geçen yıla göre taleplerin ciddi bir şekilde artması turizmcileri heyecanlandırmış durumda. 2021'in, 2020'ye oranla yüzde 50'nin üzerinde bir artışla kapanması bekleniyor. 2019'u yakalamak ise henüz çok uzak bir beklenti… Turizm sektörü bu yıl yerli turistle elde edeceği gelirlerle en azından yılı kurtarmayı hedefliyor. Sektörün 2022 için umutları ise çok yüksek. Ali Onaran, "Biz yine en hızlı şekilde toparlanacak ülkelerden bir tanesiyiz" diyor.

VAKA DÜŞTÜKÇE TALEP ARTIYOR

12 bin 350 turizm acentesini temsil eden Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Başkanı Firuz Bağlıkaya ise sezonun doluluk rakamlarını Covid-19 mücadelesinin belirleyeceğini söyleyerek şöyle devam ediyor: "Mücadele hız kazanıp rakamlar aşağı seviyelere düştükçe tur operatörlerimizin telefonlarının çalması, paket program tanıtımlarının tıklanması artıyor."

Sezonun ilk yarısına girildiği şu günlerde destinasyonların tamamında yerlilerin yanı sıra Rusya, Almanya gibi dış pazarlardan ilgi başladı. Bağlıkaya, bu sene hem kültür hem de yaz turizmi için ciddi bir hareketlenmenin başlayacağının sinyalini veriyor. 2022'de, 2019 seviyesine ulaşılacağını ve 2023 yaz sezonunda ise yabancı konuk sayısında rekorlarla bir kapanış öngörüyor. Diğer taraftan Türkiye'ye en çok turist gönderen ülkeler birer birer ülkemizi riskli kategorisinden çıkarıyor. Bu olumlu gelişme şimdiden rezervasyonları hızlandırdı. Türkiye'de tatil yapan turistler, ülkelerine dönüşte yaptıracakları PCR testinin negatif çıkması ile karantinadan muaf olacak. Bu kararın Türkiye'nin ve özellikle sahillerimizi özleyen konukları çok yüreklendirdiğini anlatan Bağlıkaya, birçok tur operatörünün paket programlarını satışa çıkarttığını ve olumlu satış rakamlarına ulaştıklarına dair bilgiler alındığını aktarıyor.

TURİST AZ REKABET YÜKSEK - Eyüp Babür/Elite World Hotels-CEO

İstanbul genelinde doluluk oranları haziranda yüzde 40 civarında seyrediyor. Turist az olduğu için rekabet yüksek, bu da beraberinde fiyatların düşmesine neden oluyor. Sektör bu konuda oldukça rahatsız. Seyahat kısıtlamalarının kalkması, aşı yeterliliği, vaka sayılarında ciddi azalma olması durumunda bir buçuk yıldır seyahat etmek isteyen tüm misafirler yoğun ilgisiyle 2019 rakamlarını temmuz ayı itibari ile yakalayabilmemiz mümkün.

YÜZDE 15'LİK ARTIŞ

Ukrayna, Polonya gibi turizm sektörünün ikincil pazarlarından halen ilgi var. Fiyatların düşmesine neden olduğu için turizmciler bu bölgeden gelen ilgiden memnun değil. Sektör asıl turisti İngiltere, Rusya ve Almanya'dan bekliyor. Sektörün iç pazara çalıştığını söyleyen Hilton Dalaman Sarıgerme Resort and Spa Genel Müdürü Tunç Batum, yurt dışı pazarlardan talebin sektör açısından önem taşıdığına vurgu yapıyor.

Geçen senenin üzerinde bir sezon geçirme umudunu taşıyan Batum, "Bütün personelimiz aşılı, güvenli turizm sertifikasyonu var. Geçen seneyi aşmayı umuyoruz" diyor. Sektörde erken kapanmanın olmaması halinde ekim ve kasımda, mayıs ve hazirana göre yerli ve yabancı turistte yüzde 10-15'lik bir artış olacağını öngörüyor.

İŞ SEYAHATLERİ BAŞLAYACAK

Yerli turistin tatil hareketliliğiyle yüzü gülen sektörde iş seyahatlerinin artacağı beklentisiyle hazırlıklar yapılıyor. Aşılamayla salgının etkisinin yılın üçüncü çeyreğinde azalacağı beklentisiyle iş seyahatlerinin başlayacağı öngörülüyor. Wyndham Hotels & Resorts EMEA Türkiye Bölge Direktörü Ayça Beslen, dördüncü çeyrekten itibaren iş amaçlı, kısa mesafeli seyahatlerin yüksek hacimle başlayacağı beklentisinde.

Covid-19'un getirdiği tüm zorluklara rağmen, 83 oteliyle Türkiye'nin en büyük uluslararası otel zinciri olma konumunu koruyan Wyndham Hotels, bu yüksek beklentiyle büyüme ve genişleme stratejisini devam ettiriyor.

Tatil amaçlı ve kısa mesafeli yurt içi seyahatin öncelikli olarak toparlanmasını bekleyen Wyndham Grubu, faaliyet gösterdiği pazarlarda da benzer şekilde bir seyir görüyor. Dördüncü çeyrekten itibaren iş amaçlı, kısa mesafeli seyahatlerin artışa geçmesini beklediklerini anlatan Beslen, aynısının tatil amaçlı, uzun mesafeli seyahatler açısından da mümkün olduğunu anlatıyor. Wyndham bu yıl Türkiye'ye markasını (Days Hotel by Wyndham) bu marka altındaki iki yeni oteli ile getirdi. Bu otellerden ilki (Days Hotel by Wyndham İstanbul Maltepe) yakın zamanda açıldı ve ikincisinin de (Days Hotel by Wyndham İstanbul Esenyurt) bu yılın geri kalanında açılması bekleniyor.

YÜKSELİŞ EYLÜLDE BAŞLAR - Müberra Eresin/Türkiye Otelciler Birliği (TUROB) Başkanı

2021'in ikinci yarısından itibaren yükselme beklentimiz Eylül 2021 olarak revize edildi ve işlerin o tarihte yeniden yavaş yavaş başlaması ümidimizi koruyoruz. Bu ümidimizin gerçekleşmesi için de mutlaka ve mutlaka aşılama programının tamamlanması ve uluslararası hava trafiğinin açılması şart. 2022, en geç ihtimalle ise 2023, sektör açısından normale dönme ve 2019'u yakalama yılı olacak.