Paha biçilmez sıfırlar…

İpek Alpkökin Olgunsoy / INBUSINESS

Global düzeyde 2050'de net sıfır emisyon hedefine ulaşmayı amaçlayan Paris İklim Anlaşması'nı iki yıl önce onaylayan Türkiye, ekonomik kalkınma politikalarını sürdürülebilirlik ilkeleri doğrultusunda şekillendirmeye devam ediyor. Türk iş dünyası ise başta karbon salımı olmak üzere sürdürülebilirliğin çeşitlilik, eşitlik ve kapsayıcılık gibi başlıklarını da içeren projeleriyle bu hedefe emin adımlarla yürüyor.

Aşağıda detaylarını okuyacağınız ve ikincisini gerçekleştirdiğimiz sıfır karbon araştırmamızda bu konuda ilham veren 50'nin üzerinde şirketin sürdürülebilirlik projelerine ve hedeflerine şahit olacaksınız. Ne mutlu ki gelen yanıtlara baktığımızda çıkan sonuçlar gelecek için umut veriyor. Şirketlerin hedeflerini incelediğimizde Türkiye, 2030 itibarıyla sıfır karbon hedefini gerçekleştiren kurum sayısını artırıyor. Aralarında HP Türkiye, Vodafone, Siemens Türkiye ve Anadolu Efes gibi markaların da yer aldığı katılımcıların yaklaşık yüzde 10'u, 2030'da karbonsuz bir ekonomiye merhaba diyecek.

Öte yandan BM'nin belirlediği sürdürülebilir kalkınma amaçları etrafında şekillenen ve odağına eğitim, istihdam, eşitlik, genç nüfus, tarım ve iklim programlarını alan sayısız proje mevcut. Ancak bu çalışmalara geçmeden önce Türkiye'deki yöneticilerin konuya yaklaşımına ilişkin büyük resme hızlıca bakmakta fayda var.

Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi ve uluslararası danışmanlık şirketi Bain & Company'nin 2022 Kasım ayında yayınladığı Türkiye'nin ilk sürdürülebilirlik raporu olan ESG (Çevresel Sosyal ve Yönetimsel) CEO Pulse, konuya dikkat çeken önemli bir kaynak.

Rapora göre iklim değişikliği çoğu şirket için en üst konu başlıkları arasında yer alıyor. CEO'ların yüzde 62'si sürdürülebilir devrimin bir parçası olmaktan ve yaşadıkları bu dönüşüm yolculuğundan memnun. Ancak süreç meşakkatli! Zira iş dünyası liderlerinin yüzde 40'ı sürdürülebilirlik gündemini ilerletmenin kolay olmadığını düşünüyor. Bu yöneticilerin yüzde 46'sı ise dönüşüm maliyetini açık ara en önemli engel olarak vurguluyor.

Olaya ekonomik olarak bakacak olur isek ESG derecelendirmelerde daha iyi performans gösteren şirketlerin her anlamda kazandıkları da yadsınamaz bir gerçek. Araştırmaya göre sürdürülebilirlik alanında başarı elde eden kurumların faiz ve vergi öncesi karlarının (FAVÖK) diğer şirketlere göre yüzde 10 ila 15 daha yüksek performans gösterdiği görülüyor. Yani uzun vadeli ESG başarısı ile ekonomik değer yaratma arasında net bir korelasyon olduğu açıkça göze çarpıyor.

STRATEJİK KALDIRAÇ

"Sürdürülebilirlik, değer yaratma potansiyelinin farkına varan Türk CEO'lar için stratejik bir kaldıraç haline geliyor" diyen Bain & Company Türkiye Ortağı Armando Guastella, "CEO'ların yüzde 82'si ESG çalışmaları ve etkisi söz konusu olduğunda rekabette önde olduklarını belirtiyor. İş dünyası liderlerinin yüzde 64'ü ise sadece yönetmeliklere uymak istemediklerini, sektörlerine liderlik etmek istediklerini anlatıyor" diyor.

Sürdürülebilirliğin, iş dünyası liderleri tarafından değer yaratmak, yeni ürün ve iş modelleri ortaya çıkarmak için stratejik bir nokta olarak görüldüğüne dikkat çeken Guastella "Genç iş gücü, yüksek dijital olgunluk seviyesi, verimli teknoloji ekosistemi ve zengin doğal kaynaklarıyla Türkiye, sürdürülebilirlik devriminin fırsatlarını yakalamak için iyi bir konumda" diyor. Bu durum özellikle imalat, enerji, otomotiv gibi teknoloji yoğun sektörlerde ön plana çıkıyor.

Kurumların yaptığı çalışmalara baktığımızda da Guastella'nın bahsettiği devrimin başladığını görmek mümkün. Örneğin; 2021'de Sürdürülebilir Finansman, İnsan ve Toplum, Ekosistem Yönetimi ve İklim Değişikliği alanlarında kendine ölçülebilir, uzun vadeli hedefler koyan Akbank, 2022'nin ilk 9 ayında, toplam 40 milyar lira sürdürülebilir finansman sağladı. Böylece, 2021'in başından itibaren sürdürülebilir bir gelecek için toplamda 67 milyar lira destek sağlamış oldu. Ayrıca, birikim sahiplerinin çevreye ve topluma faydalı şirketlere yatırım yapmasını kolaylaştıran sürdürülebilirlik temalı fonlarının hacmi, 3Ç itibarıyla 2.4 milyar liraya ulaştı.

2030'a kadar SKA bağlantılı 8 milyar dolar ve üzerinde finansman sağlamayı hedefleyen TSKB de 2021-2025 arasında SKA bağlantılı kredilerin toplam portföy içerisindeki oranını yüzde 90 seviyesi ve üzerinde tutmayı hedefleyen bir diğer kurum. Bu doğrultuda 2022 3'üncü çeyrek itibarıyla yüzde 93 gerçekleşme yakalayan TSKB, 2021-2025 arasında iklim ve çevre bağlantılı SKA'lara katkı sağlayan kredilerin, toplam kredi portföyü içindeki payının yüzde 60 olmasını planlıyor. Banka bu hedefini 2022 3'üncü çeyrek itibarıyla yüzde 61 gerçekleştirmiş durumda.

2021'in ocak ayı itibarıyla tüm dünyada İklimle Bağlantılı Finansal Beyanlar Görev Gücü (TCFD) tavsiyelerini destekleyen şirketler arasında yer alan Yapı Kredi de bir diğer başarılı örnek. Bilim Temelli Hedefler Girişimi'ne emisyonlarını azaltma taahhüdü de veren banka, çevresel etkileri nedeniyle dünyada gün geçtikçe artan kömür madenciliği ve kömüre dayalı enerji üretimi finanse etmeme taahhütleri konusunda da harekete geçti. Yapı Kredi, sürdürülebilir bir gelecek için yeni kömür yakıtlı termik santralleri ve kömür madenciliğini finanse etmeyeceğini taahhüt etti.

YENİLENEBİLİR ENERJİ FİNANSMANI

Yenilenebilir enerjiye yönelik yatırım ve finansmanlar da tüm hızıyla devam ediyor. Sürdürülebilir finans alanındaki çalışmalarını sistematik bir çerçevede yürütmek için 2022'de BM çatısı altındaki uluslararası inisiyatif Net Sıfır Bankacılık Birliği'ne katılan İş Bankası, kredi portföyünden kaynaklanan emisyonları azaltma yönündeki çalışmalarını Net Sıfır Bankacılık Birliği üyeliği kapsamında ele alan bir diğer yapı.

Kendi operasyonlarından kaynaklanan emisyonları azaltacak aksiyonları da hayata geçiren banka, Kapsam 1 ve Kapsam 2 emisyonlarının 2025'e kadar yüzde 38, 2030 yılına kadar yüzde 65 azaltılmasını, 2035'e kadar ise sıfırlanmasını hedefliyor. 2021 itibarıyla tedariki mümkün olan faaliyet noktalarının tamamında yenilenebilir enerji kullanmaya başlayan İş Bankası, güneş enerjisinden yararlanarak elektrik enerjisi üreten ve enerji tüketiminin azaltılmasına katkı sağlayan bankamatik siperliklerini uygulamaya alarak, 2025 ve 2030 hedeflerine şimdiden ulaşmış.

Yenilenebilir enerji finansmanı konusunda çalışma yapan bankalarından biri olan Garanti BBVA'nın 2022'de finanse ettiği yeşil projelerin büyük kısmını yenilenebilir enerji ve temiz ulaşım oluşturuyor. 2021 verilerine göre yenilenebilir enerjiye sağlanan finansman toplam 6 milyar dolar olurken, rüzgar enerji santralleri finansmanında ise yüzde 22.5 paya sahip. Bunun yanı sıra atık yönetimi, çevreci konut gibi çeşitli sürdürülebilir ürünlerin finansmanıyla etki alanını genişleten bankanın, sosyal finansmanda ise en büyük etki alanı kadın girişimciler. 2021 sonu itibarıyla kadın girişimcilere sağlanan toplam finansman 11 milyar lirayı aştı.

GELECEK NESLE SESLENENLER

Araştırmamıza katılan kurumların gelecek nesillere ve çevreye odaklanan projeleri de dikkat çekiyor. QNB Finansbank'ın sürdürülebilirlik ve iklim değişikliği ile mücadele çalışmalarında, Minik Eller Büyük Hayaller platformu çatısı altında Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı iş birliğinde çocuklarla birlikte gerçekleştirdiği 'İklim Koruyucuları Yetişiyor' projesi, gelecek nesle yönelik önemli çalışmalardan. 2023'ün ilk ayında da WWF-Türkiye'nin Milli Eğitim Bakanlığı iş birliğiyle yürüttüğü Doğa Öncüleri Gençlik Programı'nın da destekçisi olan QNB Finansbank, proje kapsamında 2023'te 10 bin öğrencinin hayatına dokunacak...

Topluma yaptığı yatırımlarla yarattığı sosyal faydayı geleceğe yatırım olarak gören Anadolu Efes, 2021'de toplumsal kalkınma odaklı yatırımlarını yüzde 30 oranında artırarak 12.6 milyon lira yatırım gerçekleştirdi. 2022'de ise toplumsal kalkınma odaklı 40 projeye imza attı. Geçtiğimiz dönemde 2023'e kadar cinsiyet farkı gözetmeksizin tüm çalışanlarına fırsat eşitliği sunduğunu belgelemeyi taahhüt eden şirket, 2023'e gelmeden 2021 raporlama döneminde Türkiye dahil dört ülkede cinsi- yetler arası çalışan ücret oranında fark olmadığını PwC'den bağımsız güvence görüşü alarak belgelendirdi.

Ülkemizde sürdürülen projeler arasında göze çarpan bir diğer konu da temiz enerji, çevre, üretim ve sıfır atık konularında yapılan çalışmalar. Örneğin, Vodafone Türkiye net sıfır emisyon hedefi kapsamında Nisan 2021 itibariyle tükettiği elektriği yenilenebilir kaynaklardan temin ederek şebekesinin tamamında yüzde 100 yenilenebilir enerji kullanan ilk operatör oldu. IREC sertifikalı yüzde 100 yenilenebilir enerji kullanımı ile Kapsam 2 emisyonlarını sıfırladı. Adana ve İstanbul Esenyurt'taki teknoloji merkezlerinde 5 milyon lirayı aşkın yatırımla güneş enerjisi sistemleri kurarak kendi yenilenebilir enerji üretim miktarını yüzde 49 artırdı.

Siemens Türkiye de şu an kampüslerinde tüketilen elektrik enerjisini tamamen yeşil enerji kaynaklarından temin ediyor. Kurum, 2015 yılında 19 bin ton olan karbon salımını yüzde 70 azalma ile şu an 5 bin 600 tona düşürmüş durumda. Ayrıca 2036'ya kadar tüm araç filosunu elektrikli araçlarla değiştirmeyi ve yakıt tüketimini de sıfırlamayı hedefliyor.

Üretim konusunda sürdürülebilirliğe odaklanan bir başka marka olan Mavi, 2021'de sürdürülebilir All Blue koleksiyonunun ciro içindeki payını yüzde 9.7'ye yükseltti. 2030'a kadar tüm denim koleksiyonunun sürdürülebilir All Blue ürünlerinden oluşmasını hedefliyor.

Sürdürülebilirlik projelerine yaptığı yatırım miktarı 500 milyon lira olan Metro Türkiye 2016'da başladığı gıda atıkları ile mücadelesine bu yıl da devam edıyor. Kendi operasyonlarında gıda atığını son beş yıl içinde yüzde 66 oranında azaltan kurum, 2030'a kadar atık ve kayıpları yüzde 50 azaltma sözü verdi.

Sürdürülebilirliği İyi Gelecek Planı çerçevesinde öl- çülebilir hedefler doğrultusunda takip eden Migros, Sürdürülebilirlik Komitesi ile stratejik önem arz eden konularda çalışmalar yaparak yol haritasını belirliyor. Migros'un Karbon gıda israfıyla mücadele kapsamında gıda imha oranlarını yüzde 50, satış metrekaresi başına su kullanımını yüzde 10 azaltma hedefleri bulunuyor.

YATIRIMLAR ARTIYOR

Anadolu Efes: 2021'de toplumsal kalkınma odaklı 12.6 milyon lira yatırım gerçekleştirdi.

IC İbrahim Çeçen Yatırım Holding: Sürdürülebilirlik projelerine 80 milyon lira yatırım yaptı.

KUTES: 2023'ün sonuna kadar sürdürülebilirlik ile ilgili 30 milyon dolarlık bir yatırımı devreye alacak.

Mavi: Sadece iklim değişikliğiyle mücadele, doğal kaynakların etkin yönetilmesi ve biyo-çeşitliliğin korunmasına yönelik çevre harcamalarına 2021'de yılında 15.2 milyon lira yatırım yaptı.

Metro Türkiye: Sürdürülebilirlik projelerine 500 milyon lira yatırım yaptı.

Nurus: Güneş enerjisi sistemi, alüminyum enjeksiyon, plastik enjeksiyon, sertifikalar ve testler dahil olmak üzere sürdürülebilirlik ve yeşil enerji alanında bugüne dek 10 milyon euro değerinde yatırım yaptı.

Pınar Et: 2022'de, 30 milyon lirası yenilenebilir enerji (GES) yatırımı olmak üzere toplam 33.5 milyon lira yatırım gerçekleştirdi.

Pınar Süt: Sürdürülebilirlik projelerine 45 milyon liralık yatırım yaptı.

Samsung: 2030'a kadar sürdürülebilirlik projelerine 5 milyar dolar yatırım yapmayı hedefliyor.

Tat Gıda: Tarımda dijitalleşme yatırımları son üç yılda 25 milyon liraya ulaştı.

BEŞ TEMEL ADIM

-Cesur bir sürdürülebilirlik hedefi belirlemek

-Liderlik ekibinin desteği için etkinin ölçülmesi

-Test etmek, kalibre etmek ve hızlı ölçeklendirmek

-Net bir yol haritasına sahip olmak ve plan üzerinde iletişim kurmak

-ESG ve finansal etkiyi dengeleyen zihniyetin yerleştirilmesi

İŞTE 55 ŞIRKETİN KARBON POZİTİF YOL HARİTASI

Akbank: Sıfır Karbon Hedefi 2050. 2030'a kadar 200 milyar lira finansman sağlamak ve sürdürülebilir yatırım kategorisine giren yatırım fonları bakiyesini 15 milyar liraya çıkarmayı hedefliyor.

Anadolu Efes: Sıfır Karbon Hedefi 2030. Son raporlama döneminde tüm operasyonlarında iklim krizi odaklı toplamda 107 milyon liralık 104 proje gerçekleştirdi. İklim performansını 2018'den beri Karbon Saydamlık Projesi (CDP) İklim Programı kapsamında paylaşan şirket 2022'de notunu iki puan artırarak C'den B'ye çıkardı.

AstraZeneca: Sıfır Karbon Hedefi 2025. AstraZeneca 2030'a kadar da tüm tedarik zincirini karbon negatif yapmayı, elektrik ve ısınma için yüzde 100 yenilenebilir enerji kullanmayı hedefliyor. Şirket, 2015'ten bugüne sera gazı salımını yüzde 59, su kullanımını yüzde 17 ve atık miktarını da yüzde 8 oranında azalttı.

Asus: Her yıl ana ürünlerinin Energy Star kapsamında, yüzde 30 üzerinde enerji verimliliği göstermesini taahhüt eden ASUS, 2035'e kadar tüm küresel operasyonlarında yüzde 100 yenilenebilir enerji kullanmayı hedefliyor. Önemli tedarikçilerinin de 2025'e kadar karbon yoğunluğu oranlarında yüzde 30'luk bir azalma göstermelerini sağlamak için çalışıyor.

Aydem Yenilenebilir Enerji: Sıfır Karbon Hedefi 2050. Karbon net sıfır hedefi kapsamında hayata geçirilen projeler ise LED Aydınlatma Dönüşüm Projesi (490 tCO2/ yıl düşüş), A++ ürün grupları kullanımı (600 tCO2/yıl düşüş), Araç Takip Sistemi (899 tCO2/ yıl düşüş) ve Robotik Süreç Otomasyonu (RPA) (Kağıt tüketiminde yüzde 70 düşüş) olarak sıralanıyor...

Bain & Company Türkiye: Bain, 2012 ilkbaharından bu yana küresel operasyonlarında yüzde 100 karbon nötr bir şirket olarak resmen sertifikalandırıldı. Sosyal Etki uygulaması aracılığıyla kar amacı gütmeyen kuruluşlarla çalışarak, 2025'e kadar 1.1 milyar dolarlık karşılıksız danışmanlık sağlama taahhüdü bulunuyor.

Borusan Holding: Sıfır Karbon Hedefi 2030. Borusan Grubu, sahip olduğu yenilenebilir enerji üretim santralleri ile, saldığı emisyonun neredeyse dört kat fazlasının salınmasına engel olurken tükettiği elektriğin altı kat fazlasını yenilenebilir kaynaklardan üretiyor.

BSH Türkiye: BSH'nin dünya çapındaki tüm tesisleri, 2020'den beri karbon-nötr olarak faaliyet gösteriyor. Şirketin sürdürülebilirlik anlayışının üç temel ayağını çevre koruma, sosyal sorumluluk ve iş sürekliliği oluşturuyor. 2030'da tüm tesislerin yüzde 100 yeşil elektrikle çalışır hale gelmesi amaçlanıyor.

Cargill Gıda: Cargill 2030'a kadar tedarik zincirinden kaynaklı emisyonlarını yüzde 30 azaltmayı, tedarik zincirini gezegen dostu yapmayı ve su kaynaklarını sürdürülebilir bir şekilde yönetmeyi taahhüt ediyor. Kurumun toplumsal cinsiyet eşitliği adına ise yönetim kademelerinde yüzde 50 kadın yönetici yer alması ve 10 milyon çiftçiye sürdürülebilirlik eğitimleri vererek refah sağlama hedefi var.

CHEP: Sıfır Karbon Hedefi 2025. Brambles grubunun bir parçası olan CHEP'in sürdürülebilirlik stratejisi Olumlu Gezegen, Olumlu İş ve Olumlu Topluluklar hedeflerinden oluşuyor. Şirket kerestesinin süresiz olarak yüzde 100 sürdürülebilir şekilde tedarik edilmesini sağlıyor. CHEP'in küresel operasyonlarında yenilenebilir elektriği kullanma ve 2025'e kadar karbon nötr olma taahhüdü bulunuyor.

Dell Technologies: Sıfır Karbon Hedefi: 2050 Şirket, 2030'a kadar yüzde 75 yenilenebilir kaynaklı elektrik kullanmayı, 2040'a kadar da yüzde 100 yenilenebilir kaynaklı elektrik kullanmayı taahhüt ediyor. Dell Technologies 2013 yılında teknoloji sektöründe bir ilki gerçekleştirerek, tüm ürün portföyünün enerji yoğunluğunu yüzde 80 azaltmak için böyle bir hedef koydu. Güncel raporlar, hedefin neredeyse yüzde 70'ine ulaşıldığını gösteriyor.

Deloitte Türkiye: Sıfır Karbon Hedefi 2030. Sürdürülebilirliği iş modelinin merkezine yerleştiren Deloitte, 2019 temel yılından 2030'a kadar Kapsam 1 ve 2 sera gazı emisyonlarını yüzde 70, iş seyahatlerinden kaynaklanan Kapsam 3 sera gazı emisyonlarını yüzde 50 azaltmayı hedefliyor.

Dyson: Dyson Farming adı altında yenilenebilir enerji üreten yeni teknoloji, ekipman, altyapı ve anaerobik çürütme tesislerine 75 milyon sterlinlik yatırım yapan şirket, karbon ayak izini ölçmek için teknoloji ve dijital sistemler kullanıyor.

Elite Naturel: 2022'nin ilk aylarında hayata geçirdiği GES sayesinde tükettiği enerjinin yüzde 50'sini kendi karşılıyor. Plantasyon yatırımları kapsamında 4 bin dönümlük alanda 920 bin adet meyve ağacı yetiştirmeyi hedefliyor. Şirket, GES projesi için 4.6 milyon liralık yatırım gerçekleştirdi.

Garanti BBVA: Sıfır Karbon Hedefi 2050. 2022'de hayata geçirdiği İhracatta Sürdürülebilir Gelecek etkinlikler serisiyle ticari ve KOBİ müşterilerin AYM ve SKDM'ye hazırlık konusunda bilinçlendirilmesi için bir seferberlik başlatan banka, ana hissedarı BBVA'nın iklim kriziyle mücadele ve sürdürülebilir kalkınma için 2018-2025 yıllarında sürdürülebilir faaliyetlerin finansmanına ayırdığı 300 milyar euroluk hedefe en az 150 milyar lira kaynak sağlamayı hedefliyor.

Geberit: Şirketlerin sürdürülebilirlik performansını ölçen EcoVadis'te yüzde 1'lik dilimin içinde yer alarak Platin Madalya alan Geberit, 2015'ten 2021'e kadar karbon emisyonunu yüzde 38 oranında azalttı. 2035 itibarıyla da nispi karbon emisyonlarını 2015'e kıyasla yüzde 80 azaltmayı hedefliyor.

Gloria Hotels & Resort: 2028'e kadar yüzde 20 daha az karbon emisyonu yaratmayı hedefleyen marka, sürdürülebilirlik projeleri için 2023 için 350 bin euro bütçe ayırdı.

Gürok Turizm ve Madencilik - Ali Bey Hotels: Her türlü tehlikeli ve tehlikesiz maddelerin/atıkların çevreye vereceği zararları en aza, hatta sıfıra indirmeyi, kullandığı tüm kimyasallarda doğada yüzde 80 oranında biyo bozunur ürün- ler tercih etmeyi, vahşi yaşamı desteklemeyi, Caretta Caretta neslini korumayı taahhüt ediyor.

Hasçelik: Sıfır Karbon Hedefi 2045. Kapsam 1 ve Kapsam 2 emisyonlarını Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Sözleşmesi çerçevesinde, 2030'a taşıyan kurum, karbon nötr hedefini yüzde 50 olarak belirledi. Hasçelik'ın karbon ayak izi düşürme mekanizmalarına yapacağı yatırımların toplam tutarı yaklaşık 5 milyon dolar civarında.

Hayat Holding: Sıfır Karbon Hedefi: - Hayat Holding, Milli Eğitim Bakanlığı iş birliğinde hayata geçen Ekolojik Okuryazarlık Eğitim Projesi ile Türkiye genelinde ilkokul 3. ve 4. sınıf öğrencileri ile öğretmen ve velilerin, ekolojik okuryazarlık düzeylerini artırmayı hedefliyor.

HP Türkiye: Sıfır Karbon Hedefi 2040. HP, 2030'a kadar da sera gazı emisyonlarını yüzde 50 azalt- mayı ve 2040'a kadar net sıfıra ulaşmayı hedefliyor.

IC Holding: Sıfır Karbon Hedefi: 2053 IC Holding, 2022'de Sürdürülebilirlik Yönetim Sistemini kurdu. Holding ve İçtaş merkez ofislerinin sera gazı emisyonlarını hesapladı, tüm iştiraklerinin kısa vadede sera gazı envanteri çıkaracağını taahhüt etti. Üretim yapan tek sanayi şirketi Treysan, 2022'de ISO 14064-1 Sera Gazı Doğrulama Raporunu almaya hak kazandı.

Kontrolmatik Teknoloji: Ankara'daki Türkiye'nin ilk özel sektör Lityum İyon Demir Fosfat (LiFePO4) batarya hücre üretim tesisini LEED yeşil bina sertifikasyonu, döngüsel & sıfır atık ve düşük emisyonlu ekonomi prensipleri ile inşa eden marka, tesisini 2023 içinde karbon-nötr hale getirmeyi hedefliyor.

Kordsa: Sıfır Karbon Hedefi 2050 Kordsa'da 2050'ye uzanan sürdürülebilirlik yol haritası BM'nin sekiz Sürdürülebilir Kalkınma Amacını destekleyecek şekilde oluşturuldu. Şirket, en geç 2050'ye kadar net sıfır emisyona ulaşmayı hedefliyor. Bu doğrultuda 2030'a kadar kapsam 1 ve kapsam 2 emisyonlarının yüzde 46.2 oranında azaltılması, 2050'de ise net sıfır emisyona ulaşılması amaçlanıyor.

KUTES: Sıfır Karbon Hedefi: 2033 2023 sonuna kadar sürdürülebilirlik ile ilgili 30 milyon dolarlık bir yatırımı devreye alacak olan KUTES, Çorlu'daki Kutes Döküm fabrikasında 630 bin m3'lük toz emiş sistemi yatırımını gerçekleştirerek, baca gazı emisyonlarını 5 ppm'e düşürdü. 2023'te Edirne ve Kırklareli'deki toplam 550 bin metrekare arazisinde 30 MW'lık arazi GES yatırımını devreye almayı planlayan şirket, böylece 24 bin hanenin enerji ihtiyacını karşılayacak altyapı kurmayı ve 16 milyon ağacın karbon emilimine eş değer bir katkı sağlamayı hedefliyor.

LAV: LAV'ın hazırladığı LAV Sürdürülebilirlik Karnesi sürdürülebilirlik performansının ölçülmesine ve iyileştirilmesine olanak tanıyor.

L'Oréal Türkiye: L'Oréal Türkiye, İstanbul Üretim Tesisi'ni 'Suyu Geri Dönüştüren Su Dostu Fabrika'ya dönüştürüyor. L'Oréal Türkiye, 2.5 yıl süren ve 14 milyon lira yatırımla gerçekleştirilen bu dönüşümle İstanbul Üretim Tesisi'nde endüstriyel suyun yüzde 100'ünü geri dönüştürerek tekrar kullanacak. L'Oréal Grup, tüm dünyada endüstriyel süreçlerde kullanılan suyun yüzde 100'ünü 2030'a kadar geri dönüşüme ve yeniden kullanıma kazandıracak.

MAPFRE: Sıfır Karbon Hedefi 2050. MAPFRE, Net- Sıfır Varlık Sahibi İttifakı'na katıldı. Grup, BM tarafından oluşturulan Net-Sıfır Varlık Sahibi İttifakı (NZAOA) üyeliği kapsamında, iklim değişikliğiyle mücadele konusunda kaydettiği aşamaları düzenli olarak raporlamaya başlayacak. MAPFRE daha önce 2024'e kadar sekiz ülkede, 2030'a kadar Grup genelinde karbon ayak izini, 2050'ye kadar da sera gazını nötr hale getirmeyi taahhüt etmişti.

Mavi: Sıfır Karbon Hedefi: 2050 Mavi, İnsan, Çevre, Toplum ve Denim'i odağına alan All Blue yaklaşımıyla son üç yıldır sürdürülebilirliği şirket kültürüne, vizyonuna, iş yapış şekillerine, ürünlere ve büyüme hedeflerine entegre ediyor. Sürdürülebilirlik alanındaki tüm yatırımların içerisinde; sadece iklim değişikliğiyle mücadele, doğal kaynakların etkin yönetilmesi ve biyoçeşitliliğin korunmasına yönelik çevre yatırım ve harcamalarına Mavi 2021'de 15.2 milyon lira yatırım yaptı.

Mercedes-Benz Türk AŞ: Sıfır Karbon Hedefi 2039. Şirket, 2021'de Sıfır Atık belgesini almaya hak kazandı. Üretim sırasında ortaya çıkan 7 bin 300 ton atığın yüzde 96'sının geri dönüştürüldüğü Hoşdere Otobüs Fabrikası'nda su tüketimi yaklaşık yüzde 50 azalttı. Santralin kuruluşundan bugüne kadar 261 ton, 2022'de ise 82 ton CO2 salımını engelledi. Mercedes-Benz Türk Genel Müdürlük & Pazarlama Merkezi'ne 3 bin 470 kWp gücünde güneş enerjisi santrali kurulumu için de çalışmalara başlayan şirket, 2023 ortalarında projeyi bitirmeyi planlıyor.

Metro Türkiye: Sıfır Karbon Hedefi: 2039 Gıda atıkları ile mücadele, yerli üreticinin, yerel ve coğrafi işaret tescilli ürünlerin korunması, gıda güvenliği ve izlenebilirlik, hayvan refahı, sürdürülebilir balıkçılık Metro Türkiye'nin en önemli odak konuları arasında yer alıyor. Şirket sürdürülebilirlik projelerine yaklaşık 500 milyon lira yatırım yaptı.

Migros: Sıfır Karbon Hedefi: 2050 Türkiye'nin karbon ayak izini ölçen ve azaltan ilk gıda perakende şirketi olan Migros, mağazalarında metrekare başına günlük karbon salımını 6 yılda yüzde 38 azalttı. Fiziki büyümesine karşın elektrik ve soğutucu gaz kaynaklı, mutlak karbon salımını da Bilime Dayalı Hedefler (SBT) doğrultusunda 1.5 oC senaryosu ile uyumlu olarak yüzde 42 azaltmayı hedefliyor.

Nurus: Sıfır Karbon Hedefi 2040. Nurus karbon sıfır hedefine giderken maliyet artışı değil, maliyet düşüşü ön görüyor. Yaptığı güneş enerjisi yatırımı ile enerji giderlerini yaklaşık yüzde 75 oranında düşüren şirket, yıllık 3 milyon 127 bin kWh enerji üretimi öngörüyor. Yenilenebilir enerji kullanımı ile karbon emisyonu anlamında yaklaşık 2 bin 200 ton azalma sağlamayı amaçlıyor. Elektriği yüzde 100 yenilenebilir enerjiden sağlamak da kurumun planları arasında.

Oyak Çimento: Sıfır Karbon Hedefi: 2030 – 609 kg CO2/ ton çimento; 2050 – 3 kg CO2/ ton çimento Türkiye'de net sıfır taahhüdü veren ilk çimento şirketi olan OYAK Çimento, 2021'de ton çimento başına 789 kg olan CO2 emisyon miktarını 2030'da 609 kg değerine 2050'de ise 3 kg CO2 değerine düşürmeyi taahhüt etti. Kurum 2030 ve 2050 hedefleri doğrultusunda sürdürebilirlik projelerine yatırım miktarını 55 milyon euro olarak belirledi.

Pınar Entegre Et ve Un Sanayi: Sıfır Karbon Hedefi 2050. Pınar Et, üretim tesislerinin çatısına 1.77 MWp kurulu güce sahip güneş enerjisi panelleri yerleştiriyor. Böylelikle kullanılan elektrik enerjisinin yüzde 10'unu yenilenebilir enerji kaynağından elde edecek. Marka, su ayak izini, 2023'ün sonuna kadar yüzde 10 ve 2030'a kadar yüzde 15 azaltmayı hedefliyor.

Pınar Su ve İçecek: Karbon ayak izi hesaplamalarına başladığı 2010'a kıyasla, 2021'de karbon emisyonunu yüzde 22.7 oranında azalttı, 2022'de ise bu oranı yüzde 36.3'e yükseltti. Gönüllü karbon piyasasında Doğrulanmış Karbon Standardı yani VCS (Verified Carbon Standard) geliştiren Verra uluslararası organizasyonun karbon kredilerini kullanan Pınar Su ve İçecek, ürün- lerinde karbon denkleştirmesi yaparak, Türkiye'deki ilk Karbon Nötr Sertifikalı Ürünleri üretti.

Pınar Süt Mamülleri Sanayi: Sıfır Karbon Hedefi 2050. Sahip olduğu 3 fabrikasıyla günlük 3 milyon litre çiğ süt işleme kapasitesi olan ve 500 bin kişilik bir ekosistem oluşturan Pınar Süt, 2050'de karbon nötr olmayı planlıyor. Pınar Süt 2030'da karbon ayak izini yüzde 25, su kullanımını yüzde 10, plastik kullanımını yüzde 10 ve atık oranını da yüzde 20 azaltmış olmayı hedefliyor.

PowerDev: Garanti BBVA Partners Girişim Hızlandırma Programının yeni dönem girişimleri arasında yer alan PowerDev, yenilenebilir enerji, batarya enerji depolama ile yeşil hidrojen yatırımları yapan proje geliştirme firmaları ve yeşil enerji ticareti yapan firmalara büyük veri temelli akıllı çözümlerle tahminler sunuyor. CleanTech girişimi olan PowerDev, sıfır karbon hedeflerine ulaşma yolunda güneş, rüzgâr, batarya, yeşil hidrojen gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının toplam içindeki payının artması için çalışıyor.

QNB Finansbank: 2021'de ilk yeşil tahvil ihracını Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) ile gerçekleştiren bankanın 50 milyon dolar tutarındaki yeşil tahvil ihracı, EBRD'nin Türkiye'deki bir bankaya ilk yeşil tahvil yatırımı olma özelliğini taşıyor. Yeni kömür projelerinin finanse edilmemesi, elektrik tüketiminde yenilenebilir kaynakların kullanımı, Dijital Köprü ile KOBİ'lere yenilikçi çözümler sunma ve dünyaca kabul görmüş Bloomberg Cinsiyet Eşitliği Endeksinde yer alma taahhütlerini içeren sendikasyon kredileri ise sürdürülebilir kalkınmayı desteklemek amacıyla dış ticaretin finansmanında kullanılıyor.

Samsung: Sıfır Karbon Hedefi 2050. Samsung Cihaz Deneyimi Bölümü'nde 2030'a, kuruluş genelindeyse 2050'ye kadar doğrudan ve dolaylı karbon emisyonunda net sıfır hedefine ulaşarak, 2021 rakamlarına göre emisyonları yaklaşık 17 milyon ton karbondioksite kadar azaltmayı planlıyor. Samsung Electronics tüm bu süreçlerin yanı sıra yüzde 100 yenilenebilir enerji elde etmeye odaklı girişim olan RE100'e katıldı. Kore dışındaki tüm pazarlarda elektrik enerjisi ihtiyacını beş yıl içinde yenilenebilir enerji ile karşılayacak. Ultra düşük güç tüketen enerji verimli çipler geliştirecek. Şirket 2030'a kadar tükettiği su miktarını tamamen geri kazanmayı planlıyor.

Sapro: 2021 sera gazı envanteri raporu, Kyoto Protokolü'nde bulunan yedi ana sera gazını kapsayan ve aynı sene toplam emisyon değerini bir önceki yıla göre yüzde 13 azaltan şirket, Manufacture 2030 platformuna dahil. 2020 yılında doğada çözünebilen ıslak mendiller üretme kararı alan ve dünyanın ilk yeni nesil sürdürülebilir viskon kumaşını üreten Sapro, yaklaşık 30 milyon euro'luk bir yatırım gerçekleştirdi.

Senkron Tech: 2022'de 1.5 milyondan fazla kargonun teslimatını sorunsuz gerçekleştirmekle birlikte kargo firmalarının tek bir noktaya sipariş bırakmasını sağlayarak karbon ayak izini azaltmayı başardı. Türkiye'nin ilk akıllı kargo dolabı Kargopark ile elektrik ve internet bağlantısı olmadan teslimat süreçlerinin kolaylıkla gerçekleşmesine olanak sağlayarak karbon ayak izini azalttı.

Siemens Türkiye: Sıfır Karbon Hedefi: 2030 Şirket, Karbonsuzlaştırma, Etik, Yönetişim, Kaynak Verimliliği, Fırsat Eşitliği ve İstihdam Edilebilirlik alanlarına odaklanıyor ve bu başlıklarda projeler hayata geçirmeye devam ediyor. Türkiye'nin ilk LEED Gold sertifikalı üretim tesisine sahip Siemens Türkiye 2036'ya kadar tüm araç filosunu elektrikli araçlarla değiştirmeyi ve yakıt tüketimini sıfırlamayı hedefliyor. Doğalgaz kullanımını azaltma yönünde de projeleri bulunuyor.

Silverline Ankastre: 2020'de Sıfır Atık Belgesi almaya hak kazandı. ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi ve ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi çerçevesinde enerji tasarrufu kazandıracak proje ve uygulamaları hayata geçirdi ve katı atık geri dönüşüm projesi ile toplam 432 ton atığı geri dönüştürerek katma değer oluşturdu. Metal ham madde geri dönüşümünden 174 bin kg ham madde tasarrufu elde ederken, cam ham madde geri dönüşümünden 28 bin 331 litre petrol tasarrufu sağladı.

Tat Gıda: Sıfır Karbon Hedefi 2050. Tarımda dijitalleşme yatırımları son 3 yılda 25 milyon lira- ya ulaşan Tat Gıda, sözleşmeli tarım modelini ülkemizde ilk uygulayan şirketlerden biri. Halen 500'e yakını sözleşmeli olmak üzere binin üzerinde çiftçi bulunuyor. İklim krizinin tarımdaki etkilerini azaltmak, gübre, su ve kimyasal kullanımını azaltırken karbon ayak izini sıfırlamak için dijitalleşmeye yatırım yapıyor.

TAV: Sıfır Karbon Hedefi 2050. TAV, 2050'ye kadar tüm operasyonlarını net-sıfır hale getirmeyi taahhüt ediyor. Medine, İzmir ve Bodrum'da güneş enerjisinden elektrik üretiyor. 5 milyon euronun üzerindeki tüm yatırımlarında karbon bütçesi oluşturacak olan kurum, yönetim kuru- lunda kadın üye oranını da yüzde 25'in üzerine çıkarmayı hedefliyor.

Tchibo Türkiye: Tchibo, 2030'a kadar karbon emisyonlarını yarı yarıya azaltmak istiyor. Hedef, tedarikçiler arasında da yüzde 15'lik bir azalma sağlamak. Karbon ayak izini, en iyi uygulama raporlama standartlarını tanımlayan Sera Gazı Protokolüne (GHG) göre hesaplayan marka, tüm süreçlerde karbon emisyonları ölçülüyor. Gerçekleştirdiği yatırımlarla son birkaç yılda karbon emisyonunda yüzde 27'lik düşüş sağlamış.

TD SYNNEX Türkiye: Sıfır Karbon Hedefi 2045. 2045'e kadar küresel operasyonlarında net sıfır sera gazı emisyonuna ulaşmayı hedefliyor.

TSKB: Sıfır Karbon Hedefi 2050. TSKB'nin uluslar arası kalkınma finansmanı kurumlarından ve global piyasalardan sağladığı fonlamasının yüzde 80'i ESG bağlantılı kaynaklardan oluşuyor. Kredi portföyünün yüzde 93'ü de BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA) bağlantılı yatırımlardan. Banka çevre, iklim ve karbon temalı kredilerinin yanı sıra içinde ölçüm ve gelişim metodolojileri olan SKA Kredi Modeli ve KOBİ'lere dolaylı erişim sağladığımız APEX kredileriyle de sürdürülebilir etki yaratıyor.

Türk Prysmian Kablo: Türk Prysmian Kablo 2030'a kadar karbon ayak izini 58.3 bin ton azaltmayı hedefliyor. 2021 yıl sonunda yaklaşık bin ton CO2 salımını önledi. Toplamda 1 milyon 351 bin 661 kWh enerji, 50 bin ton su, 89 bin 362 litre yakıt tasarrufu yaptı. 2021'den bu yana, atıkların yüzde 89'unu geri kazanan kurum, sahada yapılan atık haritalandırma ve kompost çalışmaları ile bu oranın geliştirilmesini planlıyor.

Türkiye İş Bankası: Sıfır Karbon Hedefi: 2050 2050'ye kadar kredi ve yatırım portföylerini Paris Anlaşması ile uyumlu bir şekilde net sıfır hedefine uygun hale getirmeyi; müşterilerinın net-sıfır ekonomiye geçiş süreçlerini desteklemeyi, emisyon hedeflerinde kaydettiği gelişmeleri yıllık bazda raporlamayı ve yayınlamayı taahhüt edıyor. Banka ayrıca odaklı tarım bankacılığı faaliyetleriyle "tarımın teknoloji ile birleştiği yerde dönüşümü" finanse etme misyonunu üstleniyor.

Unilever Türkiye: Sıfır Karbon Hedefi 2039. Unilever, 2021'de 'Sürdürülebilir Yaşam Pusulası (Com- pass)' adını verdiği stratejiyi izlemeye başladı. Şirketin, Türkiye'deki fabrikaların üretimde 2010 yılından bu yana karbon emisyonları yüzde 55 oranında, üretim süreçlerinde tüketilen enerji miktarı ise ürün başına yüzde 17 oranında azaldı. Şu anda Türkiye'deki tüm operasyonlarda elektrik enerjisini yüzde 100 yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlanıyor ve 2030'a kadar tüm termal enerji kaynaklarını, yenilenebilir enerji kaynaklarına dönüşmesi planlanıyor.

Ülker: Sıfır Karbon Hedefi 2050. Uçtan uca karbon emisyonlarının ölçümlenmesi için tedarikçileri dahil tüm paydaşlarının bu yolculuğa katılacağı Science Based Targets çalışmasını başlatan Ülker, Avrupa Birliği Yeşil Mutabakat çerçevesinde 2030'a kadar elektrik tüketiminin yüzde 100'ünü yenilenebilir enerji kaynaklarından tedarik etmeyi, tüm karbon emisyonlarını ise 2050'ye kadar azaltarak iklim-nötr olmayı hedefliyor.

Vodafone Türkiye: Sıfır Karbon Hedefi 2030. Vodafone Grubu, 2030'a kadar operasyonlarında, 2040'a kadar değer zincirinde net sıfır emisyon hedefine ulaşmayı taahhüt ediyor. Yüzde 100 yenilenebilir enerji kullanımı, enerji verimliliği uygulamaları, şebeke atıklarının azaltılması ve tedarikçi seçimindeki çevresel kriterler sayesinde çevresel etkiyi azaltmaya odaklanıyor.

Yapı Kredi: Sıfır Karbon Hedefi 2050. 2019'da Birleşmiş Milletler Sorumlu Bankacılık Prensipleri'ne kurucu imzacı olarak katıldı. 2021'in Ocak ayı itibarıyla tüm dünyada İklimle Bağlantılı Finansal Beyanlar Görev Gücü (TCFD) tavsiyelerini destekleyen şirketler arasında yer aldı. Bununla birlikte, Bilim Temelli Hedefler Girişimi'ne emisyonlarını azaltma taahhüdü verdi. Emisyon azaltım hedefleri, uluslararası bir girişim olan Bilim Temelli Hedefler Girişimi tarafından doğrulandıktan sonra kamuya açık bir şekilde duyuruluyor.

Yıldız Holding: Sıfır Karbon Hedefi 2050. Plastik kullanımını 2023 Mart ayına kadar toplamda bin ton azaltma taahhüdü veren Yıldız Holding, hedefine 2022'de ulaştı. Kurum, 2030'a kadar tüm yönetim kademelerinde çeşitliliği arttırmak, yönetimde kadın temsilini güçlendirmek ve eşit işe eşit ücret prensibi ile çalışanlarına adil çalışma ortamları sunmayı hedefliyor. Holding, 2030'a kadar sürdürülebilirlik odaklı inovasyon yatırımlarını 2021'e kıyasla iki katına çıkarmayı planlıyor.